Đề nghị thanh tra toàn diện đối với Công ty CP Mỹ Nghệ Nghệ An

Thách thức pháp luật hay sự bất lực của cơ quan chức năng?

Ngày 4/6/2020, MT&ĐT có bài viết: “Nghệ An dân khốn khổ vì nhà máy chế biến gỗ gây ô nhiễm” phản ánh hàng loạt vấn đề môi trường như khói bụi, tiếng ồn, đốt rác có tẩm hóa chất… gây ô nhiễm nghiêm trọng tại Công ty CP Mỹ Nghệ Nghệ An (nhà máy có địa chỉ tại phường Đông Vĩnh, TP Vinh). Ngoài ra công ty CP Mỹ Nghệ Nghệ An (sau đây gọi tắt là Cty Mỹ Nghệ) không báo cáo, quan trắc môi trường theo đúng quy định; cho thuê kho, xưởng sản xuất trái phép lên đến hàng ngàn m2.

Đốt rác thải bừa bãi gây ô nhiễm khu dân cư của Nhà máy chế biến gỗ thuộc Công ty CP Mỹ Nghệ Nghệ An (Ảnh và video do người dân cung cấp).

Sau khi báo chí phản ánh, ngày 9/6/2020, Phó Giám đốc Sở TN&MT Nghệ An Thái Văn Nông có CV số 2641/STNMT-BVMT gửi UBND TP Vinh yêu cầu kiểm tra, xử lý kịp thời. “Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị UBND TP Vinh kiểm tra, xác minh làm rõ các nội dung phản ánh nêu trên và có biện pháp xử lý kịp thời. Kết quả giải quyết thông tin đến người dân, Tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị và gửi về sở TNMT trước ngày 4/7/2020 để theo dõi, tổng hợp”.

Tuy nhiên không hiểu vì lí do gì, phải gần 1 năm sau, UBND TP Vinh vẫn không có “động thái” gì để kiểm tra, xử lý. Người dân phường Đông Vĩnh không chịu nổi ô nhiễm, tiếp tục phản ánh lên các cơ quan chức năng và báo chí. Sau khi được PV MTĐT “nhắc nhớ” về vụ việc, cũng như có bài viết: “TP Vinh bỏ quên loạt sai phạm về môi trường, đất đai tại Cty Mỹ Nghệ” thì UBND TP mới thành lập đoàn xuống kiểm tra.

Ngày 10/3/2021, Phó Chủ tịch UBND TP Vinh Trần Quang Lâm có CV 1265/UBND-TNMT “về việc giải quyết nội dung báo phản ánh Công ty CP Mỹ nghệ Nghệ An tại phường Đông Vĩnh hoạt động gây ô nhiễm môi trường”.

Ngày 10/3/2021, Phó Chủ tịch UBND TP Vinh Trần Quang Lâm có CV 1265/UBND-TNMT “về việc giải quyết nội dung báo phản” tuy nhiên không có bất cứ một hình thức xử lý nào.

Công văn cho biết: “Ngày 3/3/2021, phòng TN&MT đã phối hợp với UBND phường Đông Vĩnh và các đơn vị liên quan kiểm tra. Kết quả kiểm tra cho thấy Công ty CP Mỹ nghệ Nghệ An xây dựng nhà máy chế biến các sản phẩm thủ công mỹ nghệ tại phường Đông Vĩnh từ năm 1996 với quy mô sản xuất đạt 5 triệu USD, thu hút 1000 lao động… Qua kiểm tra cho thấy nội dung báo phản ánh là có cơ sở.

Mặc dù Công ty đã thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường như xây dựng hệ thống dập bụi lò hơi đốt củi, hệ thống dập bụi sơn, lắp đặt hệ thống lọc bụi túi vải tuy nhiên quá trình hoạt động vẫn còn một số tồn tại, đó là: Việc thu gom, xử lý bụi ở một số công đoạn chế biến đồ gỗ thủ công mỹ nghệ nhưng chưa triệt để, còn để phát sinh bụi ảnh hưởng trực tiếp đến người lao động và xung quanh.

Bụi mù trời, bám trên vách tường thành từng mảng.

Thu gom, xử lý rác thải chưa triệt để, còn có tình trạng đốt chất thải bừa bãi trong khuôn viên. Chưa thực hiện đầy đủ chương trình quan trắc, giám sát môi trường năm 2020, quý I/ 2021. Vệ sinh công nghiệp xung quanh nhà máy còn chưa tốt (rác thải, chất thải rắn chưa được thu gom, xử lý đúng quy định). Cho các đơn vị khác thuê nhà xưởng để sản xuất kinh doanh.

Đề nghị thanh tra toàn diện về đất đai, môi trường

Để giải quyết dứt điểm các tồn tại nêu trên, Phó Chủ tịch UBND TP Vinh Trần Quang Lâm yêu cầu Cty Mỹ Nghệ thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các biện pháp bảo vệ môi trường đúng theo nội dung bản kê khai các hoạt động ảnh hưởng đến môi trường được xác nhận, đồng thời thực hiện các nội dung sau: "Lắp đặt hệ thống xử lý bụi ở khu vực chế biến các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, đảm bảo không để bụi phát sinh ảnh hưởng đến người lao động và xung quanh".

