Nghi Lộc (Nghệ An): Trại bò hàng nghìn con đi vào hoạt động nhưng “quên” làm thủ tục?

Nỗi lo ô nhiễm

Cách tỉnh lộ 534 chừng vài trăm mét, Trại bò Úc số 2 của Công ty An Thịnh Khang nằm ở xóm 4 - xã Nghi Lâm (huyện Nghi Lộc) được xây dựng sát dưới chân đồi sim, gần chân đập Khe Gỗ. Trên diện tích hơn 8ha, 5 dãy chuồng bò rộng lớn cùng khu chế biến và chứa thức ăn, nhà điều hành bằng khung sắt, lợp tôn chống nóng đã được xây dựng kiên cố.

Trang trại bò Úc nuôi vỗ béo số 2 xây dựng kiên cố, tọa lạc trên diện tích 8,3 ha

Trưa ngày 9/3/2018, phải mấy khoảng 15 phút dò tìm dưới chân đồi, chúng tôi đã tiếp cận được khu vực khe nước nằm về phía Nam của trại bò này. Tại đây, có 3 họng cống bê tông để dẫn nước mưa, nước thải từ trang trại ra ngoài đã được lắp đặt xong. Từ mương thoát nước được đào trong trại bò chảy ra những dòng nước nhỏ màu nâu thẫm bốc mùi hôi tràn cả trên nền đất. Dưới lòng khe, nhiều nơi dòng nước thải đã đọng thành từng vũng đen ngòm. Cả một đoạn khe nước màu đen đồn ứ, chờ chảy vào những ao nuôi cá của những hộ dân ở phía dưới khu vực chuồng trại.

Những dòng nước đen chảy ra từ khu vực nuôi vỗ béo bò thịt của Công ty TNHH An Thịnh Phát

Được biết, năm 2015, trại chăn nuôi vỗ béo bò Úc số 1 (đóng gần trại số 2, tại xóm 4 xã Nghi Lâm), mặc dù mới đi vào hoạt động được vài năm nhưng trại bò này đã gây ra một đợt “khủng hoảng” môi trường ở đây, khiến cho người dân sống gần trại vẫn còn ám ảnh. Do đó, nhiều tháng nay, những người dân ở xóm 4 và xóm 5 chưa hết nỗi lo khi trại bò thứ 2 được xây dựng và đã đi vào hoạt động. Một người dân ở xóm 4 - xã Nghi Lâm đi lấy củi cho biết: Trại bò đã tiến hành nuôi bò từ nhiều tháng nay, hiện mức độ ô nhiễm chưa thấy rõ vì chỉ mới bắt đầu, nhưng trong tương lai gần, hàng ngàn con bò được nuôi nhốt ở đây sẽ gây ô nhiễm. Bài học về lần ô nhiễm của trại bò trước đây gây ra vẫn còn mới nên khiến cho người dân ở địa phương không khỏi lo lắng.

Nước đen tích tụ lại giữa con khe ở phía Nam trang trại

Để tìm hiểu thêm, chúng tôi tìm đến UBND xã Nghi Lâm nhưng ông Phan Văn Hiếu - Chủ tịch UBND xã có việc đột xuất nên vội rời khỏi nhiệm sở. Sau đó, chúng tôi tiếp tục liên lạc với ông Phan Văn Hiếu qua điện thoại, ông này cho biết, dự án này chủ trang trại đã làm hồ sơ với huyện và tỉnh, nay đã thả bò. Khi chúng tôi hỏi thêm thủ tục liên quan đến đất đai của trang trại ông Hiếu nói bận họp và cúp máy.

Chưa hoàn thành thủ tục vẫn đi vào hoạt động

Trang trại vỗ béo bò thịt nhập từ Úc số 2 ở xóm 4 - xã Nghi Lâm được phê duyệt theo Quyết định 582 ngày 4/2/2016 của UBND tỉnh Nghệ An. Chủ đầu tư là Công ty TNHH An Thịnh Khang có trụ sở tại T.P Hồ Chí Minh. Dự án có các hạng mục gồm các dãy chồng, nhà kho chế biến thức ăn, hầm biogas, nhà chứa phân và các công trình phụ trợ khác. Quy mô nuôi nhốt 3.500 con bò thịt nhập khẩu từ Úc. Tổng đầu tư dự án lên đến 20 tỷ đồng. Đặc biệt, cũng theo nội dung của Quyết định 582, dự án này chỉ được khởi công khi đã hoàn thành đầy đủ các thủ tục, điều kiện theo quy định.

Phía dưới là ao cá có nguy cơ ảnh hưởng vì ô nhiễm về lâu về dài

Chúng tôi được biết, trên diện tích đất đã được xây dựng trang trại, chủ đầu tư cũng chỉ mới dừng lại ở việc thu gom đất từ diện tích rừng sản xuất của một số hộ dân ở trên địa bàn. Còn thủ tục thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất thì doanh nghiệp An Thịnh Khang cũng chưa hề “đả động” đến. Hơn nữa, hồ sơ rất quan trọng đối với một dự án chăn nuôi quy mô lớn và “nhạy cảm” về môi trường là đánh giá tác động môi trường tại khu vực thực hiện dự án, đơn vị chủ đầu tư cũng “quên” chưa lập để trình các cơ quan chức năng xem xét và phê duyệt.

