Lọc dầu Nghi Sơn đội vốn 3 tỷ USD: PetroViet Nam gặp thế khó

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam vừa có báo cáo gửi Bộ Công Thương về việc góp vốn của tập đoàn này vào dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn khi dự án đã “đội vốn” từ 6,1 tỷ USD lên 9,2 tỷ USD.

Dự án này được duyệt vào năm 2008 chỉ có mức vốn 6,1 tỷ USD, nhưng đến nay đã đội vốn lên 9,2 tỷ USD. Là đối tác chỉ chiếm 25,1%, lại là tập đoàn nhà nước, cho nên việc tổng vốn dự án tăng cao khiến PVN gặp khó khăn để “rót” thêm tiền.

Cụ thể, theo PVN, việc điều chỉnh tổng mức đầu tư lên trên 9,2 tỷ USD gặp nhiều khó khăn do là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, PVN cần phải áp dụng các quy định hiện hành về quản lý chi phí đầu tư xây dựng.

Dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn. Ảnh: TTXVN

PVN đang yêu cầu Công ty TNHH lọc hóa dầu Nghi Sơn - liên danh nhà đầu tư - thực hiện lập tổng mức đầu tư điều chỉnh theo quy định hiện hành. Tuy nhiên, PVN thừa nhận trong quá trình thẩm định nội bộ, PVN nhận thấy “không thể thực hiện được”. Lý do là có sự khác biệt về rất nhiều điều khoản giữa luật cũ và luật hiện hành.

Vì thế, PVN phải gửi công văn xin ý kiến Bộ Tư pháp, Bộ Xây dựng về hướng dẫn để PVN điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án. Nhưng Bộ Tư pháp lại muốn PVN xin hướng dẫn của Bộ Công Thương.

Với việc số vốn dự án “đội” lên 9,2 tỷ USD, thì 4 cổ đông phải góp vốn lên tới hơn 4,2 tỷ USD. Nếu PVN không góp vốn theo yêu cầu gọi vốn của Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn thì sẽ vi phạm Hợp đồng thành lập công ty liên doanh.

Trong khi đó, điều 22 của hợp đồng này nêu rõ: “Bên vi phạm sẽ phải đền bù thiệt hại cho các cổ đông còn lại, tạm thời giảm tỷ lệ góp vốn và sau đó sẽ không được tham gia biểu quyết… ”.

Như vậy, ngoài việc phải đền bù thiệt hại cho các cổ đông còn lại, PVN lo rằng Công ty TNHH lọc hóa dầu Nghi Sơn có quyền gửi thư yêu cầu Chính phủ thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh góp vốn thay cho PVN.

“Tuy nhiên, hiện nay việc điều chỉnh tổng mức đầu tư chưa được thực hiện do vướng mắc pháp lý, nên PVN không có cơ sở pháp lý để góp vốn đầu tư dự án vượt 9 tỷ USD, vốn từ cổ đông là 4 tỷ USD”, PVN thừa nhận.

Các bên góp vốn đang hối thúc PVN hoàn thành phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án trong tháng 9/2018 để làm cơ sở đóng nốt phần vốn góp theo tỷ lệ của PVN. Khi đó, các bên cho vay mới giải ngân phần vốn vay theo cam kết. Nếu không dự án có thể rơi vào thế rất khó khăn.

Ngoài vướng mắc về góp vốn, từ lâu, PVN đã “mắc kẹt” trong Hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho nhà máy này. Cụ thể, lọc hóa dầu Nghi Sơn không chỉ được áp giá bán buôn các sản phẩm của mình tại cổng nhà máy bằng với giá xăng dầu nhập khẩu mà còn được cộng vào giá bán thêm thuế nhập khẩu 7% với các sản phẩm xăng dầu, 3% đối với các sản phẩm hóa dầu (polypropylen, benzen,... ).

Đặc biệt, theo thỏa thuận với liên danh nhà đầu tư lọc dầu Nghi Sơn, trong 10 năm, nếu Nhà nước Việt Nam giảm thuế nhập khẩu xuống thấp hơn mức ưu đãi kể trên, PVN sẽ có trách nhiệm phải bù cho lọc dầu Nghi Sơn số tiền chênh lệch này.

Hiện thuế nhập khẩu dầu từ ASEAN (0%) đã thấp hơn giá trị ưu đãi cho lọc dầu Nghi Sơn. Vì thế, nếu lọc dầu Nghi Sơn đi vào hoạt động, trong vòng 10 năm, PVN sẽ phải bỏ ra hàng tỷ USD để bù cho nhà máy này.