Cuộc “tái sinh” như phép màu của tử tù hơn 4 nghìn ngày biệt giam

Anh Thế và vợ trong ngày cưới

Vì lỗi lầm của tuổi trẻ, anh đã phải trả giá bằng 11 năm chôn vùi trong phòng biệt giam, chờ ngày thi hành án tử. Nhưng quyết định ân xá của Chủ tịch nước đến với anh sau hơn 4 nghìn đêm mất ngủ đã “tái sinh” cho anh một cuộc đời khác.

Tử tù có số phận kỳ lạ nhất trong lịch sử tố tụng Việt Nam

Anh là Đặng Văn Thế (SN 1975, trú tại xã Mỹ Sơn, Đô Lương, Nghệ An), người từng mang án tử vì buôn bán trái phép chất ma túy. Sau 11 năm bị biệt giam chờ “thần chết gọi tên”, ánh sáng cuộc đời bất ngờ đến với anh khi được Chủ tịch nước ân xá, giảm án xuống chung thân. Rồi nhờ cải tạo tốt, anh được tha tù trước thời hạn, về xây dựng lại cuộc đời mới.

Đặng Văn Thế là con út trong gia đình thuần nông nghèo có 6 người con, vì thế, anh chỉ học hết lớp 4 rồi nghỉ để xin đi phụ xe. Phút giây sa ngã của Thế rơi vào hơn 20 năm trước. Một ngày giữa tháng 8/1997, Thế bị công an bắt khi cùng đồng phạm Nguyễn Tất Dũng chở thuê 20kg thuốc phiện ở huyện Tương Dương (Nghệ An).

Một năm sau, Thế lĩnh án tử hình. Trong khi đồng phạm đã bị thi hành án trước, Thế được đề nghị tạm hoãn thi hành án để mở rộng điều tra.

Việc hoãn thi hành án kéo dài 11 năm, đến đầu năm 2009. Nhận thấy sự nỗ lực cải tạo và khát khao được sống của người tử tù, giám thị Trại giam Nghi Kim (Nghệ An) khi đó đã làm văn bản báo cáo và đề nghị trình Chủ tịch nước xem xét ân giảm cho Thế.

Rồi bất ngờ, phép màu mà Thế nghĩ không bao giờ có đã đến với anh. Ngày nhận được tin về phép màu ấy, Thế nhớ như in, đó là ngày 23/6/2009, sau đúng 11 năm trong phòng biệt giam. “Khi ấy đang ngồi ngoài sân (mỗi ngày tử tù được ra khỏi buồng biệt giam để tập thể dục) thì giám thị đi vào hỏi tôi biết gì chưa. Tôi bảo “chưa ạ”. Giám thị nói, Chủ tịch nước đã có quyết định ân giảm cho tôi. Nghe thấy thế, tôi mừng quá, nhảy đến ôm chầm giám thị. Giám thị cũng vui mừng, bảo từ hôm nay tôi được sống, chuẩn bị quần áo, tư trang để chuyển buồng giam”, anh Thế nhớ lại.

Nhớ lại quãng thời gian tăm tối nhất của cuộc đời trong gần 11 năm bị biệt giam chờ thi hành án, anh nói đó là quãng thời gian anh muốn quên đi nhất, vì “ngày sống thấp thỏm, đêm không dám ngủ”, sợ đó sẽ là phút giây cuối cùng của cuộc đời. Anh cũng kể, khi bị bắt, anh mới lấy vợ được 40 ngày. Rồi sau 3 năm vẫn chờ thi hành án, vợ anh trong một lần vào thăm đã đưa đơn ly dị, nói cô ấy quá mệt mỏi và muốn ra đi. “Lúc đó, tôi vẫn yêu vợ lắm. Dù biết trước sẽ như vậy, nhưng tôi vẫn hụt hẫng. Bản thân bị bắt, đang chờ án tử hình, vợ thì bỏ, tôi thấy cuộc đời mình chưa bao giờ đắng cay, cùng cực đến thế. Nhưng tôi vẫn gắng cười, ký vào đơn giải phóng cho vợ”, anh Thế tâm sự.

Thậm chí, không bao giờ dám nghĩ đến cơ hội được sống, anh còn lén viết lá đơn xin hiến xác cho y học rồi giấu dưới gối, đợi lúc nào đi trả án sẽ nộp đơn.

Sau khi được ân giảm, nhờ khát khao mãnh liệt được sống và được làm lại cuộc đời, Thế nỗ lực cải tạo tốt, nhờ vậy, tiếp tục được giảm án nhiều lần nữa. Đến tháng 6/2016, anh được ra tù. Khi vào tù, anh 22 tuổi, lúc trở về, anh 41 tuổi, bắt đầu làm lại cuộc đời.

