Nhiều ‘ông lớn’ nhiệt điện đang thua lỗ

20 nhà máy nhiệt điện than vận hành, cung cấp khoảng 86 tỷ kWh, chiếm 39% tổng lượng điện thương phẩm cả nước. Đóng góp lớn vào tổng lượng cung điện cả nước nhưng nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực này đang “khóc ròng” vì thua lỗ.

Lỗ vì trời mưa

Quý III năm nay trở thành quãng thời gian “u ám” với nhiều nhà máy nhiệt điện lớn khi phải chịu hàng trăm tỷ đồng thua lỗ như Nhiệt điện Cẩm Phả, Hải Phòng, hay Quảng Ninh…

Thuộc nhóm doanh nghiệp lớn của ngành, Nhiệt điện Quảng Ninh (QTP) lại là cái tên thường xuyên ghi nhận những khoản lỗ khủng. 3 tháng gần nhất, nhà máy này lỗ tới 311 tỷ đồng.

Ngoài lý do sản lượng điện giao ở mức thấp, giá bán giảm khiến doanh thu sụt giảm 15% so với cùng kỳ, ban lãnh đạo nhà máy cũng cho biết một phần nguyên nhân đến từ việc giá vốn tăng mạnh.

Theo đó, sản lượng điện thực phát quý III cao hơn 346 triệu kWh so với cùng kỳ. Các tổ máy thường xuyên phải vận hành ở phụ tải thấp dẫn đến điện tiêu hao, chi phí tăng cao...

Các nhà máy nhiệt điện gặp khó khăn vì nhiều lý do trong quý III. Ảnh: C.T

Tuy nhiên, một tác động lớn không được nhắc tới chính là việc gánh gần 285 tỷ đồng chi phí tài chính, trong đó 140 tỷ đồng là tiền lãi vay và còn lại là lỗ tỷ giá. Hiện, công ty đang duy trì khoản nợ vay tài chính lên tới 8.084 tỷ đồng, tương đương 58% tổng tài sản.

Cùng nằm trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, nhà máy Nhiệt điện Cẩm Phả (NCP) cũng đang lâm vào cảnh thua lỗ.

Theo đó, nhà máy này chỉ ghi nhận 754 tỷ đồng doanh thu trong quý III từ hoạt động cung cấp điện, giảm hơn 10%. Giá vốn tăng hơn 5% và chi phí vận hành tăng mạnh khiến nhà máy lỗ tới 102 tỷ. Trong khi cùng kỳ năm ngoái vẫn lãi hơn 69 tỷ.

Luỹ kế 9 tháng, Nhiệt điện Cẩm Phả đã lỗ tới 303 tỷ đồng.

Lý giải về khoản lỗ, lãnh đạo nhà máy cho biết thời gian qua vào mùa mưa nên nguồn điện không được huy động, dẫn đến sản lượng thấp và nhiều tổ máy vào kỳ sữa chữa. Trong khi đó, công ty vẫn phải chịu các khoản chi phí cố định như khấu hao, lãi vay, chênh lệch tỷ giá...

Vận hành từ nhiều năm nay nhưng hoạt động của nhà máy này liên tục trồi sụt. Trong khi những năm có lợi nhuận dương chỉ vài chục tỷ thì những năm thua lỗ con số lại lên tới vài trăm tỷ khiến nhà máy đang lỗ lũy kế tới 965 tỷ đồng.

Trong khi đó, lý giải khoản lỗ hơn 148 tỷ quý III, lãnh đạo nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng (HND) cho biết nguyên nhân đến từ sản lượng điện hợp đồng Qc giao thấp hơn cùng kỳ 110,3 triệu kWh.

Ngoài ra, giá bán điện giảm do điều chỉnh giá dẫn tới doanh thu sụt giảm đáng kể.

Nhà máy này cũng cho biết quý III là mùa mưa ảnh hưởng tới nhu cầu từ nhiệt điện, giá thị trường thấp nên sản lượng điện phát không cao.

Lợi nhuận của Nhiệt điện Bà Rịa (BTP) cũng đang cho thấy sự đi xuống rõ rệt trong hoạt động kinh doanh.

Từ khoản lãi 151 tỷ vào quý IV năm trước, lợi nhuận nhà máy sụt giảm dần xuống 109 tỷ (quý I/2018) rồi 7 tỷ (quý II/2018) trước khi chính thức xuống âm 19 tỷ vào quý III vừa qua.

Ảnh hưởng chính khiến nhà máy này thua lỗ chính là việc sản lượng điện giao sụt giảm khiến doanh thu giảm 41% so với cùng kỳ, chỉ đạt 206 tỷ đồng.

Hay như Công ty cổ phần Nhiệt điện Ninh Bình cũng lỗ ròng 3,6 tỷ đồng trong quý III vừa qua.

Nhiệt điện thiếu than?

Ngoài lý do vào mùa mưa và tỷ giá, một số nhà máy nhiệt điện cũng cho biết đang gặp khó khăn vì thiếu than.

Ông Lê Duy Hạnh, Chủ tịch Nhiệt điện Quảng Ninh, cho biết nhà máy đang trong tình trạng khan hiếm nhiên liệu. Điều này khiến 2 trong 4 tổ máy đã phải dừng hoạt động từ ngày 17/11, ước tính mỗi ngày nhà máy đang bị thiệt hại hơn 10 triệu kWh.

Lãnh đạo Nhiệt điện Hải Phòng cũng cho biết nhà máy đang trong tình trạng tương tự khi cần cung ứng tới 3,4 triệu tấn than, nhưng đến nay phía đơn vị cung cấp mới chỉ cung ứng hơn 2 triệu tấn.

Trong khi nhà máy Nhiệt điện Ninh Bình nếu chạy hết công suất cũng sẽ không có đủ nguyên liệu để đáp ứng.

Thông tin từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết hiện nay nhiều nhà máy nhiệt điện tại miền Bắc đang trong tình trạng khan hiếm than trầm trọng. Nguyên nhân do những tháng cuối năm phía Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) không đáp ứng đủ nguồn cung.

Không đủ than nhiên liệu khiến nhiều nhà máy nhiệt điện đang gặp khó khăn. Ảnh: Hoàng Hà.

Đây là khu vực có nhiều nhà máy nhiệt điện lớn như Phả Lại, Mông Dương, Thủy Nguyên, Ninh Bình, Thái Bình, Mạo Khê, Uông Bí… tiêu thụ gần trăm nghìn tấn than mỗi ngày nhưng đều đang trong tình trạng thiếu hụt.

Trong khi đó, ông Nguyễn Hoàng Trung, Phó tổng giám đốc TKV, cho biết đã hoàn thành hợp đồng cung cấp than cho EVN trước một tháng. TKV và Tổng công ty Đông Bắc (2 đơn vị cung ứng than chính cho các nhà máy nhiệt điện) đã cam kết đảm bảo cấp đủ than theo hợp đồng đã ký cho các nhà máy nhiệt điện.

Tuy nhiên, nguyên nhân thiếu nhiên liệu không phải do không có than mà do EVN không chịu ký hợp đồng dài hạn, để TKV chủ động kế hoạch sản xuất, cung cấp cho các nhà máy điện.