Vụ Bà mẹ VNAH bỗng dưng mất vườn, tại sao huyện Thanh Chương vẫn im lặng ?!

Xã lập tờ trình một đường, huyện trả lời một nẻo.

Năm 1974, sau khi cụ Nguyễn Thị Cọi mất, để lại một căn nhà và mảnh vườn rộng 1.000 m2 ở xóm 5 xã Thanh Lương, huyện Thanh Chương. Cụ Cọi có 2 con trai là liệt sỹ chống Pháp, một cháu nội là liệt sỹ chống Mỹ. Cụ được Nhà nước truy tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng. Khi còn sống, cụ ở một mình, còn con dâu, cháu nội ở riêng trong xóm. Khi cụ mất, nhà cửa của cụ không có người ở, chính quyền xã Thanh Lương đã vô cớ dỡ nhà của cụ để lấy vườn xây trường học vỡ lòng. Sau này trường chuyển đi chỗ khác, lô đất này bỏ hoang. Từ năm 2009 đến nay, gia đình ông Chương, cháu đích tôn của cụ Cọi đã gửi đơn đi nhiều nơi, từ xã lên huyện và ra cả Trung ương đề đòi lại mảnh vườn nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết. Tháng 4/2019, khi có Công văn chuyển đơn của Văn phòng Chính phủ chuyển về thì UBND huyện Thanh Chương mới có Công văn số 496/UBND -TNMT ngày 4/4/2019, trả lời ông Chương có 2 nội dung như sau:

Thứ nhất: "Trước đây, ông Nguyễn Duy Chương đã có đơn gửi UBND xã Thanh Lương để đòi lại mảnh vườn này. Ngày 3/1/2019 UBND xã Thanh Lương đã có Tờ trình số 01/TTr UBND gửi UBND huyện Thanh Chương đề nghị quy hoạch chia lô đất ở tại khu vực trường mầm non cũ để cấp cho hai gia đình liệt sỹ. Trong đó có gia đình ông Nguyễn Duy Chương. Sau khi xem xét đơn, UBND huyện Thanh Chương đã có Công văn số 147/UBND -TNMT ngày 29/1/2018 hướng dẫn UBND xã Thanh Lương lập quy hoạch phân lô đất, tổ chức xét duyệt đơn cấp đất theo Quyết định 78/2014 của UBND tỉnh Nghệ An".

Như vậy UBND xã Thanh Lương lập tờ trình một đường, nhưng UBND huyện Thanh Chương lại trả lời một nẻo. UBND xã Thanh Lương lập tờ trình đề nghị quy hoạch lô đất để cấp cho 2 gia đình liệt sỹ, nhưng UBND huyện Thanh Chương lại hướng dẫn UBND xã Thanh Lương quy hoạch lô đất để xét giao đất với hình thức định giá theo Quyết định số 78/2014/QĐUBND ngày 27/10/2014 của UBND tỉnh Nghệ An. Quyết định số 78/2014 chỉ ưu tiên giao đất ở có thu tiền cho các đối tượng là thân nhân chủ yếu của Người có công với cách mạng bao gồm; Thương binh, bệnh binh, cha, mẹ , con của liệt sỹ… Như vậy, ông Chương là cháu ruột, em ruột liệt sỹ, người đảm nhận việc thờ cúng liệt sỹ, không thuộc diện được giao đất ở theo Quyết định số 78/2014/UBND của UBND tỉnh Nghệ An..

Ông Nguyễn Văn Chương, cháu Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Cọi với chồng đơn kêu cứu

Thứ hai: "Thửa đất số 661 trước đây có một phần là vườn của bà Nguyễn Thị Cọi, trong thời gian chiến tranh, gia đình bà Cọi đã cho nhà máy ép dầu lạc Vinh mượn đất để làm khu nhà tạm cho công nhân. Kết thúc chiến tranh, nhà máy trả lại đất cho gia đình. Sau đó một thời gian, hai bà chết, nhà cửa bị hư hỏng, do đó đến năm 1974, UBND xã đã sử dụng khu đất này để xây dựng trường học vỡ lòng, sau này là trường Mầm non xã...Như vậy từ khi nhà nước bố trí sử dụng vườn của bà Nguyễn Thị Cọi vào mục đích xây trường học đến nay không ai có kiến nghị gì về việc bố trí sử dụng thửa đất nói trên.

Khoản 5, Điều 26 Luật Đất đai năm 2013 quy định: "Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại đất được giao theo quy định của Nhà nước cho người khác sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam". Vì vậy, hiện nay ông Nguyễn Duy Chương có đơn xin trả lại đất là không được xem xét giải quyết."

