Cách hành xử của giám đốc Sở GD&ĐT Hà Giang, Sơn La giữa 'tâm bão' gian lận thi cử

Mới đây, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La Hoàng Tiến Đức vì chịu trách nhiệm chính khi để xảy ra vụ tiêu cực thi cử. Ban thường vụ Tỉnh ủy Hà Giang cũng có văn bản yêu cầu kiểm tra, xem xét trách nhiệm của ông Vũ Văn Sử, Nguyên giám đốc Sở GD&ĐT, phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo thi THPT quốc gia 2018 tỉnh Hà Giang.

Cả hai ông này trước khi xảy ra vụ gian lận thi cử đều đưa ra phát ngôn rằng mọi khâu về coi thi, chấm thi của tỉnh mình đều nghiêm ngặt.

Ông Vũ Văn Sử: 'Hãy tin chúng tôi'

Ngày 11/7, sau khi Bộ GD&ĐT công bố kết quả thi THPT Quốc gia 2018, nhiều người nhận ra sự bất thường và đặt ra nghi vấn khi cả nước có 76 thí sinh có điểm thi khối A1 (Toán, Lý, Anh) từ 27 điểm trở lên thì riêng Hà Giang đã có 36 em, chiếm 47,37% cả nước.

Đến sáng 12/7, trả lời các cơ quan báo chí ông Vũ Văn Sử - Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Giang khẳng định, mọi khâu về coi thi, chấm thi của Sở GD&ĐT Hà Giang đều được thực hiện nghiêm ngặt. Với khâu coi thi, Sở GD&ĐT Hà Giang phối hợp Học viện Ngân hàng, Cao đẳng Sư phạm Hà Giang thực hiện. Chấm thi trắc nghiệm đều có sự giám sát của công an.

Ông Vũ Văn Sử. (Ảnh: Zing.vn)

Ngoài ra, Bộ GD&ĐT còn cử 2 thanh tra về địa phương. Dữ liệu điểm thi bản gốc có 2 đĩa, một do chủ tịch hội đồng giữ, một đĩa gửi Bộ GD&ĐT. Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Giang khẳng định địa phương làm theo quy định còn điểm thi thế nào phụ thuộc vào bài làm của thí sinh.

"Chúng tôi không rà soát bài thi, nghi vấn được nêu là câu chuyện của đánh giá trên mạng, còn lại chúng tôi đã thực hiện đúng quy chế" - ông Sử nói.

Ngày 17/7, Bộ GD&ĐT xác định có hơn 330 bài thi/114 thí sinh có tổng điểm công bố chênh hơn 1 điểm so với chấm thẩm định, có em tổng điểm chênh 29,95 điểm. Hội đồng thi Hà Giang quyết định dùng kết quả chấm thẩm định để xét tốt nghiệp THPT, xét tuyển đại học, cao đăng năm 2018.

Sau đó, trong tháng 7/2018, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hà Giang khởi tố, bắt tạm giam Vũ Trọng Lương (phó Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng) và Nguyễn Thanh Hoài (trưởng Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng) để điều tra về hành vi nâng điểm cho hơn 300 bài thi tốt nghiệp THPT.

Lúc này, Giám đốc Sở GD&ĐT chia sẻ: "Chuyện tiêu cực, tôi và 2 phó giám đốc sở trong hội đồng thi tuyệt nhiên không. Tôi đã báo cáo lãnh đạo cao nhất của ngành và các đồng chí lãnh đạo tỉnh như vậy.

Tôi biết mình và hai phó giám đốc nên tôi mới nói là không. Nếu tôi liên quan tiêu cực, người đầu tiên nhận được sự tác động phải là con lái xe của giám đốc sở. Nhưng kết quả điểm các bài thi của cháu công bố lần một thế nào, chấm thẩm định y như thế.

Điểm của cháu ruột Phó giám đốc Sở GD&ĐT Hà Giang tham gia lãnh đạo Hội đồng thi cũng không thay đổi gì qua công bố lần một và điểm chấm thẩm định của Hội đồng thẩm định Bộ GD&ĐT. Điểm của cháu thấp nhất là 2, cao nhất là 6. Nếu chủ ý tác động, cháu đó phải được ưu tiên số một.

Bây giờ giấu cũng không được, chỉ là nói ra thế nào khi cần. Hãy tin chúng tôi, chúng tôi không tham gia vào việc đó".

Đến 8/4/2019, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hà Giang khởi tố Triệu Thị Chính, Phạm Văn Khuông (2 phó giám đốc Sở GD&ĐT) và Lê Thị Dung (đội phó Phòng PA03, Công an tỉnh Hà Giang). Sau đó, một tuần Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hà Giang kết thức điều tra, chuyển hồ sơn sang VKDND tỉnh để đề nghị truy tố 5 bị can về 3 tội danh.

Sự việc ngày càng rõ ràng, những người sai phạm liên quan đến vụ việc dần dần đưa ra ánh sáng. Dù đã nghỉ hưu sau bê bối thi cử, tuy nhiên việc Ban thường vụ Tỉnh ủy Hà Giang có văn bản yêu cầu ông Vũ Văn Sử - nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Giang phải giải trình, xem xét trách nhiệm với vai trò là Chủ tịch Hội đồng thi THPT quốc gia 2018 tại tỉnh cho thấy ông không hề vô can như những gì ông nói trước đó.

