Bộ Tư pháp sẽ đề xuất sửa mức phạt mua bán ngoại tệ trái phép

Sau quyết định gây ồn ào khi xử phạt 90 triệu đồng với người thợ điện đổi 100 USD ở tiệm vàng, ngày 5/11 lãnh đạo tỉnh Cần Thơ đã miễn tiền phạt, căn cứ đơn đề nghị của người này.

Theo quy định hiện hành tại điểm a, khoản 3 điều 24 Nghị định 96/2014, nhà chức trách sẽ phạt 80-100 triệu đồng với hành vi mua bán ngoại tệ tại tổ chức không được phép đổi ngoại tệ. Hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu số ngoại tệ, đồng Việt Nam với hành vi vi phạm.

Tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị sửa Nghị định 96/2014, cho rằng cần rút kinh nghiệm và không để tái diễn vụ phạt tiền 90 triệu đồng với hành vi đổi 100 USD không đúng quy định..

Trước đó, trong cuộc họp báo cuối tháng 10, bà Nguyễn Thị Minh Phương (Cục phó Cục Xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật, Bộ Tư pháp) cho biết sẽ tham mưu lãnh đạo Bộ có ý kiến với Ngân hàng Nhà nước sửa đổi Nghị định 96/2014. Cục đề xuất ban hành các mức phạt khác nhau dựa trên số lượng tang vật, ngoại tệ mua bán không đúng quy định chứ không chỉ một mức như hiện hành.

Theo luật sư Phạm Thanh Bình, Hà Nội, bất cập của quy định trên nằm ở chỗ "không phân biệt những trường hợp cụ thể". Nghĩa là cứ đổi ngoại tệ trái quy định, dù là 100 hay một triệu USD thì mức xử phạt vẫn 80-100 triệu đồng.

"Quy định như thế là không hợp lý. Có lẽ đây cũng là mức xử phạt duy nhất căn cứ hành vi, không căn cứ vào tính chất, mức độ của hành vi vi phạm như những nghị định khác", luật sư nhấn mạnh.

Theo luật sư Bình, việc sửa đổi quy định này là cấp thiết bởi thực tế nhu cầu sử dụng ngoại tệ trong dân còn rất cao. Hàng năm lượng kiều hối ở nước ngoài gửi về cho người thân nhiều. Nếu pháp luật không quy định nhanh sẽ tạo ra sự vi phạm tràn lan. Cơ quan có thẩm quyền mệt mỏi trong xử phạt, công tác quản lý sẽ rối loạn.

Luật sư đề xuất nhà nước cần quy định mở rộng điểm được phép thu đổi ngoại tệ và phải niêm yết công khai cho người dân biết điểm nào được phép, điểm nào không. Hơn nữa, việc thu đổi ngoại tệ cần đơn giản hóa thủ tục giao dịch. Vì thực chất, ngoại tệ cũng là một loại hàng hóa đặc biệt. Ví dụ, một người cần mua ngoại tệ để đi du lịch thì hầu không được đáp ứng bởi pháp luật hiện hành chỉ cho phép một số trường hợp như thăm thân, chữa bệnh, gửi học phí cho con ở nước ngoài... Người muốn đổi ngoại tệ đi nước ngoài phải xuất trình hóa đơn, chứng từ để chứng minh.

"Như vậy tạo ra thủ tục rất nhiêu khê, rườm rà dẫn đến người dân không muốn sử dụng dịch vụ tại các điểm này mà tìm đến thị trường chợ đen", luật sư nêu quan điểm.