Ở vùng đất này họ coi viên đá như một vị thần hộ mệnh của làng. Sự linh thiêng của phiến đá ấy đã được người dân nơi đây tôn kính xưng tụng “ông đá” hay là “ngài đá”.
Hễ ai có vật nuôi thất lạc thì chỉ cần đến thắp hương cầu nguyện vào phiến đá sẽ tìm được vật nuôi, hoặc những ai đó đi thi cử thì đến tỏ lòng thành tâm trước phiến đá đều thu lại kết quả tốt. Đó là viên đá được đặt trong một khu vườn ở làng Thanh Bình, xã Thiên Lộc, Can Lộc (Hà Tĩnh).
Phiến đá được lập đền thờ
Theo quan sát của chúng tôi thì đó là một phiến đá lộ thiên có màu xanh rêu hình bầu dục, chiều dài của phiến đá khoảng 2m, chiều rộng và chiều cao khoảng gần 1m. Bao quanh đền thờ phiến đá là là một khuôn viên được xây dựng rộng gần 1000m2, khuôn viên có đầy đủ mái che, đèn thờ, lư hương và nến để cho mọi người tới thắp hương cầu nguyện.
Thoáng nhìn qua thì có thể thấy đó là một phiến đá rất bình thường, thế nhưng người dân nơi đây luôn coi phiến đá là một “vị thần”. Thấy tò mò, chúng tôi hỏi về việc tại sao cả làng lại lập đền thờ một phiến đá như vậy, vì như thế rất dễ gây sự hiếu kỳ cho mọi người. Khi tôi chưa dứt lời thì cô Thanh – người nhà bên đền thờ phiến đá bảo rằng phiến đá ấy giống như một thạch trụ để mang lại đức tin và may mắn cho cả làng.
Phiến đá được người dân lập đền thờ.
Cụ bà Nguyễn Thị Kỳ (89 tuổi, người dân địa phương) kể lại: “Chuyện là trước đây người dân vùng này chủ yếu sống bằng nghề nông nghiệp. Bởi vậy mà con trâu, con bò đối với họ là những tài sản không thể thiếu. Thời bấy giờ xung quanh làng cũa có rất nhiều động vật hoang dã như hổ, gấu thường xuyên đe dọa cuộc sống của nhân dân.
Trong một lần đưa trâu ra đồng thì một người nông dân bắt gặp một con hổ tiến tới định vồ lấy con trâu của anh. Thấy thế con trâu hoảng sợ rứt dây bỏ chạy một mạch vào rừng sâu. May sao lúc đó anh hô hoán nên người dân tới đông kín làm cho con hổ sợ quay đi. Những ngày sau đó, vì tiếc chú trâu của mình nên người này mới đi tìm khắp nơi nhưng đến hơn 1 tuần vẫn không thể tìm được. Mệt lả sau một ngày lang thang khắp nơi tìm kiếm trâu thì anh ta mới nằm thiếp đi bên cạnh một phiến đá.
Trong lúc nằm ngủ anh ta mơ thấy một cụ ông râu tóc bạc trắng xuất hiện từ trong hòn đá bảo với anh ta rằng cứ yên tâm và đừng lo lắng nữa. Tới sáng ngày mai tới cánh đồng phía nam thì anh sẽ tìm thấy con trâu của mình. Lúc tỉnh dậy anh mới biết là mình đang nằm mơ nhưng cũng muốn thử xem những lời ông lão nói có đúng không. Đến sáng ngày sau anh ra cánh đồng phía nam tìm thì thấy con trâu của mình xuất hiện ở đó. Anh mang câu chuyện này ra kể với những người dân trong vùng thì ai nấy đều lắc đầu không tin là sự thật. Tới khi nhiều người mất vật nuôi thử đến cầu nguyện thì cũng có nhiều người tìm được con vật của mình. Từ đó mà dân chúng trong vùng bắt đầu tin rằng phiến đá này vô cùng linh thiêng rồi cùng nhau lập bàn thờ bên cạnh phiến đá này”.
Tiếp lời cụ Kỳ, cô Hồng – nhà bên cạnh cụ Kỳ cũng kể về một trường hợp, chuyện là hôm đó cô đi chợ huyện mua đồ đạc thì gặp anh Sơn ở làng bên đang đi tìm ngựa bị thất lạc. Anh Sơn kể bảo rằng mình đã bị mất ngựa hơn 3 ngày rồi. Nghe cô Hồng nói vậy thì anh Sơn cũng làm theo lời cô Hồng. Về đến nhà thì ngựa của anh đã được một người khác tìm được và tới giao cho gia đình.