Ông Hoàng Tiến Đức: 'Điểm cao nhờ nỗ lực của học sinh'

Năm 2018, Bộ GD&ĐT công bố danh sách những thí sinh có điểm thi THPT Quốc gia cao nhất của các địa phương cả nước. Trong đó, thí sinh Trần Ngọc Diệp (cụm thi Sơn La) đạt điểm rất cao ở các môn thi. Nếu tính 6 môn thi, Diệp là có điểm cao nhất kỳ thi THPT Quốc gia 2018.

Sau khi kết quả này được công bố, nhiều người bày tỏ sự bất ngờ bởi ở kỳ thi thử do trường THPT chuyên Sơn La tổ chức trước đó, điểm của thí sinh này chỉ đạt mức trung bình. Không chỉ thí sinh này mà nhiều em khác cũng có điểm cao chót vót, trong khi học lực bình thường.

Trước nghi vấn gian lận điểm thi, thời điểm này, ông Hoàng Tiến Đức - Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La khẳng định với Người Lao Động ngày 19/7/2018: "Toàn bộ quy trình tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia 2018 tại tỉnh được thực hiện rất nghiêm ngặt, không hề có bất kỳ tiêu cực nào... Qua báo cáo của các điểm thi, các tổ chấm cho thấy không có sự bất thường".

Báo Tiền Phong cũng dẫn lời ông Đức nói: "Anh em chấm theo đúng quy trình quy định và cho ra kết quả như thế, còn làm sao tôi biết được".

Ông Hoàng Tiến Đức (Ảnh: Zing.vn)

Vị Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La cũng nhận định, kết quả thi của những thí sinh điểm cao là do sự cố gắng nỗ lực của thầy cô, của bản thân các em, và cũng khó mà nói (giải thích) được việc cao, thấp.

"Tôi đã yêu cầu anh em báo cáo, và anh em đã báo cáo lại là những em đó có học lực khá, giỏi. Thực tế có những bộ môn mà các em học sinh ở vùng sâu vùng xa cũng điểm cao" - Giám đốc Sở GD&ĐT khẳng định.

Ngày 19/7/2018, tổ công tác của Ban chỉ đạo thi THPT Quốc gia đến làm việc tại Sơn La. Cùng rà soát với tổ công tác của Bộ GD&ĐT còn có cơ quan chức năng của Bộ Công an và Công an tỉnh Sơn La. Vào thời điểm này, là người đứng đầu Sở GD&ĐT nhưng ông Hoàng Tiến Đức không có bất cứ phát ngôn nào và cho rằng đó là quán triệt của tổ công tác.

Đến trưa 23/7/2018, Tổ công tác của Bộ GD&ĐT chính thức công bố kết luận rà soát có 5 cán bộ, lãnh đạo của Sở GD&ĐT Sơn La được xác định có liên quan đến sai phạm về điểm thi THPT 2018 tại Sơn La, trong đó, đứng đầu là ông Trần Xuân Yến - Phó Giám đốc Sở.

Tuy nhiên, ông Hoàng Tiến Đức - Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La không có mặt dù các sai phạm xảy ra ở cơ quan. Vào buổi thông tin tới các cơ quan báo chí được tổ chức tại Sở, người ta cũng không thấy vị giám đốc đâu.

Giữa tháng 4/2019, báo chí và mạng xã hội đưa danh sách 44 thí sinh "dính" gian lận điểm thi THPT quốc gia năm 2018 tại Sơn La, trong đó có tới 12 trường hợp là con em các cán bộ đang công tác trong ngành giáo dục và đào tạo tỉnh này.

Đúng lúc này, bà Lương Thị Bích Hiền - Phó Chánh văn phòng Sở GD&ĐT cho biết, ông Hoàng Tiến Đức - Giám đốc Sở GD&ĐT đang trong thời gian nghỉ phép từ 18/4 đến 26/4 vì có việc "bất khả kháng".

Theo kết luận của Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Sơn La, bị can Trần Xuân Yến nhận sửa giúp bài thi để nâng điểm cho 13 thí sinh. Đây là những trường hợp do cấp trên, do đồng nghiệp, người quen nhờ vả.

Cụ thể, ngày 28/6/2018, ông Hoàng Tiến Đức gọi Phó giám đốc Trần Xuân Yến đến phòng làm việc của ông Đức. Tại đây, ông Đức đưa cho ông Yến hai tờ giấy ghi thông tin cá nhân của 8 thí sinh nhờ nâng điểm. Tuy nhiên, trả lời báo Người Đưa Tin, vị giám đốc Sở nói: “Bố láo, bố lếu, làm gì có chuyện đấy”.

Ngày 28/5, trả lời với VTC News, ông Trần Văn Trọng - Chánh văn phòng Sở GD&ĐT Sơn La cho biết, Giám đốc Hoàng Tiến Đức sẽ nghỉ hưu theo chế độ, từ ngày 1/7/2019.

Tại kỳ họp từ 29-31/5, Ủy ban Kiểm tra Trung ương kết luận, đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật ông Hoàng Tiến Đức. Ông này gây hậu quả rất nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến uy tín của cấp ủy, chính quyền địa phương và ngành giáo dục, gây bức xúc trong xã hội, để nhiều cán bộ, đảng viên liên quan bị xử lý hình sự.