Nội các của ông Trump có thể ít kinh nghiệm nhất lịch sử Mỹ

Tổng thống đắc cử Donald Trump (giữa) chụp ảnh cùng bà Betsy DeVos, người được chỉ định làm Bộ trưởng Giáo dục và Phó Tổng thống đắc cử Mike Pence (Ảnh: Reuters)

Ông Trump mới đây khiến giới quan sát bất ngờ khi chỉ định bà Betsy DeVos làm Bộ trưởng Giáo dục và bà DeVos đã nhanh chóng chấp nhận đề cử này. Việc bổ nhiệm người đứng đầu ngành giáo dục Mỹ của tân tổng thống đắc cử tiếp tục làm dấy lên làn sóng lo ngại trong giới chuyên gia bởi cũng giống như những lựa chọn trước đó của ông Trump, bà DeVos chưa từng có kinh nghiệm làm việc trong chính phủ.

“Khi chúng tôi còn làm việc trong nhóm chuyển giao quyền lực của ông Barack Obama, một trong những mối lo ngại lớn nhất là có nhiều người bước chân vào bộ máy chính quyền mà chưa hề có kinh nghiệm làm việc trong chính phủ liên bang. Mối lo ngại này lại một lần nữa xuất hiện”, Huffington Post dẫn lời Norman Eisen, cựu đại sứ Mỹ từng làm việc trong nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống Obama năm 2008, cho biết.

Theo đó, đội ngũ các cố vấn Nhà Trắng và các quan chức trong nội các dưới thời Tổng thống đắc cử Donald Trump có thể trở thành bộ máy chính quyền ít kinh nghiệm nhất trong lịch sử nước Mỹ hiện đại, Huffington Post nhận định.

Steve Bannon, cựu lãnh đạo của trang tin bảo thủ Breitbart trước khi trở thành chủ tịch chiến dịch tranh cử của ứng viên đảng Cộng hòa năm nay, đã được Tổng thống đắc cử Donald Trump chỉ định vào vị trí chiến lược gia trưởng. Trong khi đó, Reince Priebus, cựu Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa, đã được ông Trump chọn làm chánh văn phòng Nhà Trắng. Còn con rể Jared Kushner, người nắm quyền điều hành công ty kinh doanh bất động sản của gia đình trước khi bước chân vào chính trường, đồng thời là chiến lược gia chủ chốt trong chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Trump, đang được tỷ phú New York cất nhắc vào vị trí cố vấn Nhà Trắng. Điều đáng nói là, không một ai trong danh sách trên từng làm việc trong chính phủ Mỹ.

Chưa dừng lại ở đó, ngày 23/11, ông Trump tiếp tục chỉ định Thống đốc bang Nam Carolina, Nikki Haley, vào vị trí đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc. Và cũng giống như nhiều gương mặt trước đó, bà Haley có rất ít kinh nghiệm ngoại giao.

Đối với ông Trump, người từng hứa sẽ “làm trong sạch” Washington, cũng như đối với các đồng minh của ông, quyết định bổ nhiệm các cá nhân này có thể là điểm mấu chốt trong việc thực hiện cam kết của nhà tài phiệt khi trở thành ông chủ Nhà Trắng. Tuy nhiên, chuyên gia Eisen thuộc Viện nghiên cứu Brookings cho rằng điều này có thể dẫn đến các vấn đề tiềm tàng cả trong việc phát triển chính sách lẫn công tác quản trị.

“Chính phủ cũng giống như các ngành nghề khác, luôn đòi hỏi phải có chuyên môn. Tôi không nghĩ rằng mọi người muốn một đội ngũ gồm những người thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế lại được chỉ định làm bác sĩ phẫu thuật. Điều này cũng đúng với chính phủ”, chuyên gia Eisen cho biết.

Thực tế, bà DeVos, người chưa từng công tác trong bất kỳ trường học hay một cơ quan nào có liên quan trực tiếp đến việc hoạch định chính sách giáo dục, ít nhất cũng từng có chút ít kinh nghiệm khi còn giữ chức lãnh đạo đảng Cộng hòa ở bang Michigan và dẫn đầu các tổ chức tập trung vào cải cách giáo dục ở bang này. Trong khi đó, Tiến sĩ Ben Carson, người được ông Trump chỉ định vào vị trí Bộ trưởng Nhà ở và Phát triển Đô thị, lại chưa từng có kinh nghiệm trong việc hoạch định các chính sách liên quan đến nhà ở. Ngay cả bản thân ông Carson cũng lo ngại rằng sự thiếu kinh nghiệm của ông trong lĩnh vực này có thể “gây rắc rối” cho bộ máy chính quyền của ông Trump.

Những ý kiến trái chiều về quyết định bổ nhiệm nhân sự
 

Từ trái qua phải: Tổng thống đắc cử Donald Trump, phu nhân Melania Trump, con gái Ivanka Trump và con rể Jared Kushner (Ảnh: Getty)

William Galston, người từng làm cố vấn chính sách cho cựu Tổng thống Bill Clinton và hiện đang làm việc tại Viện Brookings, cho rằng việc ông Trump lựa chọn những người chưa có nhiều kinh nghiệm vào nội các của mình cũng không thực sự đáng lo ngại. Theo ông Galston, sau khi chính thức nhận nhiệm sở, các nhà lãnh đạo này có thể bổ nhiệm các cấp dưới dày dặn kinh nghiệm để cố vấn cho họ trong lĩnh vực mà họ quản lý. Tuy nhiên, điều khiến ông Galston lo ngại là sự hiện diện của những đồng minh trung thành cũng như những người thân trong gia đình ông Trump trong chính quyền sắp tới.

“Khi bạn đưa quá nhiều bạn bè và người thân vào vòng tròn quyền lực quanh mình, điều đó có thể dẫn đến hiện tượng đóng kín tư duy khi mọi thông tin bị gò bó trong phạm vi thu hẹp. Điều này có thể tác động đến dòng chảy thông tin mà mọi tổng thống đều cần phải có trong quá trình điều hành đất nước”, chuyên gia Galston nhận định.

Một lựa chọn khác của ông Trump cũng đang gây tranh cãi trong giới quan sát là vị trí cố vấn an ninh quốc gia, vốn được tân tổng thống đắc cử trao cho tướng về hưu Mike Flynn - người từng giữ chức giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc phòng trong 2 năm. Trước đó, ông Flynn đã bị sa thải hồi năm 2014, một phần do những bất đồng trong công tác quản lý của ông. Một nguồn tin thân cận với đội ngũ chuyển giao quyền lực của ông Trump tỏ ra lo ngại về việc bổ nhiệm ông Flynn vì một cố vấn an ninh quốc gia cần phải có phong cách ngoại giao nhất định, trong khi ông Flynn hoàn toàn thiếu phẩm chất này.

Trong khi đó, Jay Lefkowitz, cựu cố vấn dưới thời cựu Tổng thống George W. Bush và sau này công tác trong phái đoàn nhân quyền của Mỹ tới Triều Tiên tỏ ra lạc quan về những vị trí được cho là thiếu kinh nghiệm của ông Trump vì cho rằng sự tham gia của những gương mặt mới là cần thiết trong bộ máy chính quyền sắp tới. Còn chuyên gia Eisen lại cho rằng ngay bản thân ông Trump cũng là một tổng thống thiếu kinh nghiệm khi chưa từng trải qua một vị trí nào trong chính trường hay quân đội, do vậy, chưa thể kết luận khi mọi việc mới chỉ bắt đầu.