Với cán bộ, lãnh đạo "hạ cánh không an toàn": Cắt một số quyền lợi vật chất

Giao Chính phủ quy định cụ thể hình thức xử lý kỷ luật

Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội gửi Quốc hội cho hay, xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu là một chủ trương lớn cần phải nghiên cứu thận trọng, có quy định hợp lý bảo đảm tính khả thi và thống nhất trong quá trình thực hiện.

Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin được quy định trong Luật nguyên tắc chung trong xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu; quy định cụ thể về hình thức xử lý kỷ luật gồm khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm, đồng thời giao Chính phủ quy định cụ thể trình tự, thủ tục, hệ quả của hình thức xử lý kỷ luật bảo đảm tính khả thi, linh hoạt trong quá trình triển khai thực hiện.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, trong dự thảo Luật cũng đã bổ sung nguyên tắc gắn hình thức xử lý kỷ luật với hệ quả pháp lý tương ứng để làm cơ sở cho Chính phủ quy định chi tiết.

Ông Nguyễn Hồng Trường bị xóa tư cách nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông, vận tải. Ảnh minh họa: Chính phủ

Đối với từng hình thức xử lý kỷ luật "cảnh cáo", "khiển trách", "xóa tư cách" thì cán bộ, công chức còn phải chịu hệ quả kèm theo (ví dụ như cắt một số quyền lợi về vật chất mà người đó được hưởng).

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có ý kiến cho rằng cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu không còn là cán bộ, công chức nên không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này.

Ngoài ra, có ý kiến đề nghị tách quy định về nội dung này thành một điều riêng bảo đảm việc áp dụng các hình thức kỷ luật được minh bạch và thống nhất.

Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, thực tiễn một số luật hiện hành cũng có những quy định điều chỉnh đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu. Trong dự thảo Luật, tuy là xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu nhưng hành vi vi phạm bị xử lý là hành vi xảy ra trong thời gian người đó đang còn công tác (đang là cán bộ, công chức) và vẫn còn trong thời hiệu xử lý theo quy định.

Do đó, việc quy định về vấn đề này trong Luật Cán bộ, công chức theo hướng áp dụng quy định của Luật Cán bộ, công chức đối với đối tượng khác (cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu) là phù hợp.

ĐBQH đề nghị không nên quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm

Về hình thức kỷ luật công chức sau khi nghỉ việc, nghỉ hưu, dự thảo quy định xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm, Đại biểu Nguyễn Văn Hiển, đoàn Lâm Đồng cho rằng, quy định này chưa thật hợp lý.

Theo đại biểu này, việc rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật về xử lý cán bộ, công chức, viên chức nhằm đảm bảo, thống nhất, đồng bộ giữa xử lý kỷ luật về Đảng và xử lý kỷ luật về hành chính nhà nước là cần thiết.

Tuy nhiên, việc này không có nghĩa là bên Đảng kỷ luật như thế nào thì bên nhà nước phải có hình thức kỷ luật như vậy bởi giữa trách nhiệm chính trị và trách nhiệm pháp lý có đặc thù khác nhau.

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển chỉ ra những điểm bất hợp lý về việc quy định xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm. Đó là việc xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm về mặt pháp lý rất khó giải thích thế nào là tư cách chức vụ và trong các văn bản bổ nhiệm các chức vụ hiện nay không có văn bản nào dùng từ khái niệm là tư cách chức vụ.

Thứ nữa, quy định hình thức xử lý kỷ luật trên không tương thích và thống nhất với các quy định về trách nhiệm hình sự trong Bộ Luật Hình sự và các quy định về xử lý kỷ luật với cán bộ, công chức, viên chức đương chức.

Chẳng hạn, theo Bộ Luật Hình sự hiện hành, nếu một cán bộ, công chức giữ chức vụ quyền hạn bị xử lý hình sự với hình phạt nghiêm khắc nhất là tù có thời hạn, chung thân thì họ vẫn không bị xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm.

Tương tự như vậy, nếu cán bộ, công chức bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cao nhất là buộc thôi việc thì họ cũng không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm trước đó. Điều này tạo ra sự bất hợp lý là người gây hậu quả pháp lý nghiêm trọng đến mức phải xử lý hình sự lại không bị xoá tư cách chức vụ trước đó, còn người đã nghỉ hưu có thể không phải chịu trách nhiệm hình sự nhưng lại bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm.

Thứ ba, ĐB Nguyễn Văn Hiển cho rằng, quy định trên tạo sự tranh cãi không cần thiết về hệ quả pháp lý về xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm là những văn bản, quyết định người này ký thì có còn hiệu lực pháp lý hay không.

"Tôi có tham khảo kinh nghiệm của Đức, theo đó,công chức đã nghỉ hưu vẫn phải chịu trách nhiệm về những vi phạm của mình lúc đương chức và hình thức kỷ luật là giảm và truất lương hưu vĩnh viễn. Đồng thời hệ quả pháp lý là người bị kỷ luật sẽ không còn có quyền giới thiệu và được giới thiệu là nguyên Bộ trưởng, Thứ trưởng... Tôi thấy quy định này logic về pháp lý và đáp ứng yêu cầu thực tiễn Việt Nam"- ĐB Nguyễn Văn Hiển nêu.

Ông giải thích thêm, tức là phải kỷ luật cái hiện hữu đang có là giảm và truất lương hưu, hệ quả của nó là tác động đến lợi ích vật chất và tinh thần của người bị kỷ luật bao gồm lương hưu và các chức danh, chức vụ đã có trước khi nghỉ hưu. Người bị kỷ luật không còn quyền tự giới thiệu và được giới thiệu với chức danh này.

"Người bị kỷ luật thì những văn bản, quyết định của người này còn có hiệu lực hay không. Vì vậy, tôi đề nghị không nên quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm mà nên quy định hình thức kỷ luật giảm, truất lương hưu vĩnh viễn kèm theo hệ quả pháp lý là tước bỏ hoặc cắt giảm chế độ chính sách đang được hưởng gồm lương hưu, danh hiệu, danh xưng, huân huy chương"- Đại biểu Nguyễn Văn Hiển nêu./.