Trả nợ cuộc đời, xây hạnh phúc

Với Thế, được sống là một kỳ tích nên anh tâm niệm phải sống sao cho xứng đáng với niềm hạnh phúc lớn lao ấy. Ngày đầu tiên trở lại, anh đã khóc khi thấy gia đình, bà con lối xóm giang vòng tay chào đón. Anh khóc khi được bê bát cơm nóng ăn thay vì ăn cơm cân chia trong chiếc cặp lồng nhựa trong tù.

Cảm kích tấm lòng của mọi người, Thế khi ấy hứa sẽ “nhặt từng hạt thóc rơi bằng đôi bàn tay đã từng nhúng chàm, để kiếm những đồng tiền sạch sẽ”. Sau nhiều tính toán, anh bắt đầu đi làm lại với nghề phụ xe. Rồi sau đó, chuyển việc làm ở một công ty vận tải, được phân công làm đại diện ở hai huyện miền núi Tương Dương và Kỳ Sơn (Nghệ An). Sau một thời gian nỗ lực cống hiến, hiện nay, anh đã có một vị trí vững chắc ở Gara Hyundai Lạc Hồng tại thị trấn Đô Lương.

Hạnh phúc hơn, đầu năm 2017, anh tìm được một nửa cuộc đời mình và xây dựng gia đình với người vợ trẻ hơn mình 9 tuổi. Anh kể, đám cưới của anh đặc biệt lắm, vì có rất nhiều giám thị, cán bộ trại giam nơi anh từng thụ án đến dự. Họ đến chia vui, chúc mừng người tử tù đặc biệt.

“Tôi mang nợ ân tình của nhiều người lắm, nên tự hứa với lòng phải sống tốt, để không phụ lòng tin và yêu thương của mọi người đã dành cho. Với vợ, tôi không dám hứa sẽ dành cho cô ấy cuộc sống giàu sang, sung túc nhưng sẽ cho cô ấy cuộc sống bình yên”, anh chia sẻ, đôi mắt ánh lên niềm hy vọng rạng ngời.

Ân tình cuộc đời

Người vợ mới của anh Thế là chị Đào Thị Hiệp, sinh năm 1984, ở xóm bên nhà anh Thế. Thực ra, hai người không có nhiều cơ hội gặp gỡ, quen biết nhau chỉ nhờ bạn bè giới thiệu rồi có tình cảm và quyết định đến với nhau.

Quá khứ lầm lỗi của anh Thế cả vùng quê nơi đó đều biết cả và đương nhiên chị Hiệp cũng biết rõ. Nhưng chị nói, quá khứ không quan trọng, tương lai mới là điều quan trọng nhất. “Tôi chỉ nghĩ thế thôi, nên tôi quyết định gạt quá khứ sang một bên và gắn bó với anh Thế”, chị Hiệp chia sẻ.

Một người khác cũng có ân tình rất lớn đối với anh Thế là anh Nguyễn Công Nhã, Chủ tịch HĐQT Công ty Lạc Hồng - nơi anh Thế đang làm việc.

Anh Nhã là người đã dang tay tiếp nhận anh Thế vào công ty dù biết anh là tử tù vừa thoát án tử trở về. “Khi tôi nhận anh Thế, 100% phản đối, trừ tôi. Nhưng là lãnh đạo cao nhất công ty, tôi đã phân tích cho mọi người hiểu. Tôi nói với anh em, nếu không nhận anh Thế thì cơ hội hoàn lương của anh Thế là rất khó khăn. Nếu tất cả đều quay lưng lại với Thế thì tức là xã hội không tạo điều kiện cho những người lầm lỗi trong quá khứ có cơ hội làm lại cuộc đời. Và tôi cũng nói rằng, nếu tôi nhận anh Thế thì tôi không dám khẳng định xã hội sẽ bớt đi một tép heroin, nhưng nếu tôi không nhận anh Thế thì chắc chắn xã hội sẽ có thêm một tép heroin”, anh Nhã nhớ lại.

Anh cũng cho biết, khi đưa anh Thế vào làm việc, anh cũng đưa ra 3 quy định cụ thể với anh Thế, nếu vi phạm sẽ bị đuổi việc ngay lập tức.

Thứ nhất, nghiêm chỉnh thực hiện theo đúng pháp luật. Hai là, thực hiện đúng quy chế của công ty. Ba là, không bao giờ được làm điều gì trái với lương tâm, đạo đức của con người. Anh Thế vui vẻ chấp thuận những điều kiện đó.

Anh Nhã cho biết, hiện anh Thế đang là nhân viên kinh doanh, kiêm phụ trách công tác giải quyết thanh tra hiện trường của công ty.

Trong quá trình làm việc, anh Thế là người nhiệt huyết, quyết tâm, luôn làm việc với tinh thần, thái độ tập trung cao độ. Hết lòng nhiệt tình vì công việc và luôn cố gắng nỗ lực nâng cao năng lực, trình độ, kỹ năng.

Và đặc biệt, trong năm 2016, anh Thế đã nhận được Bằng khen của công ty vì có nhiều cống hiến trong công việc.