Vì sao thành phố Vinh thất thủ trong biển nước?

Mặc dù được đánh giá là thành phố có hệ thống thoát nước thuận lợi nhưng người dân thành phố Vinh (Nghệ An) vừa hứng chịu trận lụt lịch sử.

Những người sinh sống lâu năm ở thành phố Vinh khẳng định, ngập lụt thì nhiều nhưng ngập lớn và trên diện rộng như những ngày qua thì đã hơn 30 năm mới gặp lại. Ông Trần Văn Hiền (nguyên Phó Tổng biên tập Báo Nghệ An) khẳng định, nguyên nhân chính gây ngập lụt là do hệ thống thoát nước chưa đảm bảo. Ông Hiền dẫn chứng, cả thành phố Vinh có khoảng 17km kênh mương thoát nước, đầu tư xây dựng kiên cố, nhưng không có lối thoát, mạnh phường nào phường đó làm. Nguy hại nhất là thiếu 1 trục thoát nước theo chiều dọc, để có thể đưa nước trong thành phố ra ngoài.

Trận lụt lịch sử trong 30 năm qua tại thành phố Vinh.

“Tại sao Vinh mưa có 900mm mà ngập nhanh thế? Là vì không có chỗ thoát, đường thoát bịt rồi thì không thể thoát nước từ trung tâm ra. Chỉ còn kênh Bắc, nhưng kênh Bắc cũng không thể giải quyết hết nước được. Với 17km kênh mương của phường thì thoát đi đâu? Nước phải đọng lại thôi. Trước đây, ở Vinh có 18 hồ thì chính các hồ này là nơi tiêu nước. Bây giờ, đều lấp lại để bán, làm chung cư, vậy có thể thấy hồ tự nhiên điều hòa không còn nữa”, ông Hiền nói.

Đồng quan điểm này, ông Đinh Tiến Dũng, Giám đốc Công ty quản lý và phát triển hạ tầng đô thị thành phố Vinh khẳng định, trận lũ vừa qua là bất khả kháng. Khoảng 12h trưa 16/10, mực nước dâng cao đã gây ngập 6 tổ máy xả lũ và phòng điều hành của trạm bơm Bến Thủy. Điều này ngoài dự tính và Công ty Điện lực đã phải cắt điện, trạm bơm ngừng hoạt động trong nhiều giờ.

Nói về vấn đề quy hoạch hệ thống thoát lũ thành phố Vinh, ông Dũng khẳng định thành phố hiện nay chưa có một quy hoạch thoát nước tổng thể. Mặc dù các phường đều có hệ thống tiêu thoát nước nhưng tính chất nhỏ lẻ, mạnh phường nào phường đó làm, thiếu đồng bộ. Vì vậy có thể nói, có hệ thống thoát nhưng không có chỗ để nước thoát.

Nước ngập sâu ở trung tâm thành phố Vinh.

Về vấn đề quy hoạch thoát nước và quản lý quy hoạch có đảm bảo đúng quy định không? Ông Nguyễn Đình Lợi, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Nghệ An thừa nhận, thực tế thành phố Vinh đã có quy hoạch thoát nước nhưng đã lâu nên không còn phù hợp trong tình hình hiện nay: “Các hệ thống thoát nước ở Vinh đã đầu tư từ khá lâu, tính toán cũ và duy tu bảo dưỡng chưa được nhiều lắm, chưa đáp ứng được lượng mưa như thế. Tuy nhiên, đối với đô thị lớn cần thiết phải có quy hoạch chuyên ngành thoát nước. Chúng tôi đã kiến nghị UBND tỉnh cho phép lập quy hoạch chuyên ngành để triển khai các dự án về thoát nước đô thị, đặc biệt là trong thành phố Vinh”.

Đô thị hóa tất yếu phải phát triển hạ tầng, nhiều tuyến đường giao thông, nhà ở, được mở rộng, xây dựng kiên cố… khi chưa có quy hoạch thoát nước tổng thể, mạnh ai nấy làm thì việc phá vỡ, chặn dòng chảy, gây ngập lụt là điều dễ hiểu. Ở Vinh không phải là ngoại lệ, khi một số tuyến đường như Nguyễn Sỹ Sách kéo dài, hay tuyến đường 35m nối Quốc lộ 46 với đường ven sông Lam... được ví như những “tuyến đê” cản trở việc tiêu thoát nước trong ngoại thành./.