Mỏ đá Lèn Chùa (phường Quỳnh Xuân, TX. Hoàng Mai) từng có 3 doanh nghiệp, gồm: Công ty TNHH Thanh Xuân, Công ty TNHH Xuân Hùng, Công ty TNHH Xuân Chung được UBND tỉnh Nghệ An cấp phép khai thác khoáng sản. Sau khi giấy phép hết hạn, UBND TX. Hoàng Mai đã có nhiều văn bản chỉ đạo phường Quỳnh Xuân đình chỉ các hoạt động khoáng sản trái phép của Công ty TNHH Thanh Xuân và Công ty TNHH Xuân Hùng, đồng thời yêu cầu các công ty này phải tiến hành san lấp, phục hồi môi trường, lập các biển báo nguy hiểm đối với các khu vực đã khai thác dưới cốt 0. Ảnh: Nhật Lân

Tuy nhiên, "phớt lờ" chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, các công ty này vẫn tiếp tục khai thác trái phép dưới cốt 0 hàng chục mét. Có mặt tại mỏ mỏ Lèn Chùa vào chiều 28/8/2017, phóng viên ghi nhận nhiều máy múc, máy đào thi nhau gầm rú thọc những chiếc gầu có dung tích lớn hàng m3 khai thác đá tạo nên những vách đá tai mèo dựng đứng. Bên cạnh đó, các công nhân vẫn đang đưa máy khoan tiếp tục thọc sâu xuống dưới để khai thác đá. Ảnh: Nhật Lân

Do khai thác bừa bãi, cả một vùng Lèn Chùa rộng lớn chi chít các hố sâu, thậm chí đã xuất hiện một số hồ nước sâu hoắm, rộng hàng trăm m2. Ngày 12/4/2017, UBND TX. Hoàng Mai có công văn yêu cầu 2 công ty phải chấp hành quyết định xử phạt của UBND tỉnh; đồng thời yêu cầu phải dừng mọi hoạt động khai thác khoáng sản, di dời máy móc, thiết bị tại khu vực mỏ đã khai thác vượt quá độ sâu. Nhưng các công ty này vẫn không chấp hành. Ảnh: Phạm Bằng

Trước tình trạng vi phạm của các doanh nghiệp trên, tháng 2/2017, UBND tỉnh Nghệ An đã quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Xuân Hùng và Công ty TNHH Thanh Xuân vì hành vi “Khai thác khoáng sản vượt ra ngoài phạm vi đến 10% tổng diện tích hoặc tổng độ cao của khu vực được cấp phép khai thác khoáng sản”. Số tiền mỗi công ty bị UBND tỉnh xử phạt lên đến 120 triệu đồng. Bên cạnh đó, 2 công ty này còn bị UBND tỉnh tước quyền sử dụng giấy phép khai thác khoáng sản thời hạn 2 tháng; buộc nộp tiền vào ngân sách nhà nước trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày được giao quyết định xử phạt, nếu không thực hiện sẽ bị cưỡng chế. UBND tỉnh cũng chỉ đạo các doanh nghiệp này phải san lấp, phục hồi môi trường, thực hiện các giải pháp đưa các khu vực đã khai thác vượt qua độ sâu khai thác về trạng thái an toàn. Tuy nhiên, các công ty này chưa thực hiện nghiêm. Ảnh: Nhật Lân

Không chỉ khai thác vượt ra ngoài phạm vi khu vực được cấp phép khai thác khoáng sản, các doanh nghiệp này còn tổ chức xay nghiền đá ngay trong khu vực mỏ Lèn Chùa. Ngang nhiên hơn, Công ty TNHH Xuân Chung còn xây dựng nhà cấp 4, tường bao, trụ móng của trạm trộn bê tông nhưng chưa có bất kỳ thủ tục nào được sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền. Ảnh: Phạm Bằng

Không chịu kém cạnh, Công ty TNHH Xuân Hùng cũng xây dựng và đưa vào hoạt động trạm trộn bê tông ngay trong khu vực mỏ khi chưa có sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền. UBND TX. Hoàng Mai chỉ đạo phường Quỳnh Xuân đình chỉ ngay việc xây dựng trạm trộn bê tông trái phép tại khu vực Lèn Chùa, hoàn trả lại mặt bằng theo quy định. Khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép thì không được đầu tư xây dựng, hoạt động trái phép. Song, các doanh nghiệp này vẫn chưa có động thái thực hiện. Ảnh: Nhật Lân

Hoạt động nghiền đá vẫn diễn ra rầm rộ, các xe tải nườm nượp ra vào chở đá nghiền đi tiêu thụ hoặc vận chuyển vào trạm trộn. Những chiếc xe chở đá tỏa đi khắp nơi, cày xới tuyến đường mới được đổ đá cấp phối. Người dân khối 6, khối 9, phường Quỳnh Xuân hàng chục năm qua phải sống trong cảnh ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do hoạt động khai thác, chế biến, vận chuyển đá gây ra. Ảnh: Nhật Lân

Không chỉ vậy, người dân còn cho rằng, việc các doanh nghiệp nổ mìn để khai thác đá đã ảnh hưởng đến nhà cửa, cuộc sống sinh hoạt của họ. Chị Đậu thị Thắm (khối 6, phường Quỳnh Xuân) bức xúc: Khoảng 3 – 5h sáng, doanh nghiệp nổ mìn với công suất lớn, làm rung chuyển nhà dân. Ảnh: Phạm Bằng

Ngôi nhà của chị Đậu Thị Thắm hư hỏng nghiêm trọng, trên các trụ, các bức tường nhà xuất hiện nhiều vết nứt dọc, ngang kéo có độ hở khá lớn kéo dài đến vài mét. Ảnh: Nhât Lân

Ngày 18/8/2017, Đoàn liên ngành TN&MT, Công thương, Xây dựng đã phối hợp với TX. Hoàng Mai, P. Quỳnh Xuân tổ chức kiểm tra thực tế tại khu vực mỏ đá Lèn Chùa. Qua đó xác định, Công ty TNHH Thanh Xuân và Công ty TNHH Xuân Hùng chưa thực hiện nghiêm túc việc hoàn thổ đất đai, phục hồi môi trường tại các moong khai thác có độ sâu dưới cốt 0 theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính của UBND tỉnh. Đoàn đề nghị UBND TX. Hoàng Mai thực hiện kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật của Công ty TNHH Thanh Xuân và Công ty TNHH Xuân Hùng; Đình chỉ và xử phạt về hành vi xây dựng trạm trộn bê tông trong khu vực mỏ Lèn Chùa theo thẩm quyền. Chỉ đạo là thế nhưng nếu các cấp chính quyền, cơ quan chức năng không có biện pháp mạnh thì tình trạng lộn xộn trong khai thác, chế biến đá, xây dựng tại mỏ Lèn Chùa khó mà được giải quyết dứt điểm/. Ảnh: Phạm Bằng