Hai lần toà phúc thẩm hủy án đã xác định anh Tâm không có hành vi phạm tội lừa đảo. Tuy nhiên, Công an Củ Chi và VKS Củ Chi lại đình chỉ theo khoản 1 Điều 25 BLHS, do chuyển biến tình hình mà hành vi phạm tội không còn nguy hiểm.
Sáng 9-3, anh Đỗ Minh Tâm đã đến Công an huyện Củ Chi (TP.HCM) để nhận quyết định đình chỉ vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản mà anh là bị can suốt sáu năm qua.
Theo quyết định, do chuyển biến của tình hình mà hành vi của anh Tâm không còn nguy hiểm cho xã hội nữa. Từ đó Công an huyện Củ Chi đã quyết định miễn trách nhiệm hình sự cho anh.
Anh Tâm cho biết: “Câu chuyện tiền nong này xảy ra hơn 10 năm trước. Vụ án cũng đã kéo dài nhiều năm, tôi liên tục kêu oan. Cả hai lần đình chỉ vụ án đều lấy lý do này để né trách nhiệm bồi thường oan cho tôi. Tôi sẽ khiếu nại đến cấp có thẩm quyền cao hơn để được minh oan”.
Anh Đỗ Minh Tâm: "Cả hai lần đình chỉ vụ án đều lấy lý do này để né trách nhiệm bồi thường oan cho tôi. Tôi sẽ khiếu nại đến cấp có thẩm quyền cao hơn để được minh oan”.
Như Pháp Luật TP.HCM từng phản ánh, cuối năm 2005, anh Tâm xin làm thuê cho ông Phạm Văn Hạnh (ở Dầu Tiếng, Bình Dương). Hai bên thỏa thuận anh Tâm lo kiếm mối mua củi, thỏa thuận giá cả, lái xe giao hàng, rồi nhận tiền về đưa lại ông Hạnh để nhận huê hồng. Sau lần anh bị CSGT xử phạt thì ông Hạnh cho anh nghỉ.
Sau đó, đúng ngày đã hẹn, anh đến một công ty gốm sứ ở huyện Củ Chi (TP.HCM) nhận hơn 13 triệu đồng tiền củi nơi này còn nợ. Ông Cao, người của công ty gốm sứ, là người giao tiền cho anh.
Do Tâm chưa đưa tiền lại ngay cho ông Hạnh nên ông tố cáo. Công an xã Định An (huyện Dầu Tiếng, Bình Dương, nơi Tâm đang cư trú) mời Tâm đến làm việc. Tâm đến và hứa sẽ trả tiền, đồng thời để xe máy lại để đảm bảo việc trả nợ. Ông Hạnh đồng ý cho Tâm khất nợ để đi làm phụ hồ kiếm tiền trả.
Năm 2008, Tâm và gia đình chuyển về huyện Châu Thành, Tây Ninh. Tháng 4-2010, anh đến nhà ông Hạnh trả 5 triệu đồng và xin khất số tiền còn lại. Ông Hạnh đồng ý.
Bất ngờ, ngày 14-1-2011, Tâm bị Công an huyện Củ Chi khởi tố tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Tháng 6-2011, TAND huyện Củ Chi trả hồ sơ do chưa đủ cơ sở kết tội. Sau đó Tâm được đình chỉ với lý do “chuyển biến của tình hình…”.
Tâm đi đòi bồi thường oan thì bị khởi tố, truy tố tiếp. Tháng 2-2014, xử lần đầu, TAND huyện Củ Chi kết án Tâm chín tháng tù treo về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Bản án này bị TAND TP.HCM tuyên hủy để xác định lại “người bị hại” và để xem liệu có đáng phải truy cứu trách nhiệm hình sự Tâm không.
Sau nhiều lần điều tra lại, cơ quan tố tụng Củ Chi vẫn không nêu rõ ai là người bị hại nhưng lại kết luận Tâm dùng thủ đoạn gian dối lừa ông Cao để… chiếm đoạt tiền của ông Hạnh.
Tại phiên sơ thẩm lần hai, TAND huyện Củ Chi xác định ông Hạnh là người bị hại, còn ông Cao và công ty mua củi là người liên quan.Tòa đã kết tội Tâm lừa đảo với hình phạt cảnh cáo. Tâm kháng cáo kêu oan.
Ngày 18-5-2015, xử phúc thẩm lần hai, TAND TP.HCM nhận định: Tâm không phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo toà phúc thẩm, “Tòa sơ thẩm nhận định tội phạm hoàn thành kể từ ngày Tâm đến gặp ông Cao để nhận tiền, hành vi gian dối là không nói với ông Cao mình không còn làm việc cho ông Hạnh nữa.
Theo HĐXX phúc thẩm thì nhận định này của tòa sơ thẩm là không chính xác bởi Tâm đến nhận tiền là tiếp tục thực hiện hợp đồng mua bán củi. Theo hợp đồng, ông Hạnh đồng ý cho Tâm mang củi đi bán và nhận tiền về. Khi cho Tâm nghỉ việc, ông Hạnh không thông báo cho cơ sở mua củi, cũng không đề cập gì với Tâm chuyện có đồng ý cho Tâm nhận số tiền hàng khách còn nợ hay không nên hợp đồng này đương nhiên chưa bị thay đổi hay chấm dứt”.
HĐXX phúc thẩm đã huỷ án để xác định lại thời điểm tội phạm hoàn thành, bởi xác định chính xác thời điểm tội phạm hoàn thành sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc xác định tội danh, xác định tư cách tham gia tố tụng, thẩm quyền các cơ quan tố tụng...
Từ đó đến hôm nay, sau gần hai năm nghiên cứu vụ án, Công an huyện Củ Chi đã quyết định đình chỉ vì hành vi của anh Tâm không còn nguy hiểm…
