Nghệ An: Chậm thông quan, DN xuất khẩu vật liệu xây dựng khốn đốn

Doanh nghiệp khi làm hồ sơ xuất khẩu đều xuất trình đầy đủ giấy phép chứng minh nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm.

Trong thời gian gần đây, nhiều DN xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn Nghệ An đã có nhiều ý kiến cho rằng, từ khi Tổng cục Hải quan ban hành số công văn số 6827/TCHQ-GSQL, hướng dẫn xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng theo Thông tư 05/2018/TT-BXD của Bộ Xây Dựng. Cụ thể, theo công văn này thì: “Cơ quan Hải quan kiểm tra thực tế đối với tất cả lô hàng khoảng sản xuất khẩu. Mức độ kiểm tra thực tế thực hiện theo chỉ dẫn rủi ro trên Hệ thống xử lý dữ liệu hải quan điện tử”.

Như vậy, cơ quan Hải quan đã không yêu cầu người khai hải quan phải nộp chứng từ chứng minh nguồn gốc khoáng sản nhưng phải kiểm tra thực tế đối với tất cả lô hàng hóa khoáng sản làm vật liệu xây dựng xuất khẩu đã gây không ít khó khăn cho DN.

Ông Trần Quốc Chính - GĐ Công ty TNHH Tổng hợp XNK Trung Hùng, cho rằng: Trước đây, DN chúng tôi khi làm hồ sơ xuất khẩu đều xuất trình đầy đủ giấy phép chứng minh nguồn gốc, giấy phép khai thác chế biến cũng như hóa đơn đầu vào là đã có thể thông quan. Nhưng từ khi Tổng cục Hải quan ban hành công văn số 6827/TCHQ-GSQL, đã làm cho DN gặp không ít khó khăn. Nhất là hàng tuần, từng đoàn xe container phải tập kết chờ đến lượt kiểm tra thực tế để thông quan. Giao thông bị ách tắc, chi phí vận tải tăng, phát sinh vận chuyển từ các nhà máy về bãi kiểm hóa của Hải quan… và việc chậm tiến độ giao hàng nên bị khách hàng phạt do không đảm bảo thời gian giao hàng, thậm chí có đơn hàng đã bị đối tác hũy.

“Trước đó, doanh nghiệp khi làm thủ tục xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng sẽ tự khai báo và chịu trách nhiệm về nguồn gốc khoáng sản theo quy định của pháp luật về khoáng sản, đã giảm bớt những thủ tục rườm rà, rất thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu như chúng tôi”- ông Chính chia sẽ.
Hiện, trên địa bàn Nghệ An hiện có trên 20 DN kinh doanh trong lĩnh vực khai thác khoáng sản xuất khẩu làm vật liệu xây dựng đã nhiều năm nay, với các hoạt động chủ yếu là sản xuất, chế biến, kinh doanh, xuất khẩu đá ốp lát và vật liệu xây dựng. Đặc biệt là gia công chế biến các sản phẩm từ đá tự nhiên, thậm chí nhiều sản phẩm của các DN này dùng để xuất khẩu được chế tác từ nguyên liệu tận thu tại các mỏ đá.

Việc thực hiện kiểm tra thực tế tất cả các lô hàng khoáng sản làm vật liệu xây dựng xuất khẩu dẫn đến tiến trình xuất khẩu hàng họa bị chậm lại.

Ông Đặng Văn Nga - PGĐ Công ty TNHH Long Anh cho biết: Qua nhiều năm khai thác và kinh doanh trong lĩnh vực này, chúng tôi cũng đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm quý báu từ các doanh nghiệp nước ngoài. Để chinh phục được khách hàng, DN đã phải đầu tư nhiều máy móc thiết bị hiện đại để duy trì và phát triển sản phẩm mới nhằm cạnh tranh với các nước xuất khẩu khác trên thế giới. Từ đó, Công ty đã tạo dựng được thương hiệu và xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới, sản phẩm đã đứng chân được các thị trường khó tính như: Mỹ, Anh, Nhật Bản...

Trên thực tế, các lô hàng khoáng sản xuất khẩu đều có trọng lượng lớn, nhiều Container. Việc kiểm tra thực tế tất cả các lô hàng này ngoài cửa khẩu nơi đăng ký tờ khai cách xa trụ sở DN hoặc phải chuyển về địa điểm kiểm tra tập trung, sau đó vận chuyển đến của khẩu xuất làm tăng thời gian thông quan. Việc thực hiện kiểm tra thực tế tất cả các lô hàng khoáng sản làm vật liệu xây dựng xuất khẩu dẫn đến tiến trình xuất khẩu hàng họa bị chậm lại, phát sinh thêm nhiều chi phí như phí vận chuyển Container kiểm hóa, nâng hạ, lưu kho bãi, cước vận tải tăng, không đảm bảo thời gian giao hàng theo yêu cầu của đối tác...

Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện không chỉ các DN xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn Nghệ An đang gặp khó, mà các DN xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng một số tỉnh, như: Bình Định, Thanh Hóa, Phú Thọ… cũng đã có công văn gửi Tổng cục Hải quan về những vướng mắc trong việc thông quan từ khi công văn 6827/TCHQ-GSQL được ban hành.

Gần đây nhất, Cục Hải quan TP Hà Nội đã có công văn số 3947/HQHN- GSQL ngày 18/12/2018, báo cáo Tổng cục Hải quan về việc vướng mắc thủ tục xuất khẩu khoáng sản làm vật liệu xây dựng theo công văn 6827/TCHQ-GSQL. Tại công văn này, Cục Hải quan TP. Hà Nội đề xuất Tổng cục Hải quan xem xét, đề xuất Bộ Tài chính sửa đổi khoản 18 Điều 1 Thông tư số 39/2018/TT-BTC, bãi bỏ nội dung “việc kiêm tra thực tế hàng hóa theo quy định tại khoản này chỉ áp dụng đối với hàng xá, hàng rời và hàng hóa nhập khẩu phục vụ gia công, sản xuất hàng hóa xuất khẩu, hàng hóa nhập khẩu của doanh nghiệp chế xuất”.