Thực hư cử tri kiến nghị thu phí khí thải: Tại sao Bộ Tài chính nói thế?

Theo tìm hiểu của PV.VietNamNet, trong nội dung được Ban dân nguyện tổng hợp, đúng là có việc cử tri Lào Cai kiến nghị về thu phí đối với khí thải. Thế nhưng cử tri Lào Cai chỉ kiến nghị thu phí đối với khí thải công nghiệp.

Bộ Tài chính gây xôn xao khi giục các bộ đề xuất phương án thu phí bảo vệ môi trường đôi với khí thải.

Nguyên văn kiến nghị của cử tri tỉnh Lào Cai là: Cử tri đề nghị xem xét có quy định đối với việc thu phí đối với khí thải công nghiệp; xem xét có cơ chế trích nguồn thu từ hoạt động trong Khu công nghiệp để đầu tư hạ tầng về bảo vệ môi trường bảo vệ môi trường cho khu công nghiệp.

Điều này xuất phát từ việc trên địa bàn tỉnh Lào Cai có một số khu công nghiệp nặng có “tiền sử” gây ô nhiễm môi trường, gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân.

Ngay kiến nghị của cử tri tỉnh Lào Cai, Bộ Tài chính đã có văn bản trả lời kiến nghị tại công văn số 8941/BTC-CTS ngày 26/7/2018.

Cụ thể, Bộ Tài chính cho hay: Bộ Tài chính đã có công văn số 6718/BTC-CST ngày 18/5/2016 gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông vận tải đề nghị hai Bộ đề xuất phương án thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải gửi Bộ Tài chính để Bộ Tài chính nghiên cứu, trình Chính phủ ban hành theo thấm quyền.

Hiện Bộ Tài chính đang phối họp vói các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, xây dựng dự thảo Nghị định quy định phí bảo vệ môi trường đối với khí thải. Trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị định, Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu kiến nghị của cử tri tỉnh Lào Cai để báo cáo Chính phủ quy định phù hợp.

Như vậy, có thể thấy ý tưởng về việc thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải đã được Bộ Tài chính “nhen nhóm” từ lâu, chứ không phải đợi đến khi cử tri Lào Cai kiến nghị.

Liên quan đến kiến nghị nêu trên của cử tri tỉnh Lào Cai, Bộ Tài chính đã có 2 công văn trả lời tỉnh Lào Cai về kiến nghị quy định thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải công nghiệp.

Giải thích cho việc giục các Bộ đề xuất thu phí khí thải, Bộ Tài chính còn viện dẫn kiến nghị của Hà Nội. Theo Bộ Tài chính, UBND TP Hà Nội đã báo cáo Thủ tướng về việc lập Đề án “Thu phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường để hạn chế số lượng xe cơ giới đi vào”.

Tại văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ ngày 28/8/2018, UBND thành phố Hà Nội đề xuất thu “Phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường”.

Lý do là trong danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật phí và lệ phí năm 2015 không có tên khoản phí kể trên. Cho nên UBND thành phố Hà Nội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét và trình Ủy ban thường vụ Quốc hội bổ sung khoản phí kể trên vào Danh mục kèm theo Luật phí và Lệ phí.

Ngoài ra, UBND thành phố Hà Nội còn đề nghị Thủ tướng giao các bộ ngành xây dựng trình Chính phủ ban hành văn bản hướng dẫn thu Phí bảo vệ môi trường đối với khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ và quy định về “Mức phụ thu ô nhiễm môi trường theo mức khí thải khi lưu hành của phương tiện cơ giới đường bộ thông qua đăng kiểm phương tiện”.

Như VietNamNet đã đưa tin, trong công văn gửi 6 Bộ mới đây, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Xây dựng, Công Thương, Giao thông Vận tải, Khoa học và Công nghệ, Tài nguyên và Môi trường đề nghị xây dựng đề án thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải. Trong đó, Bộ Tài chính yêu cầu các đơn vị trên khẩn trương đề xuất phương án thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải, gồm đối tượng chịu phí, mức thu phí, cách thức tính phí, cơ chế thu nộp phí, quản lý và sử dụng phí,...

Với sự xuất hiện của Bộ Giao thông Vận tải trong công văn “thúc giục” của Bộ Tài chính, thì nhiều ý kiến cho rằng một đối tượng không thể thiếu là thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải là ô tô, xe máy. Nhất là khi, một số địa phương lớn như TP. Hồ Chí Minh đã rục rịch đề nghị thu phí ô nhiễm môi trường các phương tiện giao thông, còn Hà Nội đề nghị phụ thu ô nhiễm môi trường theo mức khí thải. Ngoài ra, từ 2011, một bản dự thảo về Nghị định phí bảo vệ môi trường đối với khí thải cũng đã được Bộ Tài chính và Bộ Tài nguyên Môi trường phối hợp soạn thảo cũng đã có phương án thu phí khí thải với ô tô.

“Có khả năng sẽ xảy ra tình trạng phí chồng phí, thuế chồng thuế”, ông Nguyễn Minh Đức, Ban Pháp chế (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam) nói với PV.VietNamNet. Bởi vì để hạn chế ô nhiễm khi sử dụng ô tô, xe máy, Bộ Tài chính đã thu thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu, thu thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu. Ngay cả ô tô cũng đã bị thu thuế tiêu thụ đặc biệt với mức rất cao.