Biển chỉ dẫn, khuôn viên xung quanh đền “ông đá”
Không chỉ có việc giúp người dân tìm lại vậy nuôi, cụ Kỳ còn cho rằng phiến đá này còn có tác dụng mang lại nhiều may mắn khác cho những người thành tâm cầu nguyện. “Trong đó phải kể đến trường hợp của con trai ông Thành gần nhà tôi. Đứa con trai ông ấy lấy vợ nhiều năm mà không có con. Sau khi tới phiến đá làm lễ cầu nguyện thì ít lâu dân làng bảo rằng người vợ của người con trai đó đã có tin vui. Vợ nó vừa mới sinh được thằng con trai kháu khỉnh lắm. Bên cạnh đó thì những năm gần đây, người dân trong làng có con cái thi đi thi cử đều đến xin “ngài đá” và đa phần thì ai cũng đạt được kết quả như mong muốn”. Cụ Kỳ tự hào kể.
Người dân ở nơi đây cũng cho biết thêm rằng danh tiếng của “ngài đá” ngày càng một vang xa, trước đó thì chỉ bó hẹp trong khuôn viên làng xã còn bây giờ thì hàng ngày có rất nhiều người tới thắp hương và cầu nguyện trước đền của “ngài”. Cứ vào ngày mồng 1 và ngày 14 âm lịch, lượng người tới thắp hương ở đền “ngài đá”, có nhiều người ở những tỉnh xa như Thanh Hóa, Nam Định, Quảng Bình cũng tới. Biết sự linh thiêng của “ngài đá” nên mọi người đến thường cầu phúc, an lành, mong cho gia đình yên ổn, con cái thi cử đỗ đạt…
Cũng chính vì sự linh thiêng ấy, mà người dân ở trong làng cứ đến mùa là làm lễ “nếp mới” để dâng lên “ngài đá” nhằm cầu nguyện mưa thuận, gió hòa, làm ăn bội thu. Sự linh thiêng của “ngài đá” còn thể hiện ở các cây cối xung quanh khuôn viên không bao giờ bị đổ gãy, cho dù mưa to gió lớn đến thế nào”. Cụ Kỳ cho biết thêm.
Lời giải cho “đá thần”
Để hiểu rõ hơn về những gì mà người dân trong làng kể về phiến đá, tôi đã tìm đến nhà ông Lê Đình Luyện – một cán bộ về hưu trong làng, ông Luyện là người thường xuyên dẫn các đoàn người từ xa tới thắp hương ở phiến đá và cũng là người hiểu rõ chuyện nhất về những chuyện đồn đại ly kỳ xung quanh phiến đá. Tiếp tôi, ông Luyện cho biết đó là một ngôi đền thờ thổ thần, tức là thổ thần của người dân bản xứ, của làng xã. Hiệu của ngôi đền ấy là “bản thổ phúc thần, càn long chi tử”, ông giải thích rằng “phúc” là mang lại sự may mắn nên phiến đá ấy được người dân tôn là vị thần có phúc, hay thường gọi là “thần đá”.
Xong rồi ông Luyện giải thích rằng tất nhiên thì cũng có ít linh ứng, nhưng không phải là mê tín một cách mù quáng, tin nhất nhất vào nhờ phiến đá mà sẽ được may mắn tức thì không đúng. Mất trâu bò thì vẫn phải đi tìm, sau đó thì có người mách hộ thôi, còn cầu nguyện may mắn thì cũng có, nhưng cũng xuất phát từ phía cái tâm của con người, sự cố gắng của bản thân là chính.
Cụ bà Nguyễn Thị Kỳ kể về sự linh thiêng phiến đá
Người dân nơi đây vẫn xem phiến đá này như là một vật linh của làng. Những câu chuyện xoay quanh nó đa phần mang tính hoang đường, nặng về yếu tố tâm linh. Song có một điều dễ nhận thấy là nhờ phiến đá này mà họ đã biết giữ mình, sống có nhân cách và đạo đức hơn.
Ông Lê Đình Luyện đã nhiều lần chứng kiến và kể lại
Khi chúng tôi đưa ra câu hỏi về phiến đá lạ ở làng Thanh Bình được người dân thờ phụng, chủ tịch UBND xã Thanh Lộc cũng khẳng định là không hề có sự mê tín dị đoan, mua thần bán thánh gì ở đây cả. Về việc người dân thờ cúng phiến đá thì ông cho rằng đó là đức tin của con người, nên vẫn để mọi người tín ngưỡng, vấn đề là không hề để sự mê tín lấn áp là được. Chính quyền xã cũng đã giao cho Hội người cao tuổi của xã đứng ra quản lý ngôi đền, nên sẽ không phát sinh và xảy ra bất cứ vấn đề gì.
