Shark Nguyễn Hòa Bình: Khởi nghiệp tay trắng, xây dựng đế chế công nghệ

Khởi đầu nhỏ, tham vọng lớn

Ông Nguyễn Hòa Bình, nổi tiếng với vai trò “cá mập” trên chương trình Shark Tank Việt Nam, đang là tâm điểm chú ý của dư luận sau một loạt phát ngôn liên quan đến blockchain và tiền số.

Các tranh luận xung quanh ông gia tăng khi cộng đồng mạng nhắc lại giai đoạn năm 2021, thời điểm ông từng được xem là “người đỡ đầu” dự án AntEX cùng một số token đã gây xôn xao trên thị trường tiền số.

Sự việc càng được khuấy động bởi sự lan truyền mạnh mẽ một đoạn phóng sự cũ từ năm 2006, trong đó khắc họa con đường khởi nghiệp sớm của ông: ở tuổi 25, ông đã là chủ tịch kiêm CEO của PeaceSoft - công ty phần mềm ông sáng lập từ khi còn là sinh viên năm hai.

Ông Nguyễn Hoà Bình (Shark Bình). Ảnh: Nguyễn Hoà Bình/Facebook.

Hành trình khởi nghiệp của ông Bình bắt đầu với nguồn lực gần như bằng không. Tự thân vận động, ông xây dựng PeaceSoft và sớm chuyển hướng sang thương mại điện tử khi nhận thấy Internet mở ra cơ hội lớn.

Việc gọi vốn thành công từ IDG Ventures đã giúp PeaceSoft mở rộng hoạt động và phát triển dự án Chodientu.com được xem là một trong những sàn thương mại điện tử đầu tiên tại Việt Nam. Từ nền tảng đó, ông dần phát triển hệ sinh thái kinh doanh lớn hơn, đổi mới cấu trúc và mở rộng phạm vi hoạt động.

Năm 2013 được ghi nhận là mốc tái cấu trúc quan trọng: ông chính thức thành lập NextTech - một tập đoàn công nghệ hoạt động trên bốn trụ cột chính gồm thương mại điện tử, thanh toán số, logistics và đầu tư khởi nghiệp.

Từ một startup nhỏ, NextTech đã mở rộng ra khu vực Đông Nam Á với nhiều chi nhánh tại Indonesia, Malaysia, Philippines và Thái Lan, đánh dấu tham vọng của tập đoàn.

Hệ sinh thái NextTech và những biến động cổ phần

Về nguồn gốc pháp nhân, NextTech tiền thân là Công ty Cổ phần Giải pháp phần mềm Hòa Bình (PeaceSoft), được thành lập năm 2001 với số vốn ban đầu chỉ 2 triệu đồng. Sau quá trình mở rộng và tái cấu trúc, đến tháng 2/2013, doanh nghiệp được chuyển đổi thành Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Công nghệ Tương Lai, tức NextTech Group. Tại thời điểm tháng 6/2020, ông Nguyễn Hòa Bình nắm giữ 70% vốn và giữ chức chủ tịch hội đồng thành viên.

Cơ cấu cổ đông và các thay đổi sở hữu của NextTech trải qua nhiều bước biến động. Trong giai đoạn đầu, bà Đào Lan Hương (vợ cũ của ông Bình) từng giữ chức phó chủ tịch và nắm 30% cổ phần, nhưng đã rút vốn hoàn toàn khỏi NextTech vào năm 2020. Sau đó, ông Nguyễn Huy Hoàng, người có địa chỉ thường trú trùng với ông Bình, xuất hiện là cổ đông mới.

Cuối năm 2020, khi NextTech tăng vốn điều lệ từ 100 tỷ đồng lên 500 tỷ đồng, cơ cấu được ghi nhận là: ông Bình tiếp tục nắm 70%, ông Hoàng giảm xuống còn 10% và một cổ đông khác là ông Đào Minh Phú nắm 20%. Đến tháng 12/2022, ông Đào Minh Phú được ghi nhận là chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc.

Trong tháng 10/2023, NextTech có ghi nhận thay đổi về vốn điều lệ, khi giảm từ 10 tỷ đồng xuống 4,2 tỷ đồng. Tại thời điểm ngày 31/10/2023, vốn điều lệ được ghi là không thay đổi so với ghi chép trước đó nhưng cơ cấu sở hữu có biến động: ông Nguyễn Hòa Bình vẫn nắm 70% vốn, trong khi ông Nguyễn Huy Hoàng ghi nhận sở hữu 29,5%, và xuất hiện cổ đông mới Công ty TNHH Đầu tư Phúc An Hải với 0,5% vốn. Hiện tại, NextTech được điều hành bởi tổng giám đốc Đào Mạnh Dũng.

