Đi nước ngoài học kinh nghiệm nhưng chủ yếu tham quan, du lịch

Trình bày báo cáo công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN) năm 2018 sáng nay, Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Lê Minh Khái cho biết, công tác PCTN đã được chỉ đạo quyết liệt, có bước tiến mạnh, đạt được nhiều kết quả toàn diện, rõ rệt. Tham nhũng đang từng bước được kiềm chế, ngăn chặn, đẩy lùi, có chiều hướng thuyên giảm.

Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái

Tuy nhiên, tình hình tham nhũng năm 2018 vẫn còn biểu hiện diễn biến phức tạp.

“Tình trạng tham nhũng vặt, nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công vẫn xảy ra ở nhiều nơi, gây bức xúc cho người dân và DN. Công tác PCTN ở một số địa phương, bộ, ngành chưa có sự chuyển biến rõ rệt...”, ông Lê Minh Khái nói.

Công tác tổ chức, cán bộ và quản lý cán bộ để PCTN vẫn còn hạn chế. Một số bộ, ngành, địa phương có tình trạng bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo quản lý còn nhiều trường hợp thiếu điều kiện, tiêu chuẩn, phẩm chất, năng lực; bố trí người thân vào vị trí việc làm hoặc để người thân kinh doanh trong phạm vi quản lý, vi phạm quy định pháp luật về PCTN.

Việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng, chuyển đổi vị trí công tác, kiểm soát tài sản, thu nhập, nộp lại quà tặng còn nhiều hạn chế, vướng mắc.

Ngoài ra, số vụ việc, vụ án được phát hiện, xử lý chưa phản ánh đúng thực trạng tham nhũng, nhất là công tác phát hiện, xử lý ở địa phương. Tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng có tiến bộ đáng kể nhưng thấp hơn nhiều giá trị tài sản bị chiếm đoạt, gây thiệt hại. Vẫn còn xảy ra sai phạm, tham nhũng trong các cơ quan bảo vệ pháp luật.

“Tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng thấp do đối tượng phạm tội là người có chức vụ quyền hạn, có ảnh hưởng và quan hệ rộng, thủ đoạn che giấu tinh vi”, Tổng TTCP nhấn mạnh.

Số người đã kê khai, công khai tài sản, thu nhập đạt tỷ lệ 99,8%; có 44 người được xác minh tài sản, thu nhập, phát hiện 6 trường hợp vi phạm.

Có 56 người đứng đầu đã bị xử lý hoặc đang được xem xét để xử lý do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng, trong đó 5 người bị xử lý hình sự, 45 người đã bị xử lý kỷ luật, 6 người đang thực hiện quy trình xử lý kỷ luật.

Tham nhũng lớn dưới hình thức “nhóm lợi ích”, “công ty gia đình” dần bộc lộ

Thẩm tra báo cáo, Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Nga cho hay, tham nhũng vẫn đang là thách thức và là một trong những vấn đề bức xúc nhất của xã hội hiện nay.

Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Nga

Bên cạnh “tham nhũng vặt” thì các vụ tham nhũng lớn dưới hình thức “nhóm lợi ích”, doanh nghiệp “sân sau”, “công ty gia đình”… đang dần bộc lộ, cần được nhận diện, đánh giá để có giải pháp phòng, chống tương xứng.

Tại một số bộ, ngành, địa phương, việc lập, phê duyệt đoàn đi nước ngoài còn chưa đúng quy định, nhiều đoàn đi nước ngoài với nội dung khảo sát, học tập kinh nghiệm nhưng chủ yếu là để tham quan, du lịch, giải quyết chế độ, chính sách.

“Đáng lưu ý, có trường hợp để phục vụ xây dựng, triển khai dự án, địa phương tổ chức 3 đoàn đi khảo sát, học tập mô hình của nước ngoài, nhưng 1 đoàn về không có báo cáo, 2 đoàn có báo cáo nhưng không liên quan đến nội dung khảo sát”, Chủ nhiệm UB Tư pháp nói và đề nghị Chính phủ chỉ đạo kiểm tra, kịp thời chấn chỉnh tình trạng này.

Đánh giá cao kết quả hoạt động của các đơn vị chuyên trách chống tham nhũng, song Chủ nhiệm UB Tư pháp cũng lưu ý, năm 2018 đã xảy ra một số vụ án tham nhũng, tiêu cực ngay trong chính cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan có chức năng PCTN.

Trong đó có những vụ án đặc biệt nghiêm trọng có liên quan đến cán bộ, sĩ quan cao cấp đã ảnh hưởng lớn đến uy tín của các cơ quan này và đến lòng tin của nhân dân vào công lý.

UB Tư pháp đưa ra một số kiến nghị, đề nghị Ban chỉ đạo TƯ về PCTN, Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước chỉ đạo tập trung kiểm tra, thanh tra, kiểm toán toàn diện việc mua bán, chuyển nhượng tài sản công tại các tỉnh, TP trên cả nước; kiểm tra, thanh tra, kiểm toán việc cổ phần hóa DNNN.

Đồng thời đề nghị Tổng TTCP, Tổng Kiểm toán Nhà nước, Bộ trưởng Công an, Viện trưởng VKSNDTC, Chánh án TANDTC chỉ đạo hoạt động thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, tập trung phát hiện và xử lý các vụ tham nhũng lớn dưới hình thức “nhóm lợi ích”, “sân sau”… để sát với tình hình tham nhũng đang diễn ra trong thực tế.