Trước kết luận của UB Kiểm tra TƯ và kết quả bỏ phiếu của Đảng ủy khối cơ quan TƯ với nhiều ý kiến đề nghị cách chức về mặt Đảng, nguyên Chủ nhiệm VPQH Vũ Mão cho rằng nên sớm đặt vấn đề xem xét tư cách ĐBQH của ông Võ Kim Cự.
Theo ông Vũ Mão, việc UB Kiểm tra TƯ đã họp xem xét trách nhiệm của các tập thể và cá nhân liên quan đến các sai phạm trong vụ Formosa gây ra sự cố môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung vào năm ngoái là cần thiết.
Nguyên Chủ nhiệm VPQH Vũ Mão
Việc Đảng ủy khối cơ quan TƯ tổ chức họp và bỏ phiếu đề nghị các mức kỷ luật, trong đó có kỷ luật cách chức về mặt Đảng đối với ông Võ Kim Cự là thực hiện theo đúng quy định Đảng.
Theo ông, đến thời điểm này có nên đặt vấn đề xem xét tư cách ĐBQH của ông Võ Kim Cự?
- Nên chứ. Nên đặt vấn đề xem xét tư cách ĐBQH của ông Cự sớm.
Bất cứ vụ việc nào cũng không thể kết luận ngay nhưng vụ việc này lẽ ra xử lý sớm hơn. Từ đó đặt ra những việc cần làm ngay để có kết luận rõ ràng. Trường hợp cần thiết thì giao các cơ quan chức năng xem xét giải quyết, kể cả xem xét xử lý trách nhiệm hình sự nếu vi phạm đến mức đó.
Vấn đề rất lớn
Với những sai phạm và hậu quả Formosa để lại đã rõ ràng, vậy mức xử lý kỷ luật về mặt Đảng cũng như chính quyền đối với ông Võ Kim Cự như thế nào là phù hợp?
- Theo tôi việc xem xét mức kỷ luật đối với ông Cự cần tôn trọng những nguyên tắc của Đảng và pháp luật của nhà nước. Cụ thể là cần cho điều tra xem xét một cách kỹ lưỡng để có những kết luận chính xác. Cần phải làm rõ ông Cự có vi phạm pháp luật hay vi phạm các quy định của Đảng ở những nội dung gì.
Ở đây, tôi muốn nói trước hết phải xem xét về phương diện pháp luật của nhà nước vì thời điểm xảy ra vụ việc ông là Chủ tịch UBND Hà Tĩnh.
Ngoài việc làm rõ trách nhiệm trong quản lý nhà nước cũng cần xem xét kỹ về vấn đề phẩm chất, đạo đức như có tham nhũng hay không, vì trong dư luận có đề cập đến vấn đề này.
Trên cơ sở đó, Đảng sẽ quyết định chính xác mức kỷ luật thế nào là hợp lý cũng như về phương diện nhà nước mức kỷ luật thế nào là hợp lý, kể cả việc xem xét thấu đáo về tư cách ĐBQH.
Theo ông, đề cập đến trách nhiệm của tập thể và cá nhân tại Hà Tĩnh và Bộ TN&MT đã đủ chưa?
- Theo tôi, cần đặt vấn đề đầy đủ hơn, không chỉ 2 cơ quan này và một số cá nhân này.
Formosa là thủ phạm gây ra sự cố môi trường biển làm cá chết hàng loạt tại 4 tỉnh miền Trung vào tháng 4/2016
Mức độ xem xét, kết luận đến đâu là những chuyện rất cụ thể. Việc có dấu hiệu vi phạm thì đâu chỉ có 2 cơ quan này, 2 cá nhân này. Đây là vấn đề rất lớn, không phải chỉ riêng một cơ quan.
Nghị quyết của ta thường nói xem xét vấn đề một cách công bằng, không có vùng cấm thì cũng phải đặt vấn đề một cách đầy đủ như vậy.
QH phải kiểm soát những dự án như Formosa
Qua vụ Formosa cần phải rút ra những bài học gì trong công tác quản lý nhà nước, thưa ông?
- Qua đây cho thấy, các tổ chức và cá nhân có liên quan còn thiếu trách nhiệm trong việc thực thi chức năng, quyền hạn của mình. Điều đó thể hiện năng lực, trình độ của tổ chức, cơ quan, cá nhân đó còn hạn chế.
Vấn đề này còn liên quan tới hệ thống pháp luật của chúng ta. Theo quy định của pháp luật hiện nay, các dự án, công trình quan trọng của quốc gia phải thông qua QH quyết định mới được thực hiện. Ví dụ dự án đường Hồ Chí Minh, đường dây 500KV, Dung Quất… Tuy nhiên, chúng ta mới đặt vấn đề đối với các công trình có liên quan đến ngân sách nhà nước.
Qua vụ việc này, chúng ta thấy những công trình, dự án kể cả vốn tư nhân hoặc vốn đầu tư của nước ngoài (như Formosa) nếu có tầm ảnh hưởng đến môi trường sống của đông đảo người dân, ảnh hưởng tới quốc phòng an ninh cũng phải đặt dưới sự kiểm soát của QH.
Giả sử Formosa được QH kiểm soát, có một nghị quyết về việc này thì tôi tin sẽ an toàn hơn rất nhiều.
Đây là vấn đề quan trọng nhưng hiện này chưa được quy định và đang là lỗ hổng về mặt pháp luật. Lỗ hổng này nếu không được khắc phục thì những việc như Formosa sẽ tiếp tục xảy ra.
Chờ quyết định của UB Kiểm tra TƯ
Trao đổi với báo chí về việc xem xét tư cách ĐBQH đối với ông Võ Kim Cự, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu cho biết, việc này vẫn phải chờ quyết định từ UB Kiểm tra TƯ. Sau khi có quyết định chính thức sẽ thực hiện theo quy định của luật Tổ chức QH.
Theo Phó Chủ tịch QH, trường hợp này cũng giống như một số trường hợp trước đây, khi cơ quan điều tra đã làm rồi thì bên QH sẽ thực hiện luôn. Chẳng hạn như trường hợp bà Châu Thị Thu Nga vừa qua, sau khi cơ quan điều tra xác định bà Nga đã phạm tội, bị khởi tố thì sẽ làm thủ tục bãi nhiệm tư cách ĐBQH.
Trong trường hợp đã tiến hành xử lý kỷ luật về Đảng, ông Uông Chu Lưu cho rằng đây cũng là cơ sở để xem xét giải quyết. Như trường hợp ông Vũ Huy Hoàng, sau khi có kết luận của Đảng, Uỷ ban Thường vụ QH ra nghị quyết. Sau đó Chính phủ thực hiện theo nghị quyết về việc không công nhận tư cách Bộ trưởng đối với ông Vũ Huy Hoàng.