Theo phần giới thiệu trên trang web của tập đoàn, NextTech đã rót vốn vào khoảng 20 doanh nghiệp, tập trung chủ yếu vào các mảng thương mại điện tử, công nghệ tài chính và truyền thông. Một số đơn vị tiêu biểu trong hệ sinh thái và danh mục đầu tư của NextTech bao gồm:

Nhóm fintech và thanh toán: Cổng thanh toán Ngân Lượng, ví điện tử Vimo, nền tảng AlePay, giải pháp mPOS; Nextpay. Trong đó, Công ty Cổ phần Cổng trung gian thanh toán Ngân Lượng (tên gọi cũ: Công ty Cổ phần Ngân Lượng) được xem là một trong những “con gà đẻ trứng vàng” của hệ sinh thái. Ngân Lượng thành lập ngày 10/9/2012 với vốn khởi điểm 52,7 tỷ đồng, từng nhiều lần tăng vốn, có thời điểm gần 370 tỷ đồng, nhưng đến tháng 1/2024 vốn điều lệ được ghi giảm trở lại mức 52,7 tỷ đồng.

Thương mại điện tử và bán hàng trực tuyến: nền tảng Bot bán hàng, Coolmate, myspa.

E-logistics và vận hành: Boxme, HeyU, FastGo.

Truyền thông và tuyển dụng: TopCV, Schola, Tick.com.

Ngoài hệ thống đầu tư trên, NextTech mở rộng sang lĩnh vực bất động sản thông qua Công ty TNHH MTV Đầu tư và Kinh doanh Bất động sản Nextland, thành lập tháng 2/2021 với vốn điều lệ ban đầu 20 tỷ đồng và ông Nguyễn Hòa Bình giữ vai trò giám đốc. Sau nhiều lần thay đổi, hiện Nextland được ghi nhận có vốn điều lệ 86 tỷ đồng, với ông Đào Mạnh Dũng hiện giữ vị trí chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc.

Bên cạnh các doanh nghiệp kể trên, ông Nguyễn Hòa Bình còn đứng tên hoặc liên quan tới nhiều pháp nhân khác như: Công ty Cổ phần Taxially Việt Nam, Công ty Cổ phần Weship Việt Nam, Công ty Cổ phần Thương mại điện tử Shippchung Việt Nam, Công ty Cổ phần Giải pháp Công nghệ Hòa Bình, Công ty Cổ phần Công nghệ Phân phối O2O Việt Nam, Công ty TNHH Dịch vụ Công nghệ Tài chính Việt Nam, Công ty Cổ phần 12Trip.

Theo thông tin từ cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp được nêu trong văn bản gốc, một số trong các công ty này đã trải qua thủ tục giải thểnhoặc chấm dứt tồn tại.

Dấu ấn tại Shark Tank và những tranh cãi truyền thông

Tham gia Shark Tank Việt Nam từ mùa 3 (năm 2019) đến mùa 7 (năm 2024), ông Nguyễn Hòa Bình là "cá mập" có thời gian xuất hiện lâu nhất trên sóng truyền hình. Nhờ chương trình, hình ảnh của ông lan rộng tới công chúng, vượt khỏi giới khởi nghiệp.

Sau 5 mùa, ông Bình chốt khoảng 40 thương vụ đầu tư, tuy nhiên theo nhiều người trong ngành, mỗi mùa ông thường chỉ thực sự rót vốn cho 1–2 startup, sau quá trình thẩm định kỹ lưỡng ngay sau khi ghi hình.

Một số thương vụ tiêu biểu có thể kể đến như: 1,2 triệu USD cho startup Perfect (mùa 1), 500.000 USD cho Coolmate (mùa 2), 10 tỷ đồng cho kỹ sư Nguyễn Vĩnh Sơn (mùa 3), 500.000 USD cho Bánh Mì Xin Chào (mùa 4) và 8 tỷ đồng vào Nada Oils (mùa 5).

Coolmate là startup hiếm hoi được Shark Bình rót tiền trong số 40 deal chốt trên sóng truyền hình Shark Tank.

Phong cách thẳng thắn, không ngại nói thật khiến ông trở thành một trong những “Shark” gây tranh cãi nhất chương trình. Phát ngôn từ chối đầu tư vào Dat Bike vì “không có cơ hội” từng gây xôn xao, đặc biệt khi startup này sau đó gọi được 22 triệu USD ở vòng Series B.

Một trường hợp ồn ào khác là vụ startup Nerman. Dù được cam kết đầu tư 1 triệu USD cùng Shark Phú, phía Nerman từ chối làm việc tiếp với quỹ Next100 của ông Bình, với lý do “đổi định hướng gọi vốn”. Ông Bình cho rằng startup chỉ tận dụng chương trình để quảng bá. Sau phản ứng trái chiều trên mạng xã hội, đại diện Nerman đã gửi lời xin lỗi tới ban tổ chức vì thiếu kinh nghiệm.

Tác giả: Tiểu Vy

Nguồn tin: vietnamfinance.vn