Điều “xấu hổ” của thực tập sinh 3 tháng ở Facebook

Ngày đầu tiên

Tôi khá hồi hộp và lo lắng trong ngày đầu tiên đến FB vì chưa từng đi lại ở nước Anh. Tôi cũng không có sim điện thoại hay 3G gì, may mắn là có người bạn cùng phòng đã chuẩn bị kĩ trước đó, và chỉ cách đi tàu điện đến công ty.
 

Nguyễn Hải Khánh trong canteen FB ở Anh

Ngày đầu tiên, dù tới trễ một chút nhưng mọi người đều được tham quan về không gian của văn phòng, lối ra vào, và cuối cùng là vào phòng họp để tổ chức một buổi giới thiệu chung cho những người mới (orientation). Tôi được tặng 1 ba lô FB cùng với một cuốn sổ tay và cây viết.

Tranh thủ giờ nghỉ trưa, các thực tập sinh cũng như nhân viên mới bắt tay làm quen với nhau trong không khí vui vẻ. Buổi orientation với rất nhiều nội dung khó ghi nhớ hết được, tuy nhiên cũng giúp tôi nắm bắt được phần nào.

Phần thú vị nhất trong buổi chiều là cấp thiếp bị, bao gồm một laptop, một smartphone sử dụng trong 3 tháng làm việc tại đây. Điều hữu ích nhất là chiếc smartphone vì nó bao gồm cả cước phí gọi điện nhắn tin cũng như sử dụng 3G, đã giúp tôi rất nhiều khi đi đây đó tại Anh. Sau ngày đầu tiên, tiếp theo sẽ là vài ngày training ban đầu và bắt đầu làm việc.

Một ngày của tôi

Giờ giấc của FB khá thoải mái và cho nhân viên tự quyết định. Mọi người thường có mặt lúc 10 giờ đến 10 giờ 30. Tôi cũng vậy. Tất nhiên cũng có nhiều người đi trễ hơn hoặc sớm hơn đôi chút. Nếu hôm nào đi trước 10 giờ 15 phút, chúng tôi sẽ ăn sáng với đủ loại trái cây, yaourt với bánh mì xúc xích. Còn không có thể tự lấy nước ngọt và trái cây trong từng khu đồ ăn nhỏ ở mỗi lầu (không phải canteen).

Tôi thường bắt đầu bữa sáng của mình bằng một trái chuối và một lon nước ngọt. Sau đó, sẽ lên màn hình kiểm tra những email thông báo về công việc của ngày hôm qua, những công việc đã được xem xét và chấp thuận, hay những việc còn dang dở. Tiếp đó, sẽ cố gắng sửa và làm nhanh những công việc còn dang dở.
 

Trong công việc, nếu có khúc mắc gì tôi sẽ hỏi đồng nghiệp hoặc mentor – người hướng dẫn, quản lý trực tiếp. Mentor sẵn sàng giúp đỡ trong 2 đến 3 tuần đầu, sau này sẽ khuyến khích mình tự tìm đúng người để hỏi.

Chúng tôi cũng có thể tham gia một số cuộc họp với mentor hoặc với team, để cùng thảo luận về công việc sắp tới hoặc sự thay đổi tiến độ, hay một số trục trặc hoặc khó khăn. Có nhiều lúc, sẽ có người liên lạc để thắc mắc về phần tôi làm, hay có một số lỗi, vấn đề xảy ra, hoặc một số việc liên quan cần hỗ trợ.

Thỉnh thoảng trong công ty có một số buổi họp mặt nhóm, hoặc họp mặt cả văn phòng để thông báo một số sự kiện mới, và mọi người cùng uống bia hoặc ăn những đồ ăn đặt riêng rồi trò chuyện với nhau.

Bữa ăn trong canteen là miễn phí, cả sáng trưa và tối. Thỉnh thoảng có một số món đặc biệt vào một hôm bất kì và thường sẽ ngon hơn ngày thường.

Chúng tôi sẽ kết thúc giờ làm việc vào lúc 6 đến 7 chiều. Cũng có nhiều người ở lại làm tới tối hoặc đến 10 hay 11 giờ đêm.

Có lúc tôi kẹt trong phần việc được giao

Tôi nghĩ, điều khó khăn lớn nhất mình gặp ở FB, và có thể ở bất kỳ chỗ làm nào, là làm sao để giữ động lực trong công việc. Tại FB nhiều người cùng làm việc trên một sản phẩm lớn, mỗi phần viết ra dù nhỏ đến đâu cũng ảnh hưởng tới các nhóm liên quan.  Nên mỗi phần đó phải được các đồng nghiệp xem xét đánh giá cẩn thận trước khi hoàn chỉnh lên sản phẩm.