Trong khi chưa tiến hành làm thủ tục thì đầu năm 2018, rất khẩn trương, Công ty TNHH An Thịnh Khang đã ồ ạt nhập về hàng ngàn con trâu bò. Trong công văn gửi Chi cục Thú y vùng III ngày 4/1/2018, doanh nghiệp này đã xin phép được kiểm dịch 25.00 con bò, 1000 con trâu được nhập khẩu về từ Úc qua các cảng biển: Cửa Lò, Vũng Áng, Nghi Sơn. Thời gian thực hiện kiểm dịch hết tháng 3/2018.

Cần xử lý nghiêm theo quy định!

Qua tìm hiểu chúng tôi biết thêm, không chỉ trang trại số 2 vừa xây dựng mà trang trại số 1 đã hoạt động hơn 3 năm nay (cách vị trí trại số 2 khoảng 500m - PV) cũng chưa hoàn thành các thủ tục về đất đai và bảo vệ môi trường. Mặc dù UBND huyện Nghi Lộc không ít lần gửi công văn nhắc nhở chủ đầu tư tiến hành làm hoàn thiện các thủ tục theo quy định của pháp luật.

Trang trại bò số 2 ở xóm 4, xã Nghi Lâm nằm không xa tỉnh lộ 534

Ngày 9/3/2018, UBND huyện Nghi Lộc tiếp tục gửi Công văn số 329 đốc thúc doanh nghiệp khẩn trương tiến hành làm các thủ tục về thuê đất của 2 trang trại. Đồng thời yêu cầu Công ty TNHH An Thịnh Phát hoàn thiện hồ sơ, thủ tục về môi trường ở trại để trình cấp có thẩm quyền xem xét và giải quyết.

Ông Nguyễn Bá Điệp - Trưởng phòng TN - MT Nghi Lộc cho biết: Ngành Tài nguyên và Môi trường của huyện đã gặp làm việc với đại diện của Công ty TNHH An Thịnh Phát và UBND huyện tiếp tục làm văn bản yêu cầu doanh nghiệp nhanh chóng hoàn thành các thủ tục liên quan. Hiện, về mặt cảm quan ở trại bò số 2 chưa có biểu hiện ô nhiễm môi trường. Ngành chức năng ở địa phương hết sức tạo điều kiện cho doanh nghiệp làm mọi thủ tục, nhưng nếu có vi phạm liên quan đến môi trường xung quanh sẽ kiên quyết xử lý.

Một dự án chăn nuôi quy mô lớn đã đi vào hoạt động nhưng chưa hoàn thiện các thủ tục cần thiết, nhất là thủ tục về đất đai và môi trường nhưng không bị xử lý là điều khó chất nhận

Việc xây dựng chuồng trại ở xã Nghi Lâm diễn ra từ lâu, nhưng hiện nay, ngành môi trường vẫn chưa thể xử lý. Tiếp xúc với Chi cục Bảo vệ Môi trường tỉnh Nghệ An chúng tôi được biết: Hiện tại Chi cục vẫn chưa nắm được quy mô, diện tích của chuồng trại số 2 để hướng dẫn chủ đầu tư làm thủ tục bảo vệ môi trường. Trong qua trình thực hiện dự án đầu tiên (trại bò số 1 - PV) đã xảy ra vi phạm về những quy định bảo vệ môi trường khiến cho ngành bảo vệ môi trường xử lý rất vất vả. Nhưng hiện nay đã bước sang thực hiện dự án thứ 2, chủ đầu tư vẫn phớt lờ mọi quy định. Theo Luật bảo vệ môi trường 2014 có hiệu lực ngày 1/1/2015 thì việc xây dựng đề án bảo vệ môi trường của dự án trại bò số 1 này là không đúng quy định. Còn chủ đầu tư làm hồ sơ đánh giá tác động môi trường của dự án trại bò số 2 cũng không kịp vì đánh giá tác động môi trường phải lập phương án trước khi khởi công dự án để mang tính dự báo những tác động đến môi trường xung quanh. Do đó, hiện doanh nghiệp An Thịnh Khang đã nhập khẩu bò và đã tiến hành nuôi nhốt nên việc xử lý sẽ rất khó khăn, phức tạp.

Việc một dự án chăn nuôi lớn với quy mô lên đến hàng nghìn con trâu bò nhập ngoại được xây dựng và hoạt động đã lâu nhưng không tiến hành làm các thủ tục cần thiết về đất đai và môi trường nhưng không bị xử lý là điều không thể chấp nhận được. Nếu vụ việc này các cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An không vào cuộc quyết liệt, đốc thúc, kiểm tra, xử lý vi phạm của doanh nghiệp theo quy định thì e rằng tính tôn nghiêm của pháp luật sẽ khó được đảm bảo và hệ lụy về sau là tạo ra tiền lệ xấu cho các doanh nghiệp khác “noi theo” là điều khó tránh khỏi!