Chính vì UBND huyện Thanh Chương áp dụng chưa đúng Khoản 5, Điều 26, Luật đất đai năm 2013 để trả lời ông Chương, nên mới dẫn đến việc ông viết đơn kiến nghị gửi khắp nơi trong đó có các cơ quan báo chí. Tuy nhiên, từ tháng 8/2019 đến nay, Báo điện tử Ngày mới, Báo Tài Nguyên & Môi trường, Báo Lao động Nghệ An đăng bài và nhiều đơn kiến nghị của ông Chương gửi UBND huyện Thanh Chương đưa ra những tình tiết mới những trường hợp bị thu hồi đất khi đất không có người thừa kế theo điểm b, Khoản 1, Điều 65 Luật Đất đai năm 2013 “b) Cá nhân sử dụng đất chết mà không có người thừa kế;”

Trường hợp gia đình cụ Cọi có người thừa kế do đó không bị thu hồi theo Luật Đất đai. Mặt khác, đất vườn của cụ Cọi không thuộc diện vắng chủ bị thu hồi, hay đất của các thành phần kinh tế bị thu hồi do chính sách của Nhà nước đối với các tỉnh thuộc chính quyền Sài Gòn cũ. Đất của gia đình cụ Cọi là đất của tổ tiên để lại, đất của gia đình có công với cách mạng, không thể tự tiện thu hồi trái quy định của pháp luật rồi viện dẫn luật sai như chính quyền huyện Thanh Chương đã trả lời ông Chương

Đi tìm chân lý cho gia đình ông Chương.

Để tìm hiểu vấn đề này, người viết bài này đã trực tiếp gặp ông Trình Văn Bằng, Trưởng phòng TN&MT huyện Thanh Chương, người tham mưu các Công văn của huyện Thanh Chương trả lời cho ông Nguyễn Duy Chương, nhưng gọi điện thì ông này không bắt máy, gặp trực tiếp thì ông nói đang bận đi học lớp Cao cấp lý luận chính trị ở Hà Nội (!?). Còn ông Lê Đình Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương nói: "Vấn đề đơn của ông Chương, ông không quan tâm, vì ông đã trả lời ông Chương trước khi báo đăng. Vấn đề ở đây chúng ta không nặng nề việc gia đình liệt sỹ vì nếu đúng thì đối tượng nào cũng phải trả, chứ không phải đối tượng gia đình liệt sỹ mới trả. Còn nội dung đòi lại đất của ông Chương, chúng tôi đang chờ kết luận của Thanh tra Chính phủ về việc của bà Thi, ở xã Thanh Long, vì vụ của bà Thi cũng gần giống vụ của ông Chương. Sau khi thanh tra chính phủ có kết luận vụ bà Thi thì chúng tôi sẽ giải quyết vụ của ông Chương".

Ông Thanh viện dẫn trường hợp gia đình bà Thi với gia đình ông Chương là không đúng bản chất của vụ việc. Ông Chương đòi lại đất hương hỏa của bà nội ông để xây nhà thờ cho các liệt sỹ, chứ không phải đề nghị nhà nước cấp đất để gia đình ông xây nhà thờ liệt sỹ như gia đình bà Thi. Còn việc có hay không việc chính quyền vô cớ dỡ nhà cụ Cọi để lấy đất xây trường mầm non thì trong Công văn 496/UBND-TNMT ngày 4/4/2019 của UBND huyện Thanh Chương đã nêu rõ: "Sau đó một thời gian, hai bà chết, nhà cửa bị hư hỏng, do đó đến năm 1974, UBND xã đã sử dụng khu đất này xây dựng trường học vỡ lòng".

Huyện Thanh Chương nên dũng cảm sửa sai, trả lại đất cho thân nhân Mẹ Việt Nam anh hùng.

Luật sư Nguyễn Văn Thắng

Trả lời cho việc UBND huyện Thanh Chương áp dụng Khoản 5, Điều 26, Luật Đất đai năm 2013 để không trả lại đất cho thân nhân Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Cọi là đúng hay sai? Luật sư Nguyễn Văn Thắng & Cộng sự, thuộc Đoàn Luật sư TP Hà Nội nêu rõ :Tại Điều 4, Nghị định 181/2004/NĐCP ngày 29/10/2004 quy định như sau:

Điều 4. Những bảo đảm cho người sử dụng đất.

Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại đất và không xem xét giải quyết khiếu nại về việc đòi lại đất mà nhà nước đã giao cho người khác sử dụng theo các chính sách ruộng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 trong các trường hợp sau:
a) Đất bị tịch thu, trưng thu, trưng mua khi thực hiện cải cách ruộng đất ở miền Bắc: chính sách xóa bỏ triệt để tàn tích chiếm hữu ruộng đất và các hình thức bóc lột thực dân, phong kiến ở miền Nam:

b) Đất đã hiến tặng cho nhà nước, cho hợp tác xã và tổ chức khác, cho hộ gia đình, cá nhân:

c) Đất đã góp vào hợp tác xã nông nghiệp theo quy định của Điều lệ hợp tác xã nông nghiệp bậc cao:

d) Đất thổ cư mà nhà nước đã giao cho người khác để làm đất ở; đất ở và đất vườn đã giao lại cho hợp tác xã để đi khai hoang: ruộng đất đã bị thu hồi để giao cho người khác hoặc điều chỉnh cho người khác khi giải quyết tranh chấp ruộng đất:

đ) Đất đã chia cho người khác khi hưởng ứng cuộc vận động san sẻ bớt một phần ruộng đất để chia cho người không có ruộng và thiếu ruộng tại miền Nam sau ngày giải phóng:"

Như vậy, trường hợp đất của bà Cọi không thuộc diện quy định tại Khoản 5, Điều 26, Luật đất đai năm 2013. Việc UBND huyện Thanh Chương áp dụng các điều khoản trên để không trả lại đất là chưa đúng. Còn việc ông Nguyễn Duy Chương đòi UBND huyện Thanh Chương trả lại đất hương hỏa của gia đình ông là hoàn toàn chính đáng theo quy định của pháp luật.