Điều này rất khác so với khi làm việc một mình hoặc trong một nhóm nhỏ. Khi mình có thể viết code tùy ý hơn và nhanh chóng đẩy tiến độ hơn. Có nhiều lúc tôi đã mắc kẹt ở một số phần việc (task) được giao, vì chưa đạt được sự thống nhất giữa các nhóm. Điều này rất dễ gây cho bản thân cảm thấy mất đi nguồn động lực. Vì vậy tôi cảm thấy cần luôn tự tạo động lực cho bản thân để tiếp tục công việc. Một khi khúc mắc được giải quyết, mọi thứ sẽ lại trở nên "êm ái".

Điều ấn tượng nhất

Có lẽ điều khiến tôi ấn tượng nhất ở FB là không có sự phân biệt. Ở đây thực tập sinh và nhân viên chính thức được đối xử công bằng như nhau. Chúng tôi được tham gia vào những dự án cùng với những nhân viên chính thức, được đóng góp ý kiến một cách bình đẳng. Người mentor và những đồng nghiệp đều rất thân thiện và nhiệt tình giúp đỡ nhau.

Mỗi tuần sẽ có một buổi gặp mặt với mentor để trao đổi suy nghĩ trong một tuần làm việc. Mọi người đều được bố trí ngồi cạnh mentor, để có thể hỏi thăm bất cứ lúc nào. Ngoài ra chúng tôi có thể hỏi bất kì ai khi gặp bế tắc ở một việc có liên quan, hoặc post bài viết lên một group hỏi đáp trong công ty, mọi người sẽ thường trả lời rất nhanh.

Điều tôi xấu hổ

Điều tôi nhớ nhất không hẳn là một chuyện thú vị mà là một chuyện hơi xấu hổ. Một lần, trong tour vòng quanh London của công ty tổ chức cho thực tập sinh. Do sợ độ cao tôi đã ngồi co rúm một chỗ  trong vòng xoay London Eye. Mọi người đã không ngừng an ủi tôi, thậm chí nhiều bạn còn kể về kinh nghiệm ngày trước cũng từng sợ độ cao và sau này đã hết sợ như thế nào. Và cũng không quên chế giễu kể từ đó tới khi kết thúc đợt thực tập.

Ba điều rút ra

Một trong những sự khác biệt lớn nhất ở FB là sự thoải mái trong giờ giấc, sự chủ động trong công việc và sự giao lưu trao đổi giữa mọi người với nhau.

Facebook Anh có khá nhiều chương trình để hỗ trợ nhân viên giao lưu với nhau nhiều hơn. Một trong số đó có thể kể đến là chương trình bù một số tiền cho nhân viên khi đi chung ít nhất 4 người tới 1 sự kiện tùy chọn. Sự kiện có thể là ăn uống, xem phim, coi kịch... Ngoài ra trong công việc, họ cũng chú trọng những ý tưởng mới, tận dụng sự sáng tạo của nhân viên, cho phép nhân viên tìm hiểu nhiều thứ khác nhau của công ty.
 

Ở FB điều họ cần là nhân viên có khả năng học hỏi nhanh và luôn học hỏi. Nhân viên không nhất thiết phải quá chuyên sâu lĩnh vực nào (tuy nhiên có hiểu biết sâu thì càng tốt), nắm vững cơ bản về thuật toán, lập trình, có tinh thần chủ động đóng góp trong công việc… Một điều cũng quan trọng không kém là có khả năng giao tiếp, thuyết trình, làm quen với môi trường tốt.

Tôi đã rút ra ba điều quan trọng sau 3 tháng học việc của mình như sau:

Một là, tăng cường khả năng giao tiếp, thuyết trình, chủ động làm quen và nói chuyện với những người xung quanh, không chỉ trong team mình mà còn nhiều bộ phận khác. Điều này rất quan trọng, bởi ở FB, mọi người đều đánh giá lẫn nhau. Ngay cả công việc mình làm, cũng liên quan đến rất nhiều bộ phận khác nhau. Tạo được một mỗi quan hệ tốt với đồng nghiệp không chỉ giúp mình trở nên được tín nhiệm hơn mà cũng là nguồn trợ giúp cho mình khi gặp khó khăn trong công việc.

Hai là, cần chăm chỉ, nghiêm túc làm việc, thích nghi với môi trường làm việc đa quốc gia. Tức là mọi người trong nhóm có thể rất khác múi giờ với mình. Mọi công việc của mình đều phải được sự xem xét đánh giá của đồng nghiệp có liên quan. Bởi vậy khi đồng nghiệp ở khác múi giờ, sự xem xét này có thể đến chậm trễ và kéo dài ngày này qua ngày khác. Do đó, mình cần làm quen với việc đó và cố gắng làm việc hiệu quả hơn.

Ba là, chủ động hơn trong công việc, không chỉ làm những việc được giao mà nên tham gia đóng góp ý kiến cho sản phẩm, thảo luận nhiều hơn với các đồng nghiệp, tìm hiểu về các công việc của những vị trí khác nhau. Điều này giúp mình thoát khỏi sự nhàm chán và trở thành người quan trọng hơn.