Chứng khoán phái sinh – Công cụ đầu tư hiệu quả khi thị trường downtrend

Quan sát cho thấy, trong giai đoạn này, chứng khoán phái sinh đang đón nhận sự quan tâm từ một bộ phận không nhỏ các nhà đầu tư. Trong 15 phiên giao dịch cuối cùng của tháng 5/2018, trung bình mỗi ngày có 78.000 hợp đồng phái sinh được giao dịch với số lượng hợp đồng tăng trung bình 5% sau mỗi phiên giao dịch. Vậy điều gì tạo nên sức hấp dẫn của chứng khoán phái sinh trong bối cảnh thị trường chứng khoán cơ sở bước vào giai đoạn điều chỉnh mạnh như hiện nay?

Lợi thế đòn bẩy ưu việt

Lợi thế đòn bẩy là một đặc điểm khác biệt của chứng khoán phái sinh so với chứng khoán cơ sở. Với chứng khoán cơ sở, nhà đầu tư phải đảm bảo có 100% tiền để mua cổ phiếu và muốn bán phải có đủ 100% chứng khoán trong tài khoản. Tuy nhiên, khi tham gia giao dịch Hợp đồng tương lai, nhà đầu tư chỉ phải bỏ ra một khoản tiền ký quỹ có giá trị nhỏ hơn giá trị của hợp đồng mà họ muốn tham gia.

Giao dịch và chốt lời trong ngày

Đối với chứng khoán cơ sở, theo quy định T+3, nhà đầu tư phải đợi 3 ngày kể từ ngày mua cổ phiếu mới được phép bán ra. Tuy nhiên, với chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư có thể mở và đóng vị thế ngay trong ngày. Đặc biệt, khi thị trường đang trong giai đoạn biến động mạnh như hiện nay, giữ hợp đồng qua ngày ẩn chứa rủi ro cao hơn cho nhà đầu tư nên không ít các nhà đầu tư lựa chọn mở và đóng vị thế trong ngày để đảm bảo chốt lời.

Nhà đầu tư dễ dàng đặt lệnh phái sinh ngay trên Bảng giá (Nguồn: VNDIRECT)

Công cụ kiếm lời ngay khi thị trường giảm sâu

Trong bối cảnh thị trường cơ sở rơi vào xu hướng giảm, chứng khoán phái sinh đã phát huy lợi thế giao dịch hai chiều để tạo thêm cơ hội cho nhà đầu tư. Với chứng khoán cơ sở, nhà đầu tư chỉ có lãi khi cổ phiếu mà họ chọn mua tăng giá. Còn với chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư có thể có lãi trong cả hai chiều: mua trước – bán sau hoặc bán trước – mua sau, tùy vào việc nhà đầu tư nhận định về xu hướng biến động giá toàn thị trường như thế nào. Cụ thể, nếu nhà đầu tư có kỳ vọng giá tài sản cơ sở giảm trong tương lai, nhà đầu tư không cần sở hữu tài sản mà vẫn hoàn toàn có thể mở vị thế bán hợp đồng tương lai của tài sản cơ sở tương ứng ngay tại thời điểm, sau đó mua lại trong tương lai với mức giá thấp hơn để thu được lợi nhuận.

Lấy một ví dụ như sau: Ngày 23/4/2018, giá cao nhất của hợp đồng tháng 5 là 1099, giá thấp nhất 1030, như vậy biến động trong phiên lên tới 69 điểm. Nếu nhà đầu tư tham gia vị thế bán tại mức giá cao nhất 1099, và tham gia vị thế mua tại mức giá thấp nhất 1030 điểm để đóng vị thế thì họ kiếm lời 69 điểm ngay trong phiên. Hệ số nhân của hợp đồng tương lai là 100,000đ. Như vậy, nhà đầu tư thu được lãi 6.9 triệu đồng, trong khi số vốn cần bỏ ra (ký quỹ) chỉ 15 triệu đồng/1 hợp đồng.