Hệ quả đầu tiên khi Trump phớt lờ báo cáo tình báo ngày

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump viết những dòng bày tỏ phản ứng giận dữ trên Twitter trước vụ việc hải quân Trung Quốc thu giữ thiết bị lặn Mỹ. Ảnh: Twitter

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuần trước sử dụng mạng xã hội Twitter để công kích ầm ĩ việc Trung Quốc thu giữ một thiết bị lặn của hải quân nước này nhưng hóa ra biến cố đã được giải quyết êm đẹp chỉ cách đó vài giờ, theo Huffington Post.

Giới chuyên gia cho rằng báo cáo tình báo trình cho Trump mỗi sáng, ngay trước khi ông đưa ra phản ứng giận dữ trên Twitter sáng 17/12, chắc chắn bao gồm thông tin trên nhưng không rõ liệu nhà tài phiệt New York cùng các trợ lý có đọc hay không.

"Trung Quốc đã ăn cắp tàu lặn nghiên cứu hải dương tự hành trên hải phận quốc tế, giật nó lên khỏi mặt nước và đưa về Trung Quốc trong một hành động chưa có tiền lệ", ông Trump viết.

Phản ứng của ông Trump trên Twitter xảy ra 4 tiếng sau khi Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Max Baucus được thông báo tàu hải quân Trung Quốc đã nhất trí trả lại thiết bị lặn tự hành.

Theo cây bút Shirish Date từ Huffington Post, Trump sẽ nắm thông tin đó trước khi bày tỏ thái độ giận dữ trên mạng xã hội nếu ông đọc bản báo cáo tình báo hàng ngày cho tổng thống. Tuy nhiên, đây chỉ là suy đoán bởi các quan chức ban chuyển giao quyền lực của tổng thống đắc cử Mỹ từ chối trả lời những câu hỏi liên quan đến vấn đề này.

Hồi đầu tháng, Trump cho biết ông thấy báo cáo tình báo dành cho tổng thống lặp đi lặp lại nội dung cũ và ông không cần đọc chúng mỗi ngày vì ông là "người thông minh". Các trợ lý tiết lộ ông chỉ nhận báo cáo tình báo khoảng 3 lần mỗi tuần.

Bất luận sự thật như thế nào, Jason Miller, người phát ngôn ban chuyển giao quyền lực, vẫn nhanh chóng ghi nhận công trạng của ông Trump khi báo chí đưa tin Trung Quốc đồng ý giao trả thiết bị lặn.

Vào lúc 11h54 sáng 17/12,  Miller viết trên Twitter: "Ông Donald Trump đã giải quyết xong xuôi vụ việc", đồng thời đính kèm đường link dẫn tới một bài báo trên The Hill đưa tin vụ thu giữ thiết bị lặn đã được Trung Quốc và Mỹ xử lý êm thấm. Đến 18h52 cùng ngày, Miller đăng trên Twitter một đường link bài viết khác của The Hill nói về việc ông ghi nhận tổng thống đắc cử Mỹ đã góp phần hóa giải vụ việc.

Dù vậy, Trump vẫn viết một dòng tweet cuối cùng trong ngày, tuyên bố: "Chúng ta nên nói với Trung Quốc rằng ta không cần lấy lại thiết bị lặn mà họ đã ăn cắp nữa. Cứ để họ giữ nó!".

Cuối cùng, vụ việc được giải quyết không phải nhờ dòng tweet 140 ký tự bày tỏ phản ứng giận dữ của ông Trump mà dựa vào những nỗ lực ngoại giao theo lệ thường. Tàu Trung Quốc đã thu giữ thiết bị lặn ngay khi tàu nghiên cứu hải dương USNS Bowditch thuộc hải quân Mỹ chuẩn bị thu hồi nó ở khu vực Biển Đông, cách Vịnh Subic, Philippines, khoảng 95km về phía tây bắc.

Baucus, cựu thượng nghị sĩ đảng Dân chủ từ bang Montana, và các đại diện quân đội Mỹ là những người đầu tiên lên tiếng phản đối động thái của Trung Quốc.

Chiều muộn ngày 17/12, theo giờ Bắc Kinh, tức khoảng 3h30 sáng cùng ngày theo giờ Washington, Baucus dẫn lại thông tin từ Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định Trung Quốc đã đồng ý trả lại thiết bị lặn. Việc giao trả được thực hiện vào ngày 20/12 ở gần địa điểm diễn ra vụ thu giữ.
 

Một thiết bị lặn tương tự thiết bị lặn của hải quân Mỹ bị Trung Quốc thu giữ. Ảnh: US Navy