Cần làm rõ đơn tố cáo của bị hại trong hồ sơ của cơ quan CSĐT, công an huyện Hưng Nguyên

Một vụ giao dịch kì lạ

Khoảng 9-2018, sau khi đến khu Rú Chùa, thông qua người giới thiệu, anh Trần Quang Hải, trú tại khối 2, phường Vinh Tân, TP Vinh, Nghệ An đã gặp Thăng và đặt vấn đề muốn mua đất để làm nghĩa trang. Thăng đồng ý bán cho anh Hải 80m2 đất cắt ra từ ô đất nói trên với số tiền 200 triệu đồng. Sau khi cầm 50 triệu đồng tiền đặt cọc từ anh Hải, Thăng hẹn 10 ngày sau sẽ đưa giấy tờ và lấy nốt số tiền còn lại.

Để hợp thức hóa diện tích đất lấn chiếm, Thăng tự làm một bộ hồ sơ gồm: Một đơn xin đất nghĩa trang mang tên Trần Quang Hải, để trống phần chữ ký; một tờ biên bản công nhận đất đã xây dựng nghĩa trang của Trần Quang Hải. Phần chữ ký ở đơn này được đánh sẵn tên của các ông Nguyễn Văn Thu, Chủ tịch UBND xã Hưng Tây, Nguyễn Huy Đề, địa chính xã, Nguyễn Trung Đông, xóm trưởng xóm Đại Huệ 1, Nguyễn Trung Tiến, Trưởng ban quản trang. Tiếp đó, Thăng đưa bộ hồ sơ này nhờ Hồ Viết Dũng, sống tại xóm Đại Huệ 1 nhờ tiếp cận với các ông Thu, Đông, Đề và Tiến để xin chữ ký xác nhận.

Dũng đã gặp ông Tiến và đưa 3 triệu đồng, trong đó 1 triệu đồng thuộc về ông Tiến, 2 triệu đồng còn lại gửi vào quỹ của Ban quản trang. Ông Tiến sau khi cầm tiền đã đồng ý ký vào đơn và biên bản. Trước khi đến nhà ông Đông, Dũng có gặp anh Hợp, người xóm Đại Huệ 1 và nhờ anh này chuyển giúp 22 triệu đồng cho ông Đông. Ông Đông nhận 2 triệu đồng tiêu riêng, còn 20 triệu đồng cho vào quỹ của xóm, đồng thời ký xác nhận vào đơn và biên bản.

Đối với ông Nguyễn Huy Đề, địa chính xã, ngày 4-10-2018 và cũng là lần đầu tiên Dũng gặp ông Đề nhưng việc không thành vì ông này nói đang bận việc. Sau đó thông qua cháu của ông Đề là Cao Văn Tuyến thì việc mới thành. Ông Đề sau khi xem bộ hồ sơ gồm đơn và biên bản mang tên người viết là Trần Quang Hải (chưa có chữ ký) thấy một số nội dung không phù hợp nên đã đánh máy lại và thêm vào nội dung Phan Văn Thăng là người chuyển nhượng cho Trần Quang Hải. Đơn và biên bản sau đó được Thăng cùng các ông Thu, Đông, Tiến, Đề ký vào. Ông Nguyễn Văn Thu, Chủ tịch UBND xã Hưng Tây, ngoài việc ký và đóng dấu xác nhận vào biên bản, trước đó cũng từng có bút phê vào đơn: “Chuyển địa chính phối hợp với Ban quản trang-xóm tham mưu giải quyết”. Theo Cáo trạng của VKSND huyện Hưng Nguyên, Dũng có nhờ Tuyến gửi tới ông Đề 8 triệu đồng. Số tiền này không được Tuyến đưa trực tiếp mà để cùng bộ hồ sơ vào trong ngăn kéo ti vi nhà ông Đề.

Ngày 5-11-2018, Thăng gặp anh Hải đưa bộ hồ sơ, còn ảnh Hải chuyển nốt 150 triệu đồng còn lại nhưng Thăng chỉ lấy 140 triệu đồng, 10 triệu đồng đưa lại cho anh Hải. Sau đó, anh Hải lại tới CQCA huyện Hưng Nguyên trình báo sự việc vì nghi ngờ bị Thăng lừa.

Nghĩa trang khu vực Rú Chùa, xóm Đại Huệ 1, nơi xảy ra sự việc. Ảnh: G.B

Chủ tịch UBND xã có bị bỏ lọt tội?

Cáo trạng của VKSND huyện Hưng Nguyên cho thấy, các bị can Thăng, Dũng và Tuyến bị truy tố ra trước tòa tội: “Đưa hối lộ”, quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 364 Bộ luật Hình sự. Các bị can Đề, Đông bị truy tố tội: “Nhận hối lộ” theo điểm a, khoản 1, Điều 354 Bộ luật Hình sự.

