Trong suốt lịch sử hơn 100 năm của ngành công nghiệp 4 bánh, chưa bao giờ dòng SUV hạng sang phát triển và hấp dẫn như hiện nay.
Đâu đó ở châu Âu, những thương hiệu đầy kiêu hãnh ôm khư khư lấy truyền thống đang buộc chính mình thay đổi. Phân khúc SUV hạng sang là vùng đất mới để tìm kiếm lợi nhuận, mà nếu không tham gia cuộc chơi đồng nghĩa với việc chấp nhận một tương lai không mấy khả quan.
Urus - SUV của thương hiệu siêu xe Lamborghini.
Hơn 50 năm về trước, khái niệm SUV dần được định hình. Thực chất, SUV là dòng xe có xuất thân từ các cuộc chiến, phát triển từ dòng bán tải để cung cấp thêm nhiều chỗ, cùng khả năng dễ dàng vượt địa hình vốn là bản chất. Dẫu vậy, sự bùng nổ chưa thể bắt đầu. Vì SUV thời ấy đa số có 2 cửa không đủ khiến người tiêu dùng mặn mà. Họ chọn dòng station wagon đang là xu hướng, có 4 cửa và 3 hàng ghế, ví dụ như Ford Country Squire.
Năm 1963, Jeep Wagoneer được coi là chiếc SUV hạng sang đầu tiên, với trang bị dẫn động 4 bánh, 4 cửa, cung cấp không gian bên trong rộng rãi và thoải mái. Nhưng người Mỹ không thực sự giỏi tạo nên những chiếc xe hạng sang. Phía bên kia lục địa, người châu Âu cho ra đời chiếc Land Rover Range Rover có 4 cửa vào năm 1981, bổ sung ghế da và hộp số tự động vào năm 1984. Lúc này, SUV hạng sang bắt đầu thu hút giới nhà giàu. Land Rover tận dụng sự phổ biến của SUV ngay từ ngày đầu, bằng cách cung cấp nhiều hơn những phiên bản cao cấp, và nhanh chóng dẫn đầu phân khúc.
Tương lai đầy triển vọng của SUV hạng sang khiến nhiều thương hiệu buộc phải chạy theo. Lincoln tung ta Navigator. Một năm sau, Cadillac Escalade ra đời, cạnh tranh với "đồng hương" Chevrolet Tahoe. Người Đức cũng không cưỡng lại được sức hấp dẫn. Mercedes giới thiệu M-class năm 1997. Trong khi BMW X5 xuất hiện lần đầu tiên vào 2 năm sau đó. Năm 2002, Porsche tự mình phá vỡ lịch sử với Cayenne để cứu vãn tình hình kinh doanh liên tục tăng trưởng âm.
Mọi thứ thay đổi chóng mặt vào thế kỷ 21. Dòng xe sedan, coupe không còn độc tôn mang định nghĩa thế nào là một chiếc xe hạng sang, trong thời điểm SUV đang ngày một gia tăng thị phần.
SUV siêu sang Bentley Bentayga.
Triển lãm ôtô New York 2016 cho thấy SUV hạng sang đã nâng lên tầm cao mới. Một loạt các thương hiệu hạng sang đến siêu sang đều có mẫu SUV của riêng mình. Maserati mang đến Levante. Jaguar trưng bày F-Pace. Thậm chí cả Bentley với SUV siêu sang Bentayga có giá khởi điểm lên tới 229.000 USD, cạnh tranh cùng Mercedes G65 (220.000 USD) và phiên bản cao cấp Range Rover Holland & Holland (245.000 USD).
Mới đây nhất, phân nhánh Mercedes-Maybach còn làm điều không tưởng khi trình làng G650 Landaulet, tái hiện kiểu mui trần đình đám của Maybach Landaulet.
Ở ngoài kia, đâu đó trên đường thử và bên trong nhà máy khép kín, "bò tót" Lamborghini tự tôn với dòng dõi siêu xe 2 chỗ sắp hồi sinh dòng SUV với Urus. Lịch sử của Rolls-Royce chuẩn bị thêm cột mốc khi biểu tượng Spirit of Ecstasy kiêu hãnh sắp tới sẽ đặt trên một SUV lạ lẫm mang tên Cullinan. Và ngay cả Aston Martin cũng đang ấp ủ một dự án tương tự.
Bên cạnh cuộc cách mạng thay đổi, các nhà sản xuất còn cung cấp hàng loạt tùy chọn cho những chiếc SUV hạng sang. Từ hàng đắt tiền, như đồng hồ Mulliner Tourbillion của Breitling trên bảng táp-lô có giá tới 160.000 USD của Bentley Bentayga, cho đến những tùy chọn thường thấy như nội thất ốp gỗ óc chó, ghế bọc da đủ loại màu, hay chạm khắc tay nắm cửa. Sẽ đến lúc, người ta được nghe đến câu chuyện làm ra những phiên bản độc nhất dựa trên một chiếc Rolls-Royce Cullinan nào đó.
Ngoài những đặc trưng của dòng SUV là những chi tiết thể hiện sự sang trọng, xa xỉ. Trong ảnh là tay nắm cửa trên xe Range Rover.
"Đây là cuộc đua hấp dẫn nhất ở thời điểm hiện tại", Ian Fletcher - một nhà phân tích từng làm việc tại Jaguar và Bentley cho biết. "Các thương hiệu hạng sang đang cố gắng làm những chiếc xe lớn hơn".
Năm 2015, doanh số toàn ngành ôtô giảm nhẹ ở Mỹ, nhưng doanh số của dòng SUV và crossover lại tăng thêm 16%, chiếm 35% thị phần. Xu hướng tiếp tục trong năm 2016.
Lý do của sự tăng trưởng được cho là do giá nhiên liệu đang ở mức thấp, tuy nhiên, chỉ nhiêu đó không đủ để nói lên tất cả. Công nghệ phát triển không ngừng giúp mức chênh lệch tiêu thụ nhiên liệu giữa một xe du lịch thông thường và SUV không còn nhiều. Hơn nữa, đối tượng khách hàng của phân khúc SUV hạng sang ít khi quan tâm đến việc chiếc xe ngốn nhiên liệu cỡ nào.
Escalade, mẫu SUV hạng sang nổi tiếng của Cadillac đạt doanh thu tăng gần 25% (số liệu 2015). Giá bán của một chiếc Cadillac Escalade bắt đầu từ 74.000 USD, và cao nhất có thể lên 6 con số với phiên bản Platinum. Tuy vậy, Cadillac đang gặp tình trạng sản xuất không kịp với nhu cầu của khách hàng.
Ở Trung Quốc, thị phần của SUV chiếm 1/3 thị trường, do người dân nơi đây đang ồ ạt mua xe SUV. Phân khúc sedan đang yếu dần, nhường chỗ cho sự bùng nổ của những chiếc SUV và crossover vì những lý do tương tự ở các thị trường khác.
Đối với các nước đang phát triển, nơi cơ sở hạ tầng giao thông chưa thực sự tốt, vấn đề an toàn được chú trọng hàng đầu giúp doanh số SUV tăng cao. Báo cáo tài sản từ các chuyên gia bất động sản toàn cầu Knight Frank thậm chí nhắm mục tiêu vào châu Phi, và cho rằng đây là thị trường vô cùng tiềm năng, tạo tiền đề to lớn cho sự tăng trưởng của các thương hiệu cao cấp.
