Dự án cấp nước hơn 16 triệu USD tại Cửa Lò (Nghệ An): Vì sao nhà đầu tư rút vốn?

Dự án với công suất từ 3000m3/ngày đêm lên 13.000m3/ngày đêm, nhằm đảm bảo cung cấp nước sạch theo nhu cầu về phát triển đô thị của thị xã Cửa Lò và vùng phụ cận, sử dụng nguồn nước sông Phương Tích làm nguyên liệu đầu vào.

Dự án nâng cấp, mở rộng hệ thống cấp nước Cửa Lò.

Dự án có tổng mức đầu tư hơn 16 triệu USD, trong đó hơn 13 triệu USD là vốn vay từ ngân hàng ADB, hơn 3 triệu USD là vốn đối ứng của UBND tỉnh Nghệ An. Nhìn vào số vốn thực hiện dự án, thấy rằng hơn 80% phải đi vay. Và số tiền vay này, UBND tỉnh Nghệ An đã có văn bản cam kết sẽ trả nợ thay cho chủ đầu tư trong trường hợp đơn vị này không có khả năng thanh toán.

Tuy nhiên, vào năm 2016, một số cổ đông nắm cổ phần lớn tại Cty CP Cấp nước Cửa Lò đã có văn bản đề nghị dừng dự án, vì không có hiệu quả tài chính, nếu triển khai sẽ thua lỗ và mất vốn. Cụ thể, trong văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An vào tháng 9/2016, một số cổ đông khẳng định: Tổng mức đầu tư cho dự án là 16,465 triệu USD. Với lãi suất tạm tính 3,1%/năm, mỗi năm Cty phải trả lãi 10,74 tỷ đồng, gần bằng doanh thu năm 2015. Nếu lấy toàn bộ doanh thu theo năm 2015 để trả nợ gốc thì phải 29,5 năm mới trả hết nợ; nếu dùng nguồn khấu hao và lợi nhuận thì phải 172 năm mới trả hết nợ.

Không những vậy, tại thời điểm đó, một số cổ đông nắm số cổ phần lớn còn đưa ra phương án dẫn nước từ TP Vinh về Cửa Lò không những đảm bảo đủ công suất 10.000m3 ngày/đêm mà chi phí lắp đặt chỉ bằng 1/10 của dự án này. Tuy nhiên, phương án trên bị bác bỏ, dẫn tới một số cổ đông quyết định rút vốn khỏi Cty CP Cấp nước Cửa Lò, và dự án vẫn được triển khai.

Ông Nguyễn Hữu Luận - Chủ tịch HĐQT Cty CP Cấp nước Cửa Lò cho rằng, đề xuất phương án dẫn nước từ TP. Vinh về Cửa Lò không đúng thực tế. Ông Luận khẳng định : “Có hiệu quả thì chúng tôi mới vay để làm, nói tỉnh bảo lãnh trả nợ nhưng thực chất doanh nghiệp phải lo”.

Để khẳng định tính khả thi về phương án trả nợ, lãnh đạo Cty CP Cấp nước Cửa Lò đã cung cấp văn bản 4020 ngày 24/12/2014 của Ngân hàng Phát triển Việt Nam thẩm định phương án tài chính, phương án trả nợ của dự án. Văn bản này đưa ra thông số NPV (giá trị hiện tại ròng) của dự án trong vòng 25 năm là 122,937 tỷ đồng; IRR (suất sinh lợi của dự án) là 11,7%, cao hơn tổng mức lãi suất dự án (7,9%/năm), nên kết luận dự án có hiệu quả tài chính và có khả năng trả nợ trong thời gian vay vốn.

Tuy nhiên, khi chúng tôi đề nghị Cty CP Cấp nước Cửa Lò cung cấp các số liệu như tổng doanh thu, lợi nhuận sau thuế của Cty trong năm 2017-2018, thì đơn vị này từ chối cung cấp với lý do sắp lên sàn chứng khoán nên cần bảo mật thông tin. Theo các tài liệu liên quan mà chúng tôi có được, lợi nhuận sau thuế của Cty CP Cấp nước Cửa Lò vào năm 2012 là 869 triệu đồng, năm 2013 là 948 triệu đồng, riêng năm 2015 là 2,02 tỷ đồng (bao gồm cả chi phí khấu hao). Mức tăng lợi nhuận của ngành cấp nước không có sự thay đổi đột biến, vì với các thông số nói trên, lo ngại về khả năng trả nợ của dự án là có cơ sở.

Liên hệ với ông Huỳnh Thanh Điền – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, người được giao phụ trách dự án để nắm rõ hơn về vấn đề này nhưng không nhận được hồi âm. Được biết, đến thời điểm này, số vốn đối ứng 3 triệu USD của UBND tỉnh Nghệ An vẫn chưa được giải ngân trong khi dự án đã gần như hoàn thành.