Trong các ngày 26 và 27-8-2019, TAND huyện Hưng Nguyên đã tiến hành mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xử các bị cáo nói trên với hai tội danh đưa và nhận hối lộ. Các bị cáo Thăng, Dũng, Đông đồng ý với những gì cáo trạng của VKS đề cập tới. Riêng bị cáo Tuyến và Đề có thay đổi lời khai về số tiền 8 triệu đồng là tiền Tuyến cho bà Thu, vợ ông Đề và cũng là người thân trong họ vay chứ không phải tiền từ công việc mà Dũng nhờ. Số tiền đó, ông Đề thấy để ở tủ ti vi của gia đình nên đã dùng cho việc đi chữa trị bệnh tại Hà Nội. Tại tòa, Dũng cũng khẳng định chưa bao giờ đưa tiền trực tiếp cho ông Đề. Ông Đề chỉ ký vào hồ sơ khi đã có bút phê của Chủ tịch UBND xã.

Các luật sư bào chưa cho hai bị cáo Đề và Tuyến cũng đề nghị làm rõ động cơ mua đất của anh Hải. Vì sao anh Hải đến cơ quan CSĐT, CQCA huyện Hưng Nguyên tố cáo thì vài ngày sau giao dịch trả và nhận tiền giữa anh này và Thăng vẫn được tiến hành. Còn trong cáo trạng của VKS không thể hiện điều này, đồng thời cho rằng, ngày 5-11-2018 sau khi trả tiền cho Thăng, anh Hải đã tới trình báo tại cơ quan CSĐT. Tại phiên tòa, đại diện cơ quan CSĐT nói anh Hải có đơn tố cáo Thăng nhưng anh Hải khẳng định mình không làm đơn tố cáo. Điều này khiến luật sư đặt câu hỏi: “Liệu đơn tố cáo của anh Hải trong hồ sơ của cơ quan CSĐT bị ngụy tạo?”. Cùng là tiền anh Hải đưa Thăng nhưng 8 triệu đồng được các cơ quan tố tụng cho rằng, được Thăng nhờ Dũng rồi Dũng nhờ Tuyến đưa cho Đề là vật chứng. Còn 140 triệu đồng Hải đưa cho Thăng cơ quan CSĐT cho rằng không phải vật chứng và được trả lại cho anh Hải khi chưa tham vấn ý kiến của VKS.

Cùng bị khởi tố liên quan đến hai tội danh đưa và nhận hối lộ nhưng các bị can Đông, Thăng và Dũng được tại ngoại, còn Đề và Tuyến bị tạm giữ rồi tạm giam nhiều tháng và không được hưởng chế độ thăm nuôi như quy định, chỉ vì lý do không thành khẩn khai báo, trong khi đó trách nhiệm chứng minh phạm tội lại thuộc cơ quan CSĐT. Bị can Đề bị bắt khẩn cấp khi chỉ ít ngày nữa là cưới con gái mình. Nhiều tháng trời gia đình không được gặp hai bị can này.

Các luật sư thuộc hai Văn phòng luật Hoàng Hưng và Nguyễn Thịnh, bào chữa cho hai bị cáo Đề và Tuyến cho rằng các cơ quan tố tụng của huyện Hưng Nguyên đã bỏ lọt tội phạm đối với ông Nguyễn Văn Thu, Chủ tịch UBND xã Hưng Tây. Mặc dù đại diện VKS cho rằng không đủ chứng cứ chứng minh ông Thu nhận hối lộ nhưng các luật sư cho rằng vẫn có đầy đủ bằng chứng chứng minh ông Thu phạm tội: “Nhận hối lộ”, bằng chứng từ lời khai của bị cáo và rõ nhất là mặc dù biết việc mua, bán, chuyển nhượng đất là trái thẩm quyền nhưng ông Thu vẫn bút phê chỉ đạo cấp dưới xem xét vào đơn không hề có chữ ký của anh Trần Quang Hải, đồng thời ký và đóng dấu vào biên bản cũng liên quan đến anh Trần Quang Hải. Tại phiên tòa, đại diện VKS nhiều lần khẳng định hành vi của ông Thu là sai phạm.

Không chỉ liên quan đến anh Hải, trong cáo trạng của VKS huyện Hưng Nguyên còn đề cập tới ông Thu và một số người khác có dấu hiệu của hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ khi đã cấp giấy xác nhận đất nghĩa trang cho nhiều hộ gia đình khác. Phía cơ quan CSĐT, CA huyện Hưng Nguyên đang tiến hành tách vụ án để xử lý.

Căn cứ và các quy định của pháp luật, liên quan đến tội danh: “Nhận hối lộ”, sau khi căn cứ vào các tình tiết giảm nhẹ, HĐXX ra quyết định tuyên phạt bị cáo Nguyễn Huy Đề, 24 tháng tù; Nguyễn Trung Đông, 15 tháng tù (không giam giữ). Ở tội danh: “Đưa hối lộ”, bị cáo Phan Văn Thăng, 9 tháng tù, Hồ Việt Dũng, 15 tháng tù (không giam giữ) và Cao Văn Tuyến, 6 tháng tù. Gia đình bị cáo Đề cho biết sẽ tiếp tục kháng án.