Thực hiện quản lý chất thải rắn thông thường, chất thải nguy hại theo đúng quy định của pháp luật. Thực hiện chương trình quan trắc giám sát môi trường định kỳ hàng năm theo đúng quy định. Thường xuyên thực hiện vệ sinh công nghiệp nhà xưởng và không được đốt chất thải bừa bãi trong khuôn viên. Vận hành thường xuyên hệ thống xử lý khói bụi lò hơi đốt củi, hệ thống xử lý bụi sơn đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường. Sử dụng đất đúng mục đích được cơ quan thẩm quyền cho thuê đất.

Công văn yêu cầu là thế, tuy nhiên Cty Mỹ Nghệ đã không thực hiện, cố tình bất hợp tác với các cơ quan chức năng. Mặc dù trước đó, khi trả lời báo chí, ông Nguyễn Trọng Toàn – Chủ tịch HĐQT Cty CP Mỹ Nghệ Nghệ An – người đại diện pháp luật cho rằng: “Khi nào cơ quan chức năng bảo vệ môi trường yêu cầu thì chúng tôi làm”.

Có thể thấy, dù sai phạm của Cty Mỹ Nghệ “sờ sờ” ra đó nhưng UBND TP Vinh đã không dùng chế tài đủ mạnh để xử lý, mà chỉ dừng lại ở việc “yêu cầu”, “giám sát” nên Cty này trở nên bất chấp, không xem các cơ quan chức năng ra gì.

Ngày 13/05/2021, Phó Chủ tịch UBND TP Vinh Trần Quang Lâm tiếp tục có CV số 2547/UBND-TNMT gửi Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị “thanh tra toàn diện về đất đai và bảo vệ môi trường đối với Cty CP Mỹ Nghệ”

Ngày 13/05/2021, ông Trần Quang Lâm tiếp tục có CV số 2547 gửi Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị “thanh tra toàn diện về đất đai và bảo vệ môi trường đối với Cty CP Mỹ Nghệ”. Tuy nhiên, theo một cán bộ của Sở này thì đây là đề nghị “vô lý”, “thiếu trách nhiệm

Theo CV thì: “Thực hiện chỉ đạo của Sở TNMT Nghệ An về việc kiểm tra, giải quyết nội dung Báo phản ánh Cty Mỹ Nghệ hoạt động gây ô nhiễm môi trường, UBND TP Vinh đã làm việc và có CV số 1265 ngày 10/3/2021 yêu cầu Cty khắc phục các nội dung tồn tại trong công tác bảo vệ môi trường và sử dụng đất đai theo đúng mục đích được giao, cho thuê; đồng thời UBND TP Vinh đã chỉ đạo Công an TP, UBND phường Đông Vĩnh kiểm tra, giám sát, xử lý đối với các nội dung tồn tại liên quan đến môi trường, đất đai.

Tuy nhiên, quá trình làm việc Cty Mỹ Nghệ đã không hợp tác với chính quyền địa phương, sử dụng dất không đúng mục đích được cho thuê. Cty cho các doanh nghiệp khác thuê lại đất đai, nhà xưởng để sản xuất, kinh doanh các ngành nghề khác nhau, không phù hợp với mục đích ban đầu được cho thuê. Đồng thời, nhân dân còn phản ánh hoạt động sản xuất gây ảnh hưởng môi trường, UBND TP Vinh, UBND phường Đông Vĩnh đã tuyên truyền, giải thích, yêu cầu công ty bố trí làm việc, cung cấp hồ sơ tài liệu nhưng Cty cho rằng việc sử dụng đất của Cty là đúng quy định pháp luật và Cty bất hợp tác trong quá trình làm việc, giải quyết.

Vì vậy, UBND TP Vinh kính đề nghị Sở TN-MT Nghệ An xem xét và thực hiện thanh tra toàn diện đối với Cty Mỹ Nghệ để xử lý dứt điểm kiến nghị của người dân và phản ánh của báo chí”.

Tuy nhiên, theo một cán bộ thuộc Sở TN-MT Nghệ An thì việc đề nghị của TP Vinh là “vô lý”, “thiếu trách nhiệm”. Vị cán bộ này cho biết thêm: “Thành phố Vinh với chức năng là cơ quan quản lý nhà nước, có quyền kiểm tra, giám sát; đã kiểm tra mà không có biện pháp xử lý, bất lực (có cả bộ máy thực thi pháp luật) là vô lý, thiếu trách nhiệm, không thể chấp nhận được. Đối với doanh nghiệp này, năm nay TP Vinh (cả công an TP) đã kiểm tra thì không được thanh tra, kiểm tra nữa vì trùng lặp đối tượng, nội dung (vi phạm chỉ thị của Trung ương, tỉnh Nghệ An).

Chất thải đổ vương vãi trong khuôn viên công ty.

Trao đổi với PV MT&ĐT, chiều 12/7, một cán bộ của phòng TN&MT TP Vinh cho biết: chúng tôi mới làm việc và gửi văn bản đề nghị phường Đông Vĩnh lập biên bản xử phạt theo quy định, nếu vượt quá thẩm quyền thì chuyển lên thành phố.

Như vậy sau hơn 1 năm MT&ĐT phản ánh “Dân khốn khổ vì nhà máy chế biến gỗ gây ô nhiễm?” đến nay, Cty Mỹ Nghệ vẫn chưa bị xử lý, tiếp tục thách thức pháp luật, các cơ quan chức năng. Phải chăng UBND TP Vinh bất lực hay các chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe khiến Cty Mỹ Nghệ khinh nhờn, bất chấp?

Tác giả: THỤC ANH - MINH PHƯƠNG

Nguồn tin: moitruongvadothi.vn