Học giả Trung Quốc cảnh báo 'mây đen' trong quan hệ Mỹ - Trung

Trump chỉ trích Bắc Kinh thao túng tiền tệ và phô diễn quân sự tại Biển Đông trong bài đăng mới nhất trên Twitter. Ảnh: Politico

Shi Yinhong, chuyên gia về chính sách đối ngoại ở đại học Nhân dân Bắc Kinh, cho rằng mối quan hệ giữa hai nước Trung - Mỹ có thể sẽ thêm căng thẳng và lộn xộn sau cáo buộc Trung Quốc thao túng tiền tệ và phô diễn sức mạnh quân sự tại Biển Đông của Donald Trump hôm 4/12, theo Guardian.

"Vẫn còn quá sớm để khẳng định bất kỳ dự đoán nào nhưng tôi đã nhìn thấy mây đen đang dồn về đường chân trời", Shi nói. "Điều này đương nhiên không hay chút nào".

Đề cập tới loạt chỉ trích mới nhất về Bắc Kinh trên mạng xã hội của tổng thống đắc cử Donald Trump, Shi nói:

"Những lời này một lần nữa nhắc nhở truyền thông Trung Quốc và phần lớn các học giả Trung Quốc, thậm chí cả nhiều quan chức chính phủ Trung Quốc, rằng những dự đoán trước đây của họ về lập trường của Trump và chính sách đối ngoại với Trung Quốc của ông ta có phần lạc quan thái quá". 

"Chính phủ Trung Quốc, giống như đa số chính phủ các quốc gia khác, không hiểu rõ Trump cũng như những chính sách ông ta sẽ thực hiện. Tuy nhiên, những sự kiện xảy ra tuần trước chắc chắn khiến họ thêm lo ngại về Trump".

Những ngày sau khi Donald Trump đắc cử, các chuyên gia chính sách đối ngoại của Trung Quốc nhận định chiến thắng này là cơ hội hiếm có để viết lại quan hệ căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh.

"Ông ấy tốt hơn là Clinton", Shen Dingli, giáo sư quan hệ quốc tế, đại học Phục Đán, Thượng Hải, nói. "Chúng ta phải hoan nghênh ông ấy".

Sau khi Trump đăng chỉ trích mới nhất về Bắc Kinh, thái độ trên đã thay đổi.

"Dốt nát. Khó chịu", Shen nhận xét về chỉ trích mới nhất của Trump cũng như quyết định điện đàm với lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn của tổng thống đắc cử Mỹ hôm 2/12. 

"Nếu ông ta còn tiếp tục gọi Đài Loan là một quốc gia, chúng tôi sẽ cắt đứt quan hệ với ông ta", Shen nổi giận. "Tôi không biết chính phủ sẽ làm gì nhưng nếu là tôi, tôi sẽ đóng cửa đại sứ quán Trung Quốc (tại Mỹ)".

Nhiều học giả Trung Quốc cho rằng cuộc điện đàm với học giả Đài Loan thể hiện sự non kém, thiếu kinh nghiệm trong xử lý các vấn đề ngoại giao của Trump. Tuy nhiên, sau chỉ trích mới nhất của Trump, nhiều người đã nghĩ lại. 

Một số học giả Trung Quốc cho rằng động thái này của Trump đã được tính toán cẩn thận, nhằm báo hiệu cho Bắc Kinh biết Trump sẽ giữ thái độ cứng rắn với Trung Quốc.

"Tôi chắc chắn 100% đó không phải là quyết định ngẫu hứng", một chuyên gia về chính sách đối ngoại giấu tên nói. Ông này cho rằng, cuộc gọi đã được nhóm chuyển giao quyền lực của Trump và quan chức Đài Loan bàn bạc kỹ lưỡng trong nhiều tuần.

Chuyên gia Shi ở đại học Nhân dân Bắc Kinh thừa nhận ông bối rối bởi động thái này của Trump.

"Một mặt, tôi không tin ông ấy dám thay đổi các chính sách của Mỹ với Đài Loan cho dù rất muốn nhưng mặt khác, tôi vẫn nghĩ rằng ông ấy có thể. Tôi không rõ Mỹ sẽ tỏ thái độ cứng rắn thế nào với Trung Quốc về vấn đề Đài Loan. Thái độ cứng rắn liều lĩnh như vậy sẽ làm quan hệ hai nước 'cực kỳ căng thẳng'", Shi nói.

"Kết luận rút ra sau cuộc điện đàm này là, Trung Quốc nên hiểu Trump là kẻ lá mặt lá trái", biên tập viên Global Times, ấn phẩm phụ của People's Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, bình luận.