Khi có người biểu hiện mắt lờ đờ, mặt đỏ gay, cơ thể nóng ran trên 40 độ C, cần đưa vào nơi thoáng khí rồi tìm cách hạ nhiệt nhanh chóng.
Miền Bắc đang trong tình trạng nắng nóng hơn 40 độ. Một trong những căn bệnh nguy hiểm trong mùa nóng là say nắng (hay còn gọi là sốc nhiệt). Sốc nhiệt có thể giết hoặc gây tổn hại cho não và các cơ quan nội tạng khác trong cơ thể. Sốc nhiệt có thể ảnh hưởng đến bất kỳ lứa tuổi nào.
Để hạ nhiệt, nên áp túi nước đá vào nách, bẹn, cổ cho bệnh nhân say nắng. Ảnh: Examiner.
Dưới đây là những triệu chứng, cách xử trí và dự phòng say nắng, say nóng như sau:
Triệu chứng của say nắng
Triệu chứng đặc trưng của sốc nhiệt là nhiệt độ trung tâm của cơ thể cao hơn 40,5 độ C. Thường ngất xỉu có thể là dấu hiệu đầu tiên.
Trường hợp nhẹ, người bệnh cảm thấy mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, tăng nhịp tim, tăng nhịp thở, hồi hộp đánh trống ngực, yếu cơ hoặc chuột rút, không ra mồ hôi mặc dù thời tiết nóng, da đỏ, nóng và khô.
Trường hợp nặng, người bệnh bị đau đầu dữ dội, khó thở tăng dần, cảm giác buồn nôn hoặc nôn, thở nhanh và thở nông, yếu hoặc liệt nửa người, co giật, ngất xỉu hoặc hôn mê, trụy tim mạch và có thể tử vong.
Những người có nguy cơ cao gồm người già và trẻ nhỏ và phụ nữ có thai; người làm việc, luyện tập với cường độ cao ở ngoài trời nắng lâu hoặc trong môi trường nóng bức; người mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản, đái tháo đường.
Cách xử trí
Mức độ nhẹ:
- Nhanh chóng tiến hành giảm thân nhiệt cho nạn nhân bằng cách chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió.
- Nới lỏng quần áo hoặc cởi bỏ bớt quần áo bên ngoài của nạn nhân. Sau đó, lau cơ thể nạn nhân bằng khăn mát hoặc có thể dội nước nước mát vào cơ thể nạn nhân rồi lau khô. Đặt khăn thấm nước mát hoặc nước đá tại các vị trí như vùng nách, vùng bẹn, hai bên cổ để giúp nhanh chóng giảm nhiệt độ cơ thể.
- Nếu nạn nhân uống được nước, cho uống từng ngụm nhỏ nước mát. Tốt nhất là uống nước có bổ sung muối và khoáng chất như nước Oresol pha đúng liều lượng theo hướng dẫn sử dụng.
- Nếu nạn nhân bị chuột rút, cần xoa bóp nhẹ nhàng vùng cơ bị chuột rút.
- Lưu ý không để cho nhiều người vây quanh nạn nhân. Sau khoảng 10-15 phút các biểu hiện sẽ giảm dần.
Mức độ nặng:
Nếu nạn nhân có các biểu hiện ở mức độ nặng, cần gọi ngay cấp cứu 115 hoặc nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Lưu ý trong quá trình vận chuyển thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.
Dự phòng
- Hạn chế ra ngoài trời nắng trong những ngày nắng nóng, đặc biệt là buổi trưa.
- Tránh tình trạng ra vào phòng điều hòa đột ngột.
- Mặc quần áo sáng màu, thoáng mát, thấm mồ hôi.
- Tăng cường uống nhiều nước, và tốt nhất là uống nước có pha muối theo công thức 4-5 g muối ăn cho một lít nước.
- Ăn các loại rau xanh và hoa quả.
- Với những người phải làm việc trong thời tiết nắng nóng thì không nên làm việc quá lâu trong môi trường nóng bức mà cần có thời gian ngắn nghỉ ngơi sau đó lại tiếp tục công việc.
Để giảm tác hại do thời tiết nắng nóng kéo dài, Sở Y tế Hà Nội yêu cầu Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội phối hợp với các cơ quan tăng cường tuyên truyền cho người dân về cách phòng chống nắng nóng, vệ sinh môi trường phòng chống các dịch bệnh mùa hè.
Sở cũng yêu các bệnh viện chuẩn bị đầy đủ phương tiện đảm bảo việc chống nóng cho người bệnh; đồng thời giảm quá tải khu vực khám bệnh, thu viện phí, khám theo hẹn... để hạn chế tối đa thời gian chờ đợi của người bệnh. Các cơ sở y tế chú ý nâng cao tinh thần, thái độ phục vụ người bệnh; không để bệnh nhân nằm ghép; chú ý phân luồng, cách ly, kiểm soát nhiễm khuẩn phòng lây nhiễm chéo trong bệnh viện. Các cán bộ y tế cũng phải được tập huấn về các biện pháp cấp cứu, xử lý các trường hợp say nóng, say nắng…
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương, miền Bắc sẽ có nhiều đợt nắng nóng kéo dài với nhiệt độ tăng cao.
