Mỹ "quyết không nhượng bộ Trung Quốc về biển Đông, Đài Loan"

Bình luận nói trên được đưa ra sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence khẩu chiến về thương mại ở thượng đỉnh APEC tại Papua New Guinea – nơi các nhà lãnh đạo APEC lần đầu tiên không thể đưa ra được tuyên bố chung sau hội nghị.

Theo The South China Morning Post, tại Hồng Kông hôm 9-11, nhà ngoại giao Patrick Murphy thuộc Cục Đông Á và Thái Bình Dương thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ kiêm Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, cho biết Washington sẽ vẫn tiếp tục duy trì hợp tác ngoại giao cấp cao với Trung Quốc trong khuôn khổ các cuộc đối thoại song phương và đa phương, bất chấp cuộc chiến thương mại giữa hai nước.

Nhà ngoại giao Patrick Murphy thuộc Cục Đông Á và Thái Bình Dương thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ kiêm Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ. Ảnh: SCMP

Theo nhà ngoại giao cấp cao – vốn nằm trong phái đoàn tháp tùng Phó Tổng thống Pence trong chuyến đi tới châu Á tuần trước này, biển Đông và Đài Loan là vấn đề thách thức nhất cản trở quan hệ Mỹ - Trung hiện nay nhưng Bắc Kinh phải chịu trách nhiệm chủ yếu vì đã làm phức tạp hóa và gia tăng mức độ nghiêm trọng của hai vấn đề trên.

"Lo ngại của chúng tôi ở cả hai vấn đề này là là chúng tôi đã giữ được hiện trạng của các vấn đề trong mối quan từ nhiều thập niên qua. Tuy nhiên Trung Quốc đang thay đổi hiện trạng ở cả biển Đông lẫn Đài Loan và điều đó dẫn tới căng thẳng và hỗn loạn ngày càng rắc rối"- ông Murphy nói.

"Chúng tôi muốn đóng góp theo bất cứ cách nào có thể để đi đến thành công. Nhưng làm thế nào để có thể đối thoại khi một quốc gia đang xây dựng, cải tạo và quân sự hóa… làm xói mòn lòng tin"- nhà ngoại giao Mỹ nhấn mạnh. Ông đề cập tới việc Trung Quốc bồi đắp trái phép các đảo nhân tạo trên biển Đông, cũng như việc Bắc Kinh ngang nhiên quyết định triển khai binh sĩ và vũ khí lên các thực thể này.

"Lập trường của Mỹ luôn kiên định trong suốt nhiều thập niên qua, đó là nền tảng cho cả 2 vấn đề này, để hòa chung với các tiếng nói khác trong cộng đồng quốc tế để kêu gọi Trung Quốc không thay đổi hiện trạng. Bởi vì thay đổi hiện trạng sẽ gia tăng căng thẳng và đặt ra nhiều nghi vấn"- ông Murphy khẳng định.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương một năm trước đây, một động thái được một số nhà quan sát xem như nỗ lực để kiềm chế sự mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Murphy cho rằng chiến lược này thực chất không nhắm mục tiêu tới Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc và cũng không nhằm kiềm chế Bắc Kinh.

"Đây không phải chính sách nhằm vào Trung Quốc, chắc chắn không phải một chính sách nhằm nỗ lực kiềm chế Trung Quốc – điều mà Bắc Kinh đang cố gắng thực hiện. Tuy nhiên, có những bước tiếp cận của chúng tôi chắc chắn mang lại cơ hội cho các quốc gia với những nhu cầu hạ tầng cần thiết"- ông Murphy nói.

Về việc hình thành "Bộ tứ" do Mỹ dẫn đầu, gồm Mỹ, Úc, Ấn Độ và Nhật Bản, nhà ngoại giao Mỹ cho biết liên minh này không phải là cơ chế "tập trung vào các vấn đề quân sự", mà chỉ là một cơ chế để chia sẻ các nền tảng và giá trị chung giữa 4 quốc gia.