Con đường quyền lực trái ngược của Tổng thống Hàn và lãnh đạo Triều Tiên

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un ngày 27/4 sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh quan trọng. AFP điểm lại con đường đi lên trở thành người quyền lực nhất quốc gia của hai lãnh đạo.

Tổng thống Hàn vươn lên từ nghèo khó

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in. Ảnh: AFP.

Cha mẹ Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in sinh ra tại một ngôi làng nhỏ của tỉnh Hungnam thuộc Triều Tiên ngày nay. Người cha Moon Yong-hyung tốt nghiệp một trường trung học có tiếng rồi trở thành viên chức ngành nông nghiệp trong chính quyền địa phương.

Khi Chiến tranh Triều Tiên bùng nổ vào cuối năm 1950, lực lượng của Kim Nhật Thành bao vây thành phố, ông Moon Yong-hyung cùng vợ Kang Han-ok và 100.000 người khác rời khỏi miền Bắc trong cuộc "Di tản Hungnam", một trong những chiến dịch giải cứu dân sự lớn nhất mà quân đội Mỹ từng thực hiện. Tuy nhiên, em gái bà Kang Han-ok vẫn ở lại Triều Tiên và họ bị chia cách từ đó. Bà Kang sinh ra ông Moon Jae-in trong một trại tị nạn ở Geoje, thuộc Hàn Quốc ngày nay.

Ông Moon Yong-hyung là người ít nói, có học vấn, rất quan tâm các vấn đề xã hội nhưng không có khả năng kinh doanh nên rơi vào cảnh nợ nần và trở nên sa sút.

"Ngay cả khi ông mở một cửa hàng nhỏ thì mọi người đều nói nó sẽ chẳng đi đến đâu. Ông luôn như thế trong suốt thời gian đó", Tổng thống Hàn Quốc viết trong một cuốn tự truyện.

Cả gia đình sống nhờ vào nguồn thực phẩm từ các nữ tu Công giáo và đến giờ Tổng thống Moon vẫn nhận mình là người Công giáo. Mẹ ông trở thành trụ cột chính, quản lý việc buôn bán, bao gồm cả bán quần áo dạo trên đường phố. Cậu bé Moon Jae-in lúc bấy giờ thường kéo chiếc xe chở đầy than đi bán để đỡ đần mẹ. Cha ông mất vào năm 1978 ở tuổi 58.

"Cả cuộc đời ông sống như một người tị nạn và trong nghèo đói. Ông kỳ vọng rất nhiều vào tôi nhưng chưa kịp nhìn thấy thành công của con trai thì đã qua đời. Tôi rất đau khổ và dằn vặt về điều này", Tổng thống Moon viết.

Song ông Moon đã được kế thừa khả năng học tập và ý thức xã hội của cha mình, trở thành một luật sư và một nhà hoạt động nhân quyền dưới thời tổng thống Hàn Quốc Park Chung-hee, cha của cựu tổng thống đang bị truy tố Park Geun-hye.

Ông trở thành luật sư và là người bạn thân thiết với luật sư Roh Moo-hyun, người sau này giữ chức tổng thống Hàn Quốc. Năm 2003, ông là một trợ lý quan trọng cho tổng thống Roh.

Một hình mẫu khác của ông Moon là tổng thống Kim Dae-jung, người từng nhận giải Noel Hòa bình vì "Chính sách Ánh dương" đối với Triều Tiên. Ông Moon xem cố tổng thống Kim là nguồn khích lệ để ông tiếp tục đấu tranh cho thỏa thuận hòa bình với Triều Tiên. Ông Kim Dae-jung cũng là lãnh đạo đầu tiên của Hàn Quốc tới thăm Bình Nhưỡng.

Ông Moon từng thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2012 trước đối thủ Park Geun-hye. Tháng 5/2017, ông trở thành tổng thống Hàn Quốc sau khi bà Park bị bắt giữ vì các cáo buộc nhận hối lộ và lạm dụng quyền lực.

Lãnh đạo Triều Tiên sinh ra trong nhung lụa

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Ảnh: AFP.

Con đường tới quyền lực của lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un hoàn toàn trái ngược với Tổng thống Hàn Quốc. Bình Nhưỡng nói cha ông Kim Jong-un, ông Kim Jong-il, sinh ra tại trại du kích bí mật trên núi Baektu, một địa điểm thiêng liêng đối với cả người dân Triều Tiên lẫn Hàn Quốc nằm cạnh tỉnh Hungnam.

Tuy nhiên, các chuyên gia độc lập và ghi chép của Liên Xô lại cho biết ông Kim Jong-il thực chất sinh ra ở một ngôi làng tại Siberia, nơi người cha Kim Nhật Thành sống lưu vong.

Phần lớn lý lịch thời trẻ của ông Kim Jong-un đều được giữ bí mật, ngày tháng năm sinh cũng không rõ ràng, nhưng ông Kim thực sự đã sống cuộc đời nhung lụa, theo AFP.

Mẹ ông Kim Jong-un là bà Ko Yong-hui, người vợ ba của ông Kim Jong-il. Bà là vũ công đoàn nghệ thuật Mansudae. Lớn lên, ông Kim được gửi đi học ở Thụy Sĩ và do vợ chồng người dì chăm sóc.

Nhân viên trong trường và bạn học, những người vốn không biết thân thế của Kim Jong-un, miêu tả ông là người nhút nhát, thích trượt tuyết, bóng rổ và rất hâm mộ diễn viên Hollywood Jean-Claude Van Damme.

Kim Jong-un, được cho là trong độ tuổi 30, chỉ mới xuất hiện trước công chúng vào năm 2008 khi cha ông bị đột quỵ và Bình Nhưỡng lên kế hoạch tìm kiếm người kế vị.

Năm 2011, Kim Jong-il qua đời, Kim Jong-un chính thức trở thành lãnh đạo Triều Tiên. Khi mới kế nhiệm, ông Kim bị xem là người thiếu kinh nghiệm, dễ bị công kích và có thể bị những quan chức cấp cao khác thao túng. Trái với nhận xét của nhiều người, Kim Jong-un đã nhanh chóng thiết lập quyền lực.

Kiểu tóc, quần áo, phong thái, lối nói chuyện trước công chúng và thậm chí là chữ viết tay của Kim Jong-un đều rất giống ông nội Kim Nhật Thành. Kim Jong-un luôn đích thân giám sát tiến trình phát triển công nghệ hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Triều Tiên.

Dù vậy, đến nay, Kim Jong-un vẫn là một ẩn số trên trường quốc tế. Tháng trước, ông bất ngờ tới Bắc Kinh gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và đây cũng là chuyến công du nước ngoài đầu tiên ông thực hiện từ khi lên nắm quyền. Người nước ngoài nổi tiếng nhất mà ông từng gặp là ngôi sao bóng rổ Mỹ Dennis Rodman.