Đó là thực trạng hiện nay của dự án trồng chuối xuất khẩu tại xã Viên Thành, huyện Yên Thành (Nghệ An)

Chưa kịp mừng...

Dự án trồng chuối xuất khẩu được UBND tỉnh Nghệ An cấp giấy chứng nhận đầu tư, với số vốn 3 triệu USD, quy mô 100.000 tấn/năm, có tổng diện tích là 200hecta. Để thực hiện được dự án, công ty TNHH Globe Farm Hàn Quốc làm chủ đầu tư đã ký hợp đồng với Hợp tác xã nông nghiệp và dịch vụ điện năng xã Viên Thành để thuê 55 hecta đất (sản xuất lạc, ngô) của hơn 700 hộ dân thuộc 7 xóm trên địa bàn xã, đổi lại công ty sẽ chi trả 600 USD/ha sử dụng đất mỗi năm cho hợp tác xã để chi trả cho các hộ dân.

Vườn chuối do không được chăm sóc nên còi cọc, lụi dần

Thấy được những lợi ích thiết thực mà công ty có thể mang lại cho địa phương khi có thêm khoản thu nhập từ việc cho thuê đất, cũng như sẽ tạo được công ăn việc làm cho người dân, nên dự án được triển khai một cách nhanh chóng và thuận lợi.

Mấy năm đầu khi đi vào hoạt động, làm ăn có hiệu quả nên số tiền thuê đất của người dân được công ty chi trả đầy đủ. Thế nhưng vài ba năm trở lại đây, do làm ăn không hiệu quả nên số tiền thuê đất mà công ty đang nợ người dân còn khoảng 1,2 tỷ đồng, dù đã kiến nghị nhiều lần đến chính quyền địa phương để nhờ can thiệp nhưng đến nay vẫn chưa thấy động thái nào từ phía công ty.

Người dân nơi đây bất bình một phần trước việc công ty thuê đất chưa thanh toán đủ tiền cho dân, một phần vì hiện nay dự án gần như đã “chết yểu”, không mang lại hiệu quả kinh tế, nhưng phía công ty cũng không có động thái trả lại đất để người dân tiếp tục sản xuất, tình trạng này cứ kéo dài hết năm này qua năm khác gây sự lãng phí lớn.

Khu vườn ươm cây đã chết khô từ lâu...

Thấy chúng tôi về tìm hiểu về dự án này, người dân cho biết: “Dự án hiện nay chỉ còn bỏ không chứ không đi vào hoạt động như trước, hơn thế nữa số tiền thuê đất hai năm nay của người dân đến nay công ty vẫn chưa tiến hành chi trả. Các vườn chuối do không được chăm sóc nên lụi dần, có nguy cơ bỏ hoang, trong khi người dân thì không có đất để sản xuất”.

...Dự án triệu đô đã “chết yểu”

Theo quan sát, cả một vùng rộng lớn được trồng chuối nhưng nhiều vườn do không được chăm sóc nên còi cọc, cỏ mọc um tùm và có nguy cơ bị lụi dần phải bỏ đi. Cả khu vườn ươm trống hoác, nhiều cây chuối non đã chết khô từ lâu, nhà xưởng im lìm không hoạt động.

Được biết, từ khi đi vào hoạt động đến nay, công ty chỉ mới xuất khẩu được hơn 1,4 tấn chuối, còn lại là được bán lẻ ngoài thị trường. Công ty TNHH Globe Farm Hàn Quốc đang lâm vào tình cảnh khó khăn.

Nhà xưởng chế biến hiện nay đã bỏ không

Ông Nguyễn Hữu Long, người dân xóm 7 cho hay: “Công ty hiện nay đã ngừng hoạt động sản xuất, trong khi đó tiền thuê đất của người dân vẫn chưa được trả hết. Nếu không còn hoạt động nữa thì cũng nên trả lại đất để người dân sản xuất chứ cứ bỏ không như vậy rất lãng phí”.

Trao đổi vấn đề này, ông Nguyễn Hữu Nhàn – Chủ tịch UBND xã Viên Thành cho biết: “Từ khi thực hiện dự án trồng chuối xuất khẩu, địa phương rất hoan nghênh và vui mừng khi có một dự án lớn được đầu tư ở địa phương. Thế nhưng vài năm trở lại đây, công ty hoạt động không hiệu quả và đến nay đang nợ tiền thuê đất của nhân dân trong năm 2015 và 2016 với số tiền 1,2 tỷ đồng. Vấn đề này, người dân đã phản ánh nhiều rồi, chúng tôi cũng đã kiến nghị lên các cấp có thẩm quyền để đề nghị can thiệp".

Rõ ràng dự án này hoạt động không có hiệu quả ai cũng thấy rõ nhưng để có một phương án tốt nhất giải quyết vấn đề này thì đến nay vẫn dậm chân tại chỗ.

Công trình xây dở dang rồi đắp chiếu vì nhà máy không hoạt động

Ông Nguyễn Vương Ngọc – Phó Chủ tịch UBND huyện cũng thừa nhận: “Vấn đề này huyện cũng đã nắm được, huyện cũng đã làm việc với công ty để bàn bạc giải quyết, thế nhưng do gặp khó khăn về nguồn vốn nên số tiền công ty nợ của người dân vẫn chưa được chi trả, mà việc thu hồi dự án để trả lại đất cho người dân thì vượt quá thẩm quyền của huyện”.