Thương lắm những hòn vọng phu trên bờ cát

Biết bao làng biển trên dọc dài đất nước này chẳng ai có thể nhớ hết. Nhiều làng biển tôi đã đi qua chỉ như một chấm tròn nhỏ bé, ấy vậy mà mãi vẫn không hết những câu chuyện buồn của những người phụ nữ làng biển ấy. Nhưng một điều có thật khi tôi vẫn thấy những người phụ nữ chịu đời đắng cay vì giông tố khơi xa vẫn sống kiên cường và kiên định một tình yêu với biển cả mênh mông…

Những xóm nhỏ ấy một buổi chiều sau cơn bão như bình yên hơn trong sự hiền hòa của đại dương. Trời yên, biển lặng, những con sóng như đang rì rầm kể nhau nghe chuyện từ khơi xa. Trong những lời biển cả ấy có câu chuyện về những người đàn ông xấu số bỏ mình trên biển.

Vào những buổi chiều như thế, mấy ai biết được có những người phụ nữ lại một mình ngồi trên bến vắng nhìn về mịt mùng biển thẳm, nơi chồng chị đi mãi chưa về. Sau 3 tháng 10 ngày đau đớn tìm kiếm khắp các bờ biển, cuối cùng những người phụ nữ ấy đành chấp nhận lập mộ gió thờ chồng.

Những người đàn bà làng biển lặng lẽ chờ chồng (Ảnh: Bùi Hữu Cường)

Giống như bao nhiêu người phụ nữ ở những làng biển trên dọc dài đất nước này, những người phụ nữ có chồng làm nghề biển và thỉnh thoảng người làng lại chứng kiến cảnh những người phụ nữ chạy dọc bờ biển thảm thiết gọi tên người đàn ông của mình trong mùa bão nổi.

Khi linh hồn những người đàn ông ấy không còn “treo cột buồm” nữa mà tan vào muôn con sóng biển khơi thì người phụ nữ mà họ yêu thương cũng bắt đầu cuộc đời buồn bã. Nỗi nhớ, niềm thương, sự tủi cực như là một cảm giác thường trực trong trái tim người phụ nữ ấy để mỗi lần có người nhắc đến là nước mắt lại tuôn trào.

“Tưởng chừng như bầu trời sụp đổ trước mắt tôi khi lần lượt những chuyến tàu đã cập bến mà chồng tôi thì lại với sóng. Cơn bão đã cướp đi sinh mệnh anh ấy khi giấc mơ về một cuộc sống gia đình đủ đầy chưa thành. Người làng an ủi tôi rằng biết đâu anh còn sống nhưng đợi mãi tôi chẳng thấy anh về, có lẽ đành chấp nhận sự thật ấy mà thôi. Đau đớn dâng đầy, nhiều lần tôi đã tìm đường đến với anh ấy nhưng rồi 2 đứa con thơ dại đã níu chân tôi lại!”, người phụ nữ điển hình của làng biển nhỏ lặng lẽ thở dài.

Cứ thế, chiều chiều những người đàn bà của làng chài chạy ra sát chân sóng, chỉ nhận được những mảnh vụn của không biết bao nhiêu chiếc tàu dạt vào bờ. Trong tiếng gió biển và sóng vỗ chan chát vào bờ, là tiếng khóc, tiếng kêu gào của những người phụ nữ mất chồng, mất con trong cơn bão.

Một ngày! Hai ngày! Rồi một tháng, và nhiều tháng trôi qua từ sau những đêm định mệnh ấy, chiều chiều người dân xóm chài vẫn thấy có những người mẹ dẫn theo những đứa trẻ mới chập chững biết đi, hay những cái bóng già nua liêu xiêu trong nắng chiều đứng dưới những hàng phi lao nhìn mãi về phía biển, ngóng mãi những con tàu sẽ chẳng bao giờ trở về nữa.

Rồi người ta lại thấy những đám tang mà mộ phần chẳng có gì ngoài một bức tượng đất sét và những lời cầu nguyện thầm thì như tiếng sóng mênh mang. Những ngôi mộ gió...

Trên dải cát mênh mông của dọc dài đất nước, biết bao người phụ nữ đã thành vọng phu sau cơn bão...

Lạ một điều là ở các làng biển này, rất ít người đi bước nữa, họ ở vậy thờ chồng hay chờ chồng trong nỗi hy vọng mong manh và làm lụng nuôi con cái lớn khôn. Bây giờ, những đứa trẻ ở đấy, nếu em nhỏ nào không biết mặt cha, thì đó là con của những người xấu số mất tích trên biển năm xưa.

“Mình dân làng biển, biết rằng đôi lúc biển cả nổi cơn giận dữ nhưng không làm nghề biển thì còn biết làm gì hơn được. Đời cha, đời ông, đời chồng mình đã gắn bó với biển, mất mát cùng biển. Ngay cả đến lúc chết cũng hòa tan với biển. Biển cả là đau thương với mình nhưng cũng là niềm tin với mình. Mỗi lần ra biển, tôi lại như thấy cha, thấy chồng mình đang ở đó, nâng đỡ mình dưới mỗi con sóng thăm thẳm ngoài kia”, người phụ nữ thì thào như nói với mình, nói với sóng biển, và nói với linh hồn ai đó.

Thay chồng đi biển nuôi con, những người phụ nữ ấy lại gắng gượng làm tất cả..

Tôi hiểu trong những lời thủ thỉ của chị có cả những giọt nước mắt đau xót vì mất chồng, những cái cười như mếu vì phận đàn bà long đong trên biển mưu sinh, và cả niềm mơ ước, niềm hy vọng vào những đứa con đang học hành trên bờ để các chị gắng sức vượt qua những cơn sóng dữ.

Rồi mai đây, khi đứa con trai, con gái của những người đàn bà làng biển này lớn lên lại theo trai làng ra khơi, lại nên duyên chồng vợ với những ngư dân bám biển bám thuyền, lại ngày đêm phập phồng về những chàng trai vạm vỡ “hồn treo cột buồm”.

Ngày ra khơi, bao thuyền viên, thuyền trưởng đều vui sướng trên chuyến hải trình xa thẳm, với mong ước thuyền ghe đầy tôm, cá trở về. Nhưng mấy ai ngờ những rủi ro trước mặt, biển trở thành nỗi ám ảnh khôn cùng. Có lẽ nước biển sẽ còn mặn hơn theo năm tháng, khi có nhiều người đàn ông xứ biển ra khơi mãi mãi không về. Và rồi, còn có biết bao thân phận là vợ, là mẹ cứ chiều chiều ra biển trông chờ trong niềm tiếc nuối vô vọng...

Nhiều người bảo: “Đừng nhìn họ ở vẻ bề ngoài như thế. Đừng tưởng họ mạnh mẽ, kiên cường như đã chai lỳ cảm xúc mà tội cho họ. Thực ra mỗi lần chỉ cần có một đợt gió mạnh thổi về là họ lại giật mình. Có người chạy ra giữa cơn dông bão như thế mà gọi tên chồng, gọi tên người thân đấy!”.

Một chiều, cơn bão số 2 đã khiến nhiều người đàn ông không về..