'Ông lớn' rút khỏi Trung Quốc, đưa công xưởng vào Việt Nam

Giảm dần "Made in China"

Theo Reuters, Samsung Electronics Co Ltd đã chính thức ngừng sản xuất điện thoại di động tại Trung Quốc khi vấp phải những khó khăn cạnh tranh với nhiều hãng điện thoại khác, trong bối cảnh cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung ngày càng khốc liệt hơn.

Việc đóng cửa diễn ra sau khi Samsung cắt giảm sản xuất tại nhà máy ở thành phố Huệ Châu vào tháng 6 và đình chỉ một nhà máy khác vào cuối năm ngoái. Samsung không tiết lộ công suất nhà máy Huệ Châu hoặc số lượng nhân viên. Nhà máy được xây dựng vào năm 1992.

Gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc đã ngừng sản xuất điện thoại ở Trung Quốc sau khi các nhà sản xuất khác chuyển đi do chi phí lao động tăng và suy thoái kinh tế tại quốc gia này.

TQ ngày càng mất lợi thế cạnh tranh

Theo một nghiên cứu, thị phần của Samsung tại thị trường Trung Quốc đã giảm xuống 1% trong quý đầu tiên từ mức 15% vào giữa năm 2013. Doanh số của Samsung thua xa các hãng địa phương như Huawei và Xiaomi.

Theo ông Park Sung-Soon, một nhà phân tích tại Cape Investment & Securities, người dân Trung Quốc mua điện thoại thông minh giá rẻ từ các thương hiệu nội địa và điện thoại cao cấp từ Apple hoặc Huawei. Samsung có rất ít hy vọng để tăng trưởng doanh số.

Samsung cho hay họ đã rất khó khăn khi phải đưa ra quyết định này trong nỗ lực cứu vớt tình hình, song mọi chuyện không dễ dàng. Họ rời đi nhưng vẫn sẽ duy trì bán điện thoại tại Trung Quốc.

Truyền thông Hàn Quốc cho biết, Samsung đã thuê 6.000 công nhân và sản xuất 63 triệu chiếc trong năm 2017. Theo báo cáo hàng năm, Samsung đã sản xuất 394 triệu thiết bị di động trên toàn thế giới.

Gần đây, những biến động trong thương mại toàn cầu đã khiến Samsung quyết định rút lui dần khỏi quốc gia đông dân số 1 thế giới. Đối với riêng Trung Quốc, đây là một điều rất đáng lo ngại, làm dấy lên mối quan ngại lớn hơn về tương lai kinh tế được xem là "công xưởng thế giới" và vai trò của nước này trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Tỷ lệ sinh giảm sút, chi phí lao động ngày càng tăng cao và những căng thẳng thương mại chưa có dấu hiệu hạ nhiệt đang khiến các hãng sản xuất công nghệ phải xem xét lại sự phụ thuộc của mình vào các nhà máy lắp ráp đặt tại Trung Quốc.

Tương tự, Sony cũng cho biết, họ sẽ đóng cửa nhà máy điện thoại thông minh Bắc Kinh và sẽ chỉ sản xuất điện thoại thông minh ở Thái Lan. Còn Apple vẫn sản xuất các sản phẩm lớn tại Trung Quốc nhưng họ cũng đang dự phòng kế hoạch cho những địa chỉ sản xuất mời ngoài Trung Quốc.

Cánh cửa nào cho Việt Nam

Trong bối cảnh này, Việt Nam nổi lên như một sự thay thế mạnh mẽ, nhờ vào sự gần gũi về vị trí địa lý với Trung Quốc giúp thuận lợi cho việc cung ứng linh kiện dễ dàng từ Trung Quốc. Bên cạnh đó, chi phí lao động thấp nhưng tay nghề cao cũng là một yếu tố quan trọng để các hãng công nghệ cân nhắc lựa chọn Việt Nam làm nơi sản xuất các sản phẩm của mình.

Những năm gần đây, công ty Samsung đã mở rộng sản xuất điện thoại thông minh ở các nước có chi phí thấp hơn, như Ấn Độ và Việt Nam. Việc giá nhân công tại Trung Quốc tăng khiến Samsung rục rịch chuyển sản xuất sang Việt Nam từ những năm 2000. Việt Nam sau đó trở thành trung tâm sản xuất toàn cầu của Samsung với khoảng 200.000 công nhân.

Việt Nam là điểm đến mới của các công ty

Theo tờ Nikkei Asian Review, Goertek, một trong những đối tác sản xuất tai nghe chính cho Apple, sẽ đầu tư vào nhà máy sản xuất tai nghe AirPods thế hệ mới nhất của Apple tại Việt Nam trong thời gian sớm nhất.

Hiện Goertek có 2 nhà máy lắp ráp tại khu công nghiệp Quế Võ (Bắc Ninh) và thời gian gần đây, Goertek chi nhánh tại Việt Nam liên tục đăng tin tuyển dụng nhân sự, nhiều khả năng là để chuẩn bị cho dây chuyền lắp ráp AirPods mới của Apple.

Trước AirPods thì loại tai nghe EarPods (tai nghe có dây truyền thống) trên các phiên bản iPhone cũ (hỗ trợ giắc cắm 3,5mm) của Apple cũng đã từng được sản xuất tại Việt Nam. Trong khi đó AirPods kể từ lúc được ra mắt phiên bản đầu tiên cho đến nay, tất cả đều được sản xuất tại Trung Quốc.

Nhiều hãng công nghệ lớn khác cũng đang cân nhắc chuyển nhà máy sản xuất của mình từ Trung Quốc về Việt Nam để tránh việc sản phẩm bị đánh thuế nhập khẩu vào Mỹ khi mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc trở nên căng thẳng.

Các nhà sản xuất máy tính HP Inc. và Dell Technologies dự định chuyển 30% công suất sản xuất máy tính xách tay ra khỏi Trung Quốc. Theo một số nguồn tin, Google đang chuyển sản xuất điện thoại Pixel, thương hiệu điện thoại thông minh lớn thứ năm ở Mỹ, sang Việt Nam, sớm nhất là vào mùa thu này. Google cũng có kế hoạch chuyển sản xuất phần lớn lượng phần cứng cho thị trường Mỹ sang Việt Nam.

Tập đoàn Foxconn Việt Nam đang nghiên cứu và xem xét đầu tư dự án nhà máy lắp ráp linh kiện màn hình tivi tại KCN Đông Mai, TX Quảng Yên (Quảng Ninh) với quy mô nhà xưởng rộng 10 hecta, nhu cầu lao động 3.000 người, tổng mức đầu tư giai đoạn I là 40 triệu USD.