Nghi Lộc: Nhiều công trình thuỷ lợi bị xuống cấp, hư hỏng nặng
- 17:02 06-05-2017
- In ra
- Đóng cửa sổ này
Huyện Nghi Lộc hiện có 5 trạm bơm, 8 hồ chứa, 2 cống ngăn mặn giữ ngọt, phục vụ tưới gần 2.860ha lúa/vụ do Công ty TNHH một thành viên thủy lợi Nam Nghệ An, trực tiếp là Xí nghiệp thủy lợi Nghi Lộc quản lý. Do được xây dựng từ lâu nên hiện có nhiều công trình bị xuống cấp, hư hỏng nặng, làm ảnh hưởng đến khả năng tưới phục vụ sản xuất.
Ở xã Nghi Văn, hệ thống kênh chính của đập Bưởi, phục vụ tưới cho 155ha vùng hưởng lợi là một trong những công trình bị xuống cấp, hư hỏng điển hình. Điều thấy rõ là trên kênh chính được kiên cố hóa dài 1km nhưng có nhiều điểm bị hư hỏng nặng. Đó là xi phông xi măng tại xóm 23 bị rò ngầm, rò hai đầu mố và rò chính giữa tâm, làm thất thoát nước đến 30%. Phía thượng lưu kênh có một xi phông khác cũng bị hỏng gần như tương tự. Nhiều đoạn kênh ở đây đã bị vỡ thành. Ông Nguyễn Văn Khánh – Phó chủ tịch UBND xã Nghi Văn cho biết: Kênh bị vỡ nên mỗi lần tưới chỉ có thể mở nước với tốc lực nhỏ. Thời gian mở nước buộc phải kéo dài. Phải đến chục ngày, nước mới về đến vùng cuối nguồn, làm hưởng đến việc sản xuất lúa của nông dân, nhất là giai đoạn lúa trỗ bông như hiện nay.
Xi phông xi măng trên kênh chính đập Bưởi xã Nghi Văn bị hỏng trầm trọng, làm thất thoát 1/3 lưu lượng nước.
Hiện, toàn huyện Nghi Lộc có 11.750km kênh chính bằng đất thì có nhiều tuyến bị bồi lắng lòng kênh và sạt lở bờ. Trong số 22,85km kênh chính đã được kiên cố, có tới một nửa được xây bằng đá hộc lâu năm, nay cũng bị rạn thành, nứt đáy tại nhiều điểm, làm rò rỉ, thất thoát nước. Điển hình như tuyến kênh N3 nối từ kênh Thọ Sơn xã Nghi Trung đi các xã Nghi Long, Nghi Xá dài 6,5km. Kênh được xây cách đây 15 năm nay bị xuống cấp khá nặng. Nhiều đoạn thành, đáy kênh bị rạn nứt, kể cả 2km kênh đầu nguồn đã được gia cố thành. Mỗi lần bơm tưới, nước trong kênh rò chảy ra ngoài rất nhiều, làm lãng phí nước, có khi còn gây khó khăn cho sản xuất ở khu vực gần kênh. Chị Nguyễn Thị Ngân ở xóm 10 xã Nghi Trung cho biết: Vài tháng trước, mấy ruộng lúa của bà con xóm 10 ở bên cạnh kênh vừa mới cấy xong thì bị ngập úng tới ba ngày bởi nước trên kênh rò chảy xuống. Nhà chị có hai sào thì phần đa bị hỏng phải cấy lại.
Kênh chính đập Bưởi xã Nghi Văn nhiều đoạn bị sập thành
Cũng có trường hợp công trình xây dựng chưa được bao lâu, nay cũng đã bị hỏng khá nặng. Tuyến kênh cấp 1 hồ Nghi Công của xã Nghi Công Bắc được bê tông hóa dài 400 mét là một ví dụ. Khi kênh được bơm đầy nước, trông phía trên thành vẫn còn ngon lành. Thế nhưng, hầu hết phía dưới đáy kênh đã bị hỏng, làm nước chảy ra ngoài. Với thực trạng này, vụ đông xuân tạm thời cấp đủ nước vì nước lòng hồ đạt mức đỉnh. Còn vụ hè thu nước hồ xuống thấp, nước trong kênh lại thất thoát nhiều thì chắc chắn sẽ không đáp ứng được yêu cầu tưới cho vùng xóm 6, xóm 7 với diện tích 100 ha cách xa đầu nguồn 3km - ông Nguyễn Ngọc Anh – Phó chủ tịch UBND xã Nghi Công Bắc nói.
Đầu nguồn kênh chính hồ Nghi Công thuộc xã Nghi Công Bắc vẫn còn một đoạn bằng đất, lòng kênh thường xuyên bị bồi lắng, bờ kênh kiêm đường giao thông bị xuống cấp làm giảm khả năng dẫn nước tưới.
Còn công trình ba ra Nghi Quang xây dựng cách đây 20 năm, do Công ty TNHH một thành viên thủy lợi Nam Nghệ An trực tiếp quản lý cũng bị xuống cấp trầm trọng. Mặt đập, cầu ba ra bị hư hỏng nặng do xe trọng tải lớn lưu thông. Hệ thống cửa van cũng không còn kín như trước. Đơn vị vận hành phải dùng vật liệu chèn lấp tạm thời. Nhưng điều đó cũng không thể khắc phục được tình trạng thất thoát nước ngọt mỗi khi triều xuống, nước mặn xâm thực khi triều lên.
Trong những năm qua, Công ty TNHH một thành viên thủy lợi Nam Nghệ An đã có nhiều nỗ lực để khắc phục, nâng cấp sửa chữa các công trình đầu mối của các hồ đập, trạm bơm. Riêng 3 năm qua, Công ty đã đầu tư trên 266,8 tỷ đồng để xây dựng, nâng cấp 6 hồ chứa trên địa bàn, đầu tư nạo vét kênh Khe Cái, nâng cấp trạm bơm 18 - xã Nghi Mỹ, trạm bơm Hà Thanh - xã Nghi Phương.
Tuy nhiên, mức đầu tư này mới chỉ khắc phục được một phần nhỏ số công trình bị hư hỏng. Nhiều công trình chưa được khắc phục đã ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là sản xuất vụ hè thu. Mới đây, UBND huyện phối hợp với Công ty đối thoại với đại diện UBND 17 xã liên quan, thống nhất giải pháp nâng cao hiệu quả trong dịch vụ khai thác và quản lý các công trình thủy lợi. Theo đó, Công ty phối hợp với các xã, các ngành cấp huyện phân định rõ công trình dó Công ty, công trình do địa phương quản lý; tổ chức rà soát lại toàn bộ hiện trạng các công trình đầu mối, các tuyến kênh cấp I để thống nhất kế hoạch khắc phục. Về lâu dài, Công ty lập dự án nâng cấp đầu tư, sửa chữa các công trình bị hư hỏng nặng. Trong đó ưu tiên hệ thống kênh cấp I. Trước mắt, đơn vị tổ chức khảo sát, nạo vét các tuyến kênh đất bị bồi lấp ách tắc.
Tuyến kênh N3 từ kênh Thọ Sơn xã Nghi Trung đi các xã Nghi Long, Nghi Xá có nhiều đoạn bị rạn thành, nứt đáy. Mỗi khi được bơm đầy, nước rò chảy tràn ra ngoài.
Ông Cao Văn Niệm - PGĐ Xí nghiệp thủy lợi Nghi Lộc cho biết: Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Công ty, Xí nghiệp đã triển khai nạo vét, phát quang, xử lý sự cố trên hệ thống kênh cấp I do xí nghiệp quản lý như tuyến kênh các hồ Khe Gỗ, hồ Lách Bưởi, hồ Khe Xiêm, trạm bơm Thọ Sơn. Tại đây, đơn vị tập trung toàn bộ nhân lực để xử lý sự cố để đảm bảo phục vụ tưới lúa đông xuân cũng như vụ hè thu sắp tới trên địa bàn.
Cũng ngay sau đối thoại, lãnh đạo Công ty TNHH một thành viên Nghệ An đã tiến hành khảo sát thực trạng xuống cấp, hư hỏng của các công trình thủy lợi ở các xã Nghi Văn, Nghi Công bắc để lập dự án sửa chữa.
Việc nâng cấp, sửa chữa các công trình thủy lợi bị hư hỏng là vấn đề cấp bách. Các địa phương ở Nghi Lộc mong muốn việc khắc phục này sớm được Công ty TNHH một thành viên thủy lợi Nam triển khai thực hiện, đảm bảo phục vụ sản xuất trên địa bàn.
Tác giả bài viết: Nhật Tuấn – Đài Nghi Lộc
Nguồn tin: 