Sự thật về tính an toàn của xì gà, thuốc tẩu, thuốc lá “nhẹ” dành cho nữ

Người tiếp tục hút ngay cả khi đã mắc các bệnh do thuốc lá gây ra được coi là nghiện thuốc. ẢNH: T.L

Khi nào được gọi là nghiện thuốc lá?

Một người được gọi là nghiện thuốc lá khi mất hoàn toàn tự do nói “không” với thuốc lá. Không thể “quên” hút thuốc, ngược lại bị bắt buộc phải hút nếu không sẽ bị cảm giác “đói” thuốc. Người tiếp tục hút ngay cả khi đã mắc các bệnh do thuốc lá gây ra, như: Suy hô hấp, bệnh phổi mạn tính, cắt cụt chân vì tắc mạch chân… được coi là nghiện thuốc lá.

Nghiện thuốc lá là hậu quả của các hiệu ứng tâm thần kinh do chất gây nghiện nicotine gây ra. Nghiện thuốc lá thường là kết hợp của nghiện tâm lý, hành vi với nghiện thực thể - dược lý.

Nicotine chính là thủ phạm gây nghiện trong thuốc lá. Nicotine khi vào não bộ sẽ gắn vào thụ thể tại trung tâm thưởng, thụ thể sẽ làm phóng thích chất dẫn truyền thần kinh. Hậu quả là người nghiện phải tiếp tục hút thuốc lá để duy trì được những cảm giác dễ chịu do hút thuốc lá mang lại và tránh né những cảm giác khó chịu do thiếu thuốc lá gây ra.

Nhưng có phải người nào hút thuốc lá cũng sẽ nghiện hút không? Câu trả lời là: Không hẳn như vậy. Sự khác biệt do gene qui định. Các tế bào thần kinh và thụ thể nicotine không đồng nhất giữa các cá thể, vì thế sẽ phản ứng khác nhau khi tiếp xúc với nicotine.

Ở một số người, thụ thể “trơ” với nicotine nên nicotine không gây ra hiệu ứng tâm thần kinh, do đó họ sẽ không nghiện. Một số khác, ngay lần đầu tiên tiếp xúc với nico- tine thụ thể nicotine phản ứng mạnh, gây ra nhiều hiệu ứng tâm thần kinh và khởi phát con đường gây nghiện thuốc lá.

Vì không thể tiên đoán được ai là người không đáp ứng với nico- tine, nên các chuyên gia khuyến cáo rằng: Tốt hơn hết là đừng bao giờ thử thuốc lá.

Tính an toàn của hút tẩu, hút thuốc lào, hút thuốc lá cuộn, hút xì gà đến đâu?

Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cho biết, người hút tẩu hút “nông” hơn nhưng “nhiều” hơn sao cho phần thuốc ở đầu ống không bị tàn đi. Các chất sinh ung thư trong khói thuốc lá tiếp xúc nhiều, lâu niêm mạc vùng họng và miệng hơn, do vậy gây ung thư.

Còn với thuốc lào, khói thuốc lào qua nước trước khi vào cơ thể. Hàm lượng hắc ín trong khói thuốc lào thấp hơn trong khói thuốc lá điếu nhưng lượng oxyde carbon (CO) lại cao hơn dễ gây ngộ độc CO hơn.

Thuốc lá cuộn có hàm lượng nicotine và hắc ín nhiều gấp 3-6 lần so với thuốc lá điếu công nghiệp có cùng trọng lượng. Như vậy, có thể nói thuốc lá cuộn độc hại hơn thuốc lá điếu công nghiệp.

Với xì gà, điếu xì gà kích thước lớn hơn và được bọc ở ngoài bằng chính lá của cây thuốc lá chứ không phải bằng giấy như trong điếu thuốc lá. Lượng nicotine trong 1 điếu xì gà nhiều gấp 10 lần, amoniac nhiều gấp 20 lần, kim loại cadmium nhiều gấp 10 lần trong 1 điếu thuốc lá. Thuốc lá trong điếu xì gà cũng có nhiều hơn nitrate, là tiền chất của một chất sinh ung thư rất mạnh là N-nitrosamines.

Những loại thuốc lá “nhẹ” có lượng nicotine và hắc ín thấp hơn thuốc lá điếu thông thường, vì thế các nhà sản xuất quảng cáo rằng các loại thuốc lá này an toàn hơn. Nhưng Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cho rằng, đây là một quảng cáo gây nhầm lẫn. Lượng chất độc đo được trong điếu thuốc lá khác với lượng chất độc đi vào cơ thể. Cách hút sâu và nông khác nhau dẫn đến lượng chất độc vào cơ thể nhiều, ít khác nhau.

“Do lượng nicotine trong thuốc lá “nhẹ” thấp hơn nên người hút thuốc sẽ hút sâu hơn, nhiều hơn để bù trừ lượng nicotine thiếu, như vậy lượng chất độc có trong thuốc lá theo đó cũng vào cơ thể với lượng không hề kém hơn hút thuốc lá điếu thông thường”, đại diện Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cho biết.