Lịch sử 73 năm lễ hội ném cà chua độc đáo

Lễ hội ném cà chua lớn nhất châu Âu đã có lịch sử 73 năm.

Lễ hội màu đỏ

Mỗi năm một lần, “La Tomatina” hay còn được gọi là “Lễ hội ném cà chua” diễn ra vào ngày thứ 4 cuối cùng của tháng 8 và kéo dài 1 tuần tại thị trấn Bunol, Valencian, Tây Ban Nha. Tuy nhiên, điều đặc biệt là chỉ có 8% người Tây Ban Nha tham gia vào lễ hội, số còn lại hầu hết là khách du lịch đến từ Úc, Nhật Bản, Anh và Mỹ.

Mở màn cho lễ hội là trò chơi “palo jamón”. Sẽ có một trụ cột cao được bôi trơn bằng xà phòng, đặt ở trung tâm thị trấn, trên đỉnh cột có treo một khối thịt muối jamón thơm ngon. Lễ hội chính thức bắt đầu khi có người đầu tiên trèo lên chiếc cột và hạ được khối thịt xuống. Tuy nhiên, do thời gian có hạn nên vài năm gần đây ban tổ chức thường sử dụng một khẩu súng thần công khai hỏa để báo hiệu trận đấu bắt đầu và cũng là dấu hiệu để kết thúc cuộc chơi.

Năm nay, Lễ hội ném cà chua bắt đầu lúc 11 giờ sáng, sau phát súng thần công lễ hội chính thức bắt đầu. Hàng chục chiếc xe tải hạng nặng chở cà chua chín mọng tiến vào trung tâm thị trấn, đó là quảng trường Plaza del Pueblo, với tiếng hò reo của hàng ngàn người chơi cuồng nhiệt. Mọi người hào hứng cầm cà chua trong tay tung hứng, ném vào nhau, vừa ném, họ lại vừa hò hét trong vui vẻ.

Sau khoảng 2 tiếng đồng hồ, những con đường trong thị trấn bị nhuộm đỏ tươi, cà chua dính bê bết trên mặt, trên người, trên nhà cửa, phố xá. Cuộc chơi kết thúc khi khẩu thần công lại vang lên tiếng nổ lần nữa. Ngay sau đó, các xe cứu hỏa sẽ có nhiệm vụ dùng vòi rồng để làm sạch “sốt cà chua” trong thị trấn. Còn những người tham gia đổ về con sông Bunol, trầm mình tắm rửa, gợt sạch lớp cà chua trên người.

Đây còn được xem là lễ hội ném hoa quả lớn nhất châu Âu thu hút hàng ngàn du khách thập phương mỗi năm. Từ năm 1945-2012, những người tham gia vào lễ hội không phải mất tiền mua vé, nhưng kể từ năm 2013, chính quyền thành phố quyết định bán vé với giá 10 euro nhằm giúp cho thị trấn Bunol có thêm kinh phí tổ chức và một phần cũng muốn làm giảm lượng khách du lịch đến với lễ hội, đảm bảo lễ sự an toàn và lành mạnh cho lễ hội.

Lễ hội bắt đầu xuất hiện từ năm 1945. La Tomatina không có ý nghĩa gì liên quan đến chính trị hay tôn giáo, đơn thuần đây chỉ là một lễ hội diễn ra với mục đích tích cực, mọi người có thể cùng nhau vui chơi lành mạnh và vui vẻ.

Có một số giả thuyết về nguồn gốc lễ hội này. Đầu tiên, một nhóm ca sĩ đang biểu diễn, một thành viên trong nhóm nhạc không may làm rơi chiếc đèn sân khấu xuống khán giả. Đám đông người tham gia tức giận đã dùng cà chua từ cửa hàng gần đó và ném vào ban nhạc. Kể từ những năm sau, mặc dù bị giới chức địa phương cấm đoán, nhiều thanh niên đã cố tình lặp lại trò đùa này.

Theo một giả thuyết khác vào năm 1945, khi đang diễn ra một cuộc biểu tình lớn trên các con phố của Bunyol, những người trẻ tuổi bất bình trước giới chức cầm quyền và sử dụng cà chua tấn công các thành viên hội đồng thành phố.

Lễ hội này từng có một thời gian bị cấm do không có ý nghĩa về mặt tôn giáo trong thời kỳ độc tài Francisco Franco. Tuy nhiên “cuộc chiến” ném cà chua tiếp tục được tổ chức lại khi Franco chết. Không rõ nguồn gốc từ đâu, nhưng kể từ năm 1975 lễ hội trở thành một nghi thức được người dân địa phương sử dụng nhằm cầu nguyện cho một mùa màng bội thu sắp tới và cũng là ngày vinh danh vị thánh hộ mệnh của thành phố- Luis Bertran và Mare de Deu dels Desemparats - tước hiệu của Đức mẹ đồng trinh Maria.

“Đại chiến” an toàn

Hàng năm, thị trấn nhỏ Bunol, vốn chỉ có số dân khoảng 9.000 người, nhưng lại đón 20.000 tới 40.000 du khách tới tham gia lễ hội cà chua. Do thị trấn này không thể đáp ứng được nhu cầu ăn nghỉ của số lượng du khách khổng lồ nên nhiều người lựa chọn ở thành phố Valencia cách đó 38km và đi xe buýt hoặc tàu hỏa tới Bunol vào sáng sớm để tham gia vào cuộc chơi.

Lễ hội ném cà chua lớn nhất châu Âu đã có lịch sử 73 năm.

Lễ hội ném cà chua là điểm nhấn cuối cùng trong tuần lễ hội của Bunol. Trước đó, tuần lễ hội đã diễn ra với rất nhiều hoạt động hấp dẫn như bắn pháo hoa, âm nhạc, diễu hành, nhảy múa... Đặc biệt, các cuộc thi thời trang với đối tượng trang trí là những trái cà chua hay cuộc thi nấu cơm thập cẩm paella vô cùng đặc sắc tổ chức vào đêm trước ngày diễn ra lễ hội ném cà chua.

Những cửa hàng, tòa nhà ngay ngoài mặt tiền trên các con phố sẽ phải tìm cách che chắn cẩn thận bằng phông màn, tấm nhựa hay tấm bạt nilong nhằm tránh bị ảnh hưởng sau cuộc “đại chiến” cà chua.

Lượng cà chua được sử dụng trong lễ hội vô cùng lớn với hơn 100 tấn. Thường cà chua dùng phục vụ cho cuộc chiến ném cà chua có giá thành rẻ hơn, được lấy từ thị trấn lân cận- Extremadura và không chất lượng bằng cà chua dùng để chế biến. Ngoài ra, xe chữa cháy sẵn sàng làm nhiệm vụ dọn sạch toàn bộ thị trấn ngay khi lễ hội kết thúc. Lực lượng cảnh sát cũng được huy động nhằm kiểm soát chặt chẽ mọi hoạt động trước, trong và sau lễ hội, tránh những tình huống gây thương vong.

Lễ hội chỉ diễn ra trong vòng 1 đến 2 giờ đồng hồ, nhưng chính quyền cũng đã kiểm soát rất gắt gao và đặt ra một số quy định để đảm bảo an toàn cho người tham gia và để lễ hội diễn ra trong sự vui vẻ lành mạnh, với mục đích giải trí là chủ yếu.

Khi tham gia lễ hội, người chơi không được mang chai lọ hoặc vật cứng vì chúng có thể gây tai nạn và tổn thương cho người khác. Không được xé áo của người khác. Phải ép cà chua mềm trước khi ném để làm giảm tác động và không làm người khác bị thương. Giữ khoảng cách an toàn với những xe tải chở cà chua. Dừng lại tất cả ngay mọi hành động sau khi nghe thấy tiếng súng báo hiệu kết thúc lễ hội.

Ngoài ra khi tham gia lễ hội, người chơi nên lưu ý những điều sau: Không nên đi giày kín vì đôi giày đó sẽ bị vứt vào sọt rác ngay sau khi lễ hội kết thúc, bạn cũng không nên mang dép xỏ ngón vì nó khiến bạn bị đau chân và rất dễ tuột trong khi tham gia lễ hội. Hãy mặc một bộ quần áo cũ mà bạn sắp bỏ đi, bởi lễ hội sẽ khiến quần áo của bạn bẩn đến mức không thể tưởng tượng nổi.

Trước khi tham gia hãy mang theo một chiếc kính giống như kính bơi có thể bịt kín và bảo vệ mắt, ngoài ra bạn cũng cần một thứ nào đó để lau sạch mắt, tốt nhất là nên để áo trong quần, phần dưới cùng của áo sẽ giúp bạn lau mắt. Nếu có ý định chụp ảnh, nhớ mang loại có thể tích hợp và không bị hỏng dưới nước. Nếu bạn là khách du lịch từ nơi khác đến và muốn ngủ qua đêm thì nên tìm kiếm chỗ ở an toàn trước. Cố gắng giữ an toàn cho bản thân và người khác càng nhiều càng tốt…

Có nhiều ý kiến khác nhau về lễ hội này, nhiều người cho rằng lễ hội là một sự lãng phí thực phẩm quá lớn. Nhưng đến nay lễ hội vẫn được xem là nét văn hóa truyền thống, một hoạt động lành mạnh ở thị trấn Bunol và được hưởng ứng nhiệt tình từ năm này qua năm khác.