Thói quen hủy hoại tinh hoàn nhiều đàn ông Việt mắc phải

Tập gym quá sức là một trong những yếu tố gây giãn tĩnh mạch tinh. Ảnh: Freepik.

Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa I Trần Quốc Khánh, khoa Phẫu thuật tiết niệu, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết giãn tĩnh mạch tinh (varicocele) là tình trạng giãn bất thường của hệ thống đám rối tĩnh mạch ở bìu, một trong các nguyên nhân vô sinh nam.

Đây không chỉ là vấn đề gây khó chịu về mặt thể chất mà còn ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Thói quen hàng ngày gây họa cho tinh hoàn

Theo bác sĩ Trần Quốc Khánh, nhiều nam giới vô tình tự gây tác hại lên tinh hoàn thông qua 3 thói quen: đứng lâu, mặc quần bó sát và tập gym quá sức. Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ giãn tĩnh mạch thừng tinh, gây ứ máu và gia tăng nhiệt độ tại vùng bìu, làm giảm chức năng tinh hoàn.

Bên cạnh đó, giãn tĩnh mạch tinh hình thành do sự suy yếu hoặc bất thường trong cấu trúc hệ thống mạch máu vùng bìu. Trong đó, có 4 nhóm nguyên nhân sinh bệnh sau:

- Bất thường giải phẫu: Tĩnh mạch tinh trái thường dài hơn và đổ vào tĩnh mạch thận trái theo góc vuông, tạo điều kiện cho máu ứ đọng, dẫn đến giãn mạch. Trong khi đó, tĩnh mạch phải đổ vào tĩnh mạch chủ dưới với góc nhọn nên ít gặp hơn.

- Suy van tĩnh mạch: Van trong lòng mạch có chức năng ngăn máu chảy ngược. Khi van yếu hoặc không có van, máu trào ngược liên tục làm tăng áp lực, khiến tĩnh mạch giãn dần.

- Chèn ép cơ học: Tĩnh mạch thận trái có thể bị ép giữa động mạch chủ và động mạch mạc treo tràng, gây ứ máu kéo dài. Tình trạng này thường gặp ở người trưởng thành hoặc có khối u vùng bụng.

- Yếu tố nguy cơ: Tiền sử gia đình.

Người dân đi thăm khám ở Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh minh họa: Việt Linh.

Dấu hiệu cảnh báo

Giãn tĩnh mạch tinh thường diễn tiến âm thầm, các triệu chứng lâm sàng thường không đặc hiệu, bác sĩ Khánh nhấn mạnh.

Tuy nhiên, người bệnh có thể nhận biết dấu hiệu bệnh thông qua các triệu chứng sau:

Cảm giác nặng, đau âm ỉ vùng bìu, tăng lên khi đứng lâu, vận động mạnh hoặc vào cuối ngày, giảm khi nghỉ ngơi.

Sờ thấy búi tĩnh mạch ngoằn ngoèo như "búi giun" dưới da bìu.

Có thể nhìn thấy mạch máu nổi rõ ở giai đoạn nặng (độ III).

Một số triệu chứng kèm theo như tinh hoàn teo nhỏ, khó có con dù vợ chồng không sử dụng biện pháp tránh thai trong ít nhất 1 năm.

Vị chuyên gia khuyến cáo, để phát hiện sớm giãn tĩnh mạch tinh, nam giới nên chủ động thực hiện các phương pháp khám lâm sàng và cận lâm sàng.

- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân đứng thẳng, hít sâu và rặn mạnh (nghiệm pháp Valsalva) để quan sát sự thay đổi kích thước tĩnh mạch.

- Các chụp chiếu cận lâm sàng bao gồm:

Siêu âm Doppler màu: Kỹ thuật này giúp đánh giá chính xác lưu lượng máu, phát hiện dòng trào ngược và đo đường kính tĩnh mạch. Thông thường, tĩnh mạch giãn trên 3 mm sau khi làm nghiệm pháp Valsalva được xem là bất thường.

Chụp mạch máu: Chỉ định trong trường hợp nghi ngờ giãn tĩnh mạch phức tạp hoặc cần xác định vị trí tổn thương trước phẫu thuật.

Ngoài ra, xét nghiệm tinh dịch đồ, phân mảnh AND tinh trùng cũng được thực hiện nhằm đánh giá số lượng, chất lượng tinh trùng. Từ đó. xác định mức độ nặng của giãn tinh mạch tinh gây nên ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng của tinh hoàn.

Giãn tĩnh mạch thừng tinh không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh sản. Việc nhận biết sớm và chủ động khám bác sĩ sẽ giúp nam giới bảo vệ sức khỏe sinh sản của mình.

Tác giả: Phương Anh

Nguồn tin: lifestyle